دوربین در هنگام فیلم برداری از هر صحنه ، با یک سرعت مشخص ( مثلا ۲۴ قاب در ثانیه ) ، به طور متوالی عکس هایی از صحنه مورد نظر می گیرد. این عکس ها بر روی فیلم به صورت قاب به قاب ضبط می‌شوند. سپس این فیلم را در دستگاه نمایش می گذارند و با همان سرعتی که فیلم برداری صورت گرفته ، آن را به نمایش در می آورند و به این ترتیب به دلیل خاصیت تداوم دید در چشم انسان ، توهم حرکت ایجاد می شود. در دوربین های فیلمبرداری اصول عکاسی به کار گرفته می شود تفاوت بنیادی میان دوربین های فیلم بر داری و عکاسی در این است که دوربین عکاسی بمنظور ثبت تنها یک عکس بر روی فیلم طراحی شده در حالی که دوربین های فیلم برداری برای ثبت تصاویر چند گانه پی در پی ساخته شده که امکان ایجاد حرکت را محقق ساخته است . برای دست یابی به چنین نتایجی باید یک مکانیزم دقیق و پیچیده، درون اتاقک تاریک، جایی که تصویر بر روی فیلم تشکیل می شود، به کار گرفته شود. این مکانیزم درون یک جسم محکم سبک و کاملا بسته و در عین حال به آسانی قابل دسترسی قرار داده شده است. تا سال ۱۹۲۰ بدنه ی دوربین ها عمدتا از چوب بود، قسمت های مکانیکی آن از برنز و بخش های کلیدی از فولاد ساخته می شدند. اما خصوصیات و مشخصه های این مواد به شکل گسترده ای عملکرد دوربین را با اختلال مواجه می ساختن چرا که شرایط دمایی محیط و فرسودگی ها و چاک خوردن های زیاد و پیوسته کارایی را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دادند. امروزه سازندگان دوربین این قبیل مشکلات را رفع کرده اند، بدین گونه که بدنه ی دوربین ها را از فولاد مخصوص خورد شده با آلیاژ آلومینیوم که دارای استحکام زیاد و وزن کم است می سازند.سبک سازی با به کار بستن تسمه ها و نیز با قلاب های مخصوص و قفل ها میسر گشته است. فرسودگی مکانیکی با ساختن قسمت‌های متحرک از آلیاژ های مخصوص فولاد یا فیبر بر طرف گردیده است. منصافا اینکه قالب و شکل دوربین ها همانند آراستگی ظاهر با پیشرفت همراه بوده است.

امروزه دوربین های بسیاری ، در اندازه های متفاوت و قابلیت های مختلف تولید می شود و در انواع روش‌ها و موقعیت های فیلم برداری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اجزاء اصلی دوربین

منبع انرژی دوربین:دوربین های اولیه کوکی بودند ، به این معنی که قبل از فیلم برداری ، ضامن کوک را چندین بار گردش می دادند تا انرژی لازم در فنر دوربین ذخیره شود و دوربین در موقع لزوم از آن استفاده کند. به تدریج نیروی الکتریسیته و جریان برق جایگزین کوک شد. همه دوربین های امروزی با برق کار می کنند.

کلید سرعت: با استفاده از کلید سرعت ، مشخص می کنیم که می خواهیم فیلم با چه سرعتی ضبط شود.اگر فیلم صامت باشد ، معمولا سرعت را روی ۱۸ قاب ( فریم ) در ثانیه تنظیم می کنند ، به این معنی که در هر ثانیه ، با فواصل زمانی ثابت تنها بر روی ۱۸ قاب تصویر ضبط شود. اگر فیلم ناطق باشد معمولا با سرعت ۲۴ قاب در ثانیه فیلم را ضبط می کنند. به این ترتیب اگر فیلم گرفته شده را با سرعتی برابر سرعتی که آن را ضبط کرده اند به نمایش در آورند ، حرکت ها طبیعی به نظر می رسند.

اگر بخواهند حرکت ها سریع تر از حد معمول باشند ، ( Fast Motion ) سرعت را بر روی سرعتی کمتر از آنچه در بالا گفته شد ، مثلا ۹ قاب در ثانیه تنظیم می کنند ، و لی در هنگام نمایش با سرعتی بیشتر ، معمولا سرعت معمول به نمایش در می آورند. و اگر بخواهند حرکت ها کندتر از حد معمول باشند ، (Slow Motion) سرعت را بر روی سرعتی بیشتر از آنچه گفته شد ، مثلا ۳۶ قاب در ثانیه ، تنظیم می‌کنند  ولی در هنگام نمایش با سرعتی کمتر ، معمولا سرعت معمول به نمایش در می آورند.

ویزور چشمی: ویزور ، دریچه ای است که فیلم بردار می‌تواند ، سوژه را از داخل آن ببیند. از آنجا که قدرت دید اشخاص مختلف با هم فرق می‌کند ، برخی دوربین‌ها مجهز به ویزور چشمی متغیر هستند. به این ترتیب فیلم بردار باید قبل از شروع به کار ، با گرداندن ویزور و تغییر فاصله آن با بدنه دوربین وضعیت چشم خود را با تصویر داخل ویزور تطبیق دهد. برای این کار ابتدا دوربین را در فاصله ۳۰ متری از یک سوژه قرار می‌دهند و با توجه به آن ویزور را تنظیم می کنند.

فیلتر: فیلتر ، وسیله ای است که از آن برای خوش رنگ تر شدن فیلم و نیز تنظیم میزان روشنی و تاریکی در بخش‌های مختلف صحنه استفاده می‌کنند. فیلتر‌ها انواع مختلف و موارد استفاده گوناگون دارند. فیلمبردار باید تشخیص دهد با توجه به نوری که در صحنه موجود است ( نور طبیعی یا نور مصنوعی ) ، رنگ های به کار رفته در صحنه و … چه نوع فیلتری استفاده شود و در چه حالتی قرار گیرد.

شاتر: شاتر ، مسدود کننده‌ای است که در مواقع لازم اجازه می‌دهد مقداری از نور سوژه به فیلم برخورد نماید. پیش از فیلم برداری ، باید اندازه شاتر و در بعضی دوربین ها درجه شاتر را با توجه به سرعتی که سوژه دارد تنظیم کرد. هر چه سرعت بیشتر می شود اگر شاتر با اندازه و عدد تنظیم می شود آن را بیشتر و اگر با درجه تنظیم می شود ، درجه را کمتر می کنند. البته در بعضی از دوربین ها اندازه شاتر ثابت است و از آنها باید در فیلم برداری از نوع خاصی از سرعت حرکت مثلا معمولی استفاده کرد.

فیلم خام:فیلم های خام مورد استفاده با توجه به قطع دوربین ( مثلا ۸ ، ۳۵ و … میلیمتری ) ، از نظر ظهور و چاپ (مثلا نگاتیو ، پوزتیو و ریورسال ) و … فرق دار ند و فیلم بردار باید فیلم خام درست و مناسب را به درستی در دوربین قرار دهد. همچنین مراقب باشد که به فیلم نور نخورد و از بین نرود.

کونتور: کنتور ، مقدار مصرف شده از فیلم خام (معمولا بر حسب فوت یا متر ) و دربعضی دوربین ها مقدار باقیمانده از فیلم خام را نشان می دهد و به این ترتیب فیلم بردار را از ادامه کار، آگاه می کند

عدسی ( لنز ):عدسی ها در اندازه ها و شکل های مختلف ساخته می شوند و کارشان تمرکز اشعه های نورانی بر امولسیون فیلم است. هر لنز دو فاکتور مشخص و مهم دارد :۱- فاصله کانونی. ۲- دیافراگم.

فیلمبردار باید با استفاده از یک عدسی مناسب ، صحنه را به گونه ای فیلم برداری کند که اجزای اصلی و بخش های مهم و مورد نظر کارگردان دارای وضوح خوبی باشند و اصطلاحا حالت فوکوس داشته باشند.

نورسنج: نورسنج ، وسیله ای الکترونیکی است که شدت و میزان نور در صحنه را اندازه می گیرد. با توجه به اندازه ای که نورسنج اعلام می کند باید میزان باز شدن دیافراگم را تعیین کرد ، تا با این میزان نور ورودی ، به فیلم ( با توجه به حساسیت آن به نور ) ، صدمه وارد نشود.

دیافراگم: دیافراگم، که به خاطر شباهت با شبکیه چشم ، به آن شبکیه هم گفته می شود ، میزان نور عبوری از عدسی و نوری که به فیلم می رسد را کنترل می کند. دیافراگم مانند دریچه ای است ، قابل کنترل ، که معمولا از تکه های نازک فلزی ، که روی همدیگر را می پوشانند ، تشکیل می شود.

طرز کار دوربین: فیلم خام درون فیلمدان قرار می‌گیرد. فیلم با گیر کردن حاشیه سوراخ دار ش در دندانه های چرخ دنده در حال چرخش ، در دوربین به گردش در می آید. هز قاب فیلم تک تک با مکانیسمی شبیه چنگک که روی سوراخ های حاشیه فیلم عمل می کند به پایین کشیده می شود. هرقاب به مدت کسری از ثانیه ( بر اساس سرعت تعیین شده ) ، پشت شاتر می‌ماند ، شاتر باز می شود و عدسی فرصت می یابد تا با نوری که از سوژه می تابد ، تصویری روی فیلم بیندازد. سپس شاتر بسته می شود و قاب دیگری دوباره پشت شاتر قرار می گیرد . در این حال ، قاب های نور خورده به کمک چرخنده در فیلمدان دیگری جمع می شوند. این کارها به طور مداوم انجام می شود ، تا فیلم خام تمام شود. برای جلوگیری از پاره شدن فیلم در اثر فشارهایی که طی حرکت ، توقف و حرکت دوباره به آن وارد می‌آید ، حلقه های متحرکی را در بالا و پایین دریچه قرار داده اند.