این روزها فروشگاههای زنجیره‌ای همانند مشهورترین هتل‌های زنجیره‌ای و بهترین رستوران‌های زنجیره‌ای جهان در نتیجه پشتکار زیاد و ارائه محصولات باکیفیت توانسته‌اند به یکی از پرطرفدارترین گزینه‌های خرید در بین مردم تبدیل شوند.
این فروشگاه‌ها که اغلب امکان خرید اینترنتی را نیز برای مشتریان خود فراهم می‌کنند، بدون محدودیت مرزی فعالیت داشته و روز به روز بر شهرت آنها افزوده می‌شود. اما معروف‌ترین فروشگاههای زنجیره‌ای دنیا کدام‌ها هستند؟ این سوالی است که اغلب خریداران با آن روبرو می‌شوند. بنابراین در این مقاله سعی شده‌اشت تا نگاهی کوتاه به برترین فروشگاههای زنجیره‌ای دنیا و شعبه‌های آنها در مقاصد گردشگری پرطرفدار بیاندازد.
«والمارت» یکی از مشهورترین فروشگاههای زنجیره‌ای است که مردم سرتاسر جهان آن را به‌عنوان بزرگترین کسب‌وکار در صنعت خردهفروشی می‌شناسند.
فروشگاههای زنجیره‌ای «والمارت» با شعار «هر روز قیمت کم (EVERY DAY LOW PRICE)» شروع به کار کرد. این فروشگاه علاوه‌بر تخفیف‌های روزانه، در مناسبت‌های مختلف نیز تخفیف بیشتری به مشتریان می‌دهد.
به عقیده بنیانگذار «والمارت» این فلسفه قیمت‌گذاری، اعتماد مشتریان را جلب می‌کند. چشم‌انداز و ماموریت شرکت «والمارت» این است که با فراهم آوردن مجموعه‌ای از کالاها و خدمات تجاری خود هر روز با پایین‌ترین قیمت، فضایی از تنوع، یکپارچگی و احترام متقابل را پدید آورد و شعار این شرکت «پس‌انداز کن تا زندگی بهتری داشته باشی» است.
شرکت «والمارت» در سال ۱۹۶۲ توسط سم والتون (Sam Walton) تاسیس شد. والتون در سال ۱۹۶۲ اولین فروشگاه تخفیف‌دار «والمارت» را در شهر راجرز ایالت آرکانزاس راه‌اندازی کرد. این شرکت در پنج سال اول فعالیتش توانست تعداد فروشگاههای خود را به ۲۴ شعبه در سراسر ایالت آرکانزاس افزایش دهد.
بنابر گزارش دنیای اقتصاد، در سال ۱۹۶۸ اولین فروشگاه «والمارت» در خارج از آرکانزاس و در ایالت اوکلاهاما افتتاح شد. «والمارت» در دهه ۱۹۸۰ به رشد سریع خود ادامه داد، به‌طوری که در بیست‌‌وپنجمین سالگرد تاسیس خود در سال ۱۹۸۷ تعداد ۱۱۹۸ کارمند و حدود ۱۶ میلیارددلار درآمد داشت.
این شرکت دارای بزرگترین شبکه فروشگاههای زنجیره‌ای تخفیف‌دار هایپرمارکت و مواد غذایی جهان است. «والمارت» بیش از ۱۱هزار شعبه در ۲۸ کشور دارد و به‌عنوان بزرگترین شرکت دنیا از نظر درآمد شناخته شده است. کارمندان «والمارت» تقریبا ۳/ ۲میلیون نفر هستند.به‌طور قطع می‌توان گفت که «والمارت» بیشترین کارمند را از لحاظ تعداد در بین شرکت‌های خصوصی به خود اختصاص داده است.
این فروشگاه در کشورهای مختلف از نام‌های متفاوتی استفاده می‌کند. به‌عنوان مثال در انگلستان با نام آسدا (Asda) و در ژاپن با نام گروه سیو (Seiyu Group) فعالیت می‌کند. برخی معتقدند که اگر «والمارت» یک کشور بود، تبدیل به بیست‌وهشتمین اقتصاد بزرگ دنیا می‌شد. در سال ۲۰۱۱ در رتبه‌بندی انجام‌شده توسط مجله فورچون، شرکت «والمارت» رتبه اول بزرگترین شرکت عمومی جهان به خود اختصاص داد. این شرکت همچنین با بیش از دو میلیون کارمند، بزرگترین کارفرمای خصوصی جهان محسوب می‌شود.
این شرکت به کمک محبوبیت بالای خود تخمین زده می‌شود که ارزشی در حدود ۵۳۸.۱۸ میلیارد دلار دارد. آخرین آمارها نشان می‌دهند که والمارت شامل ۵۲۶۶ فروشگاه در ۲۳ کشور دنیا است که از جمله شعبه‌های بین‌المللی آن می‌توان به آرژانتین، برزیل، کانادا، بریتانیا، چین و هند اشاره کرد.
«کروگر» بزرگترین فروشگاه زنجیره‌ای موادغذایی و تخفیفی خواربار و دومین خردهفروش این محصولات از لحاظ حجم فروش در آمریکاست. این فروشگاه در کل بعد از «والمارت»، دومین خردهفروش عمومی در این کشور است. «کروگر» در حال حاضر حدود چهار هزار فروشگاه را به‌صورت مستقیم یا از طریق زیرمجموعه‌هایش اداره می‌کند.
«کروگر» شامل انواع مختلفی از فروشگاه‌ها مثل سوپرمارکت، هایپرمارکت، مراکز خرید، خواربارفروشی و جواهرفروشی است. شرکت «کروگر» در سال ۱۸۸۳ توسط برنارد کروگر در سینسیناتی اوهایو تاسیس شد.
«کروگر» در واقع ابتدا «فروشگاه بزرگ چای غرب» که یکی از نخستین فروشگاههای زنجیره‌ای در ایالات متحده بود را تاسیس کرد.
یکی از نام مشهورترین فروشگاههای زنجیره‌ای دنیا، آمازون است. این فروشگاه که اغلب فروش خود را از طریق اینترنت انجام می‌دهد ۳۳۰.۲ میلیارد دلار ارزش داشته و در دوران همه‌گیری ویروس کرونا توانسته بر اعتبار خود تا حد زیادی بیافزاید.
دفتر اصلی این فروشگاه زنجیره‌ای در آمریکا قرار داشته و طیف گسترده‌ای از محصولات را از کتاب گرفته تا اقلام الکترونیک و … به فروش می‌رساند. در گذشته این فروشگاه تنها با نام Amazon Go شناخته می‌شد، اما در سال‌های اخیر فروشگاههای خرید حضوری خود را نیز با نام Amazon Fresh راه اندازی کرده است. بر اساس آمارهای سال ۲۰۲۱ آمازون دارای ۳۲ فروشگاه در ایالات متحده و ۱۵ فروشگاه در بریتانیا بود که همه آنها به راحتی از طریق اینترنت از هر نقطه دنیا برای خرید مشتریان قابل دسترسی هستند.
نکته جالبی که در مورد فروشگاههای آمازون وجود دارد، عدم حضور صندوق‌دار در آنها است. به این معنا که مشتریان به صورت خودکار از طریق خودپردازهای الکترونیکی می‌توانند خرید خود را انحام دهند.
«کارفور» سومین فروشگاه زنجیره‌ای جهان است که در پاریس تاسیس شد. کارفور در زبان فرانسه به معنای میدان عمومی است. موسسان این فروشگاه «مارسل فورنیه» و «دنیس دوفوری» بودند.
در سال ۱۹۹۹ این فروشگاه با «پرومود» ادغام شد.
گروه «کارفور» نخستین فروشگاههای زنجیره‌ای در اروپا بودند. آنها نخستین هایپرمارکت را در ۱۵ ژوئن ۱۹۶۳ در نزدیکی پاریس تاسیس کردند. فروشگاه زنجیره‌ای «کارفور» با ۱۲ هزار و ۸۰۰ شعبه فروشگاهی سومین فروشگاه زنجیره‌ای بزرگ جهان از نظر تعداد شعب است. ۱۴۰۰ مورد از شعب «کارفور» فروشگاههای هایپرمارکت هستند. «کارفور» هماکنون در ۱۸ کشور مختلف دنیا فعالیت می‌کند و فروشگاههای هایپراستار در ایران نیز زیرمجموعه فروشگاههای کارفور هستند. برای ثباتی که این شرکت در طول فعالیت خود داشته است، سهام این شرکت در بازارهای جهانی از محبوبیت خاصی برخوردار است. پس از فرانسه، بیشترین شعب این فروشگاه را می‌توان در انگلستان، امارات، بلژیک، پرتغال و تایوان جست‌وجو کرد.
Schwarz Group یک فروشگاه زنجیره‌ای چند ملیتی است که فروشگاههای مواد غذایی با برندهای Lidl و Kaufland را اداره می‌کند. این بزرگترین فروشگاه خرده فروشی زنجیره‌ای اروپایی و چهارمین خرده فروش بزرگ در جهان از نظر درآمد است. فروشگاههای گروه شوارتز عمدتاً محصولات سوپرمارکتی را با تخفیف‌های بسیار خوب به فروش می‌رساند و در اصل به کشور آلمان تعلق دارد. این مجموعه توسط خانواده شوارتز در سال ۱۹۳۰ تاسیس شد و تخمین زده می‌شود که در حال حاضر ارزشی بالغ بر ۱۵۸.۵۸ میلیارد دلار داشته باشد. این شرکت زنجیره‌ای در سال ۲۰۲۱ اعلام کرد که ۱۲۹۰۰ شعبه در ۳۳ کشور مختلف جهان دارد. آلمان، فرانسه، سوئد، دانمارک، قبرس و بسیاری دیگر از کشورهای اروپایی مکان‌هایی هستند که می‌توان شعبه‌هایی از فروشگاه زنجیره‌ای شوارتز گروپ را در آن پیدا کرد.
این فروشگاه در سال ۱۹۴۶ توسط برادران آلمانی کارل و تئو آلبرشت تأسیس شد. نام آلدی در واقع از دو حرف اول «Discount» و «Albrecht» تشکیل شده است.
«آلدی» شرکت آلمانی و مالک بزرگترین شبکه فروشگاههای زنجیره‌ای در اروپاست. این برادران برای نخستین‌بار در اروپا هنر ارزان‌فروشی (Discount) را به اجرا گذاشتند. برای مثال فروشگاه وقتی قفسه داشته باشد، باید کالاها در قفسه چیده شوند و این نیاز به نیروی کار دارد و زمان‌بر است. آنها قفسه‌ها را برداشتند و به‌جای آن کالاها را با «پالت» در فروشگاه چیدند. ده‌ها نوع صرفه‌جویی از این دست به آنها امکان داد تا بتوانند کالاهایشان را به مراتب ارزان‌تر از رقبا به فروش برسانند. این شرکت هماکنون با بیش از ۱۰هزارو ۳۶۶ شعبه در ۱۸ کشور یکی از بزرگترین فروشگاههای زنجیره‌ای تخفیفی در دنیاست. بیشتر فروشگاههای آلدی در آلمان قرار دارند. بقیه کشورهایی که شعب زیادی از آلدی در آنها فعال هستند، عبارتند از: بلژیک، لهستان، پرتغال، مجارستان، انگلستان، یونان، ایالات‌متحده، ایرلند و استرالیا.
سیاست «آلدی» استفاده از کالاهای گمنام یا «No-Name» است. جالب اینکه امروز حتی تولیدکنندگان کالاهایی با برند مشهور نیز خط تولید کالایی گمنام دارند که‌تقریبا با همان کیفیت، ولی با بهای نازل برای «آلدی» تولید می‌کنند.
کاست‌کو (Costco) یکی دیگر از معروف‌ترین فروشگاههای زنجیره‌ای دنیاست. این شرکت در سال ۲۰۱۲ رتبه ۲۴ را از نظر محبوبیت در بین شرکت‌های ایالات‌متحده آمریکا به‌دست آورد.
این شرکت اولین‌بار در یکی از آشیانه‌های هواپیما در آمریکا تاسیس شد. نکته قابل توجه در این فروشگاه، استفاده‌نکردن آن از هیچ‌گونه پلاستیک و پاکت برای حمل خریدهاست. مشتریان باید پلاستیک خود را با خود به فروشگاه بیاورند. از دیگر نکات این فروشگاه استفاده بهینه از نور طبیعی در طول روز و کلید‌های خودکار برای روشن و خاموش کردن روشنایی در صورت لزوم است. «کاسکو» در بسیاری از کشورهای جهان مانند کانادا، ژاپن، اسپانیا، فرانسه و… شعبه دارد. «کاسکو» تنها شرکتی است که توانسته است ظرف کمتر از پنج سال دارایی خود را از صف به عدد سه میلیارد دلار برساند.
فروشگاه زنجیره‌ای کاست‌کو با هدف قرار داددن خریداران طبقه متوسط بین‌المللی توانسته رشد قابل توجهی در بازار جهانی پیدا کرده و امروزه با ارزش ۱۸۷.۱۶ میلیارد به انتخاب اول اغلب خریداران تبدیل شود. Costco در اصل یک شرکت آمریکایی است که شعبه مرکزی آن در واشینگتن قرار دارد. این فروشگاه در سال ۲۰۲۰ به عنوان سومین خردهفروش بزرگ در جهان معرفی شد. همچنین توانسته در طول سال‌ها گسترش قابل توجهی در اروپا و منطقه آسیا، اقیانوسیه پیدا کند. بنابراین معمولا توریست‌های بهترین مقاصد جنوب شرق آسیا، همیشه سری هم به این فروشگاه می‌زنند توجه داشته باشید که فروش کاست‌کو به صورت آنلاین بوده و شعبه‌های آن در اصل جنبه انبار به منظور نگه‌داری محصولات فروش را دارند. در حال حاضر Costco دارای ۸۴۲ انبار در سراسر جهان است که ۵۷۹ عدد از آنها در ایالات متحده و پورتوریکو، ۱۰۷ در کانادا، ۴۰ در مکزیک، ۳۱ در ژاپن، ۲۹ در بریتانیا، ۱۸ در کره، ۱۴ در تایوان، ۱۳ در استرالیا، ۴ در اسپانیا، هر کدام دو عدد در فرانسه و چین و هر کدام یک عدد در ایسلند، نیوزیلند و سوئد هستند.
آهولد دِلهیز یک شرکت خرده فروشی و عمده فروشی هلندی چند ملیتی است. نام این شرکت از ادغام Ahold (هلندی) و Delhaize Group (بلژیکی) که در گذشته دو شرکت جداگانه بوده‌اند تشکیل شده است. قالب تجاری این فروشگاه زنحیره‌ای شامل سوپرمارکت‌ها، فروشگاههای رفاه، هایپرمارکت‌ها، خواربار فروشی‌های آنلاین، فروشگاههای آنلاین غیرغذایی، داروخانه‌ها و فروشگاههای فروش انواع نوشیدنی‌ها است. اغلب شعبه‌های این مجموعه در کشورهای هلند و بلژیک قرار دارند. البته که این به معنای عدم وجود فروشگاههای زنجیره‌ای بین‌المللی آن نیست. در حال حاضر مقر بین‌المللی Ahold Delhaize در کشور هلند بوده و دارای ۶۵۰۰ شعبه در ۱۱ کشور مختلف دنیا است.
کارفور یک شرکت خردهفروشی و عمده‌فروشی چندملیتی فرانسوی است که دفتر مرکزی آن در ماسی، فرانسه قرار دارد. این فروشگاه با ۱۰۵.۴۲ میلیارد دلار هشتمین خردهفروش بزرگ جهان از نظر درآمد است. کارفور زنجیره‌ای از هایپرمارکت‌ها، خواربارفروشی‌ها و فروشگاههای رفاه بوده که تا سال ۲۰۲۱، ۱۳۹۸۴ شعبه در بیش از ۳۰ کشور جهان را شامل می‌شد. این شعبه‌ها تقریبا در تمامی قاره‌ها گسترده هستند. به طوری که توریست‌ها فرصت خرید از این فروشگاه زنجیره‌ای همه چیز تمام را در اغلب مقاصد گردشگری خود خواهند داشت. از جمله معروف‌ترین شعبه‌های کارفور در آسیا و خاورمیانه می‌توان به کشورهای چین، تایوان، اردن، کویت و عمان اشاره کرد. ایتالیا، هلند و اسپانیا هم شعبه‌های قابل توجهی دارند. اما بهتر است که اگر مسافر تور ترکیه بودید و یا اگر سفری را با تور گرجستان انجام دادید، برای خرید سری به این فروشگاه‌ها بزنید. البته توجه داشته باشید که این فروشگاه زنجیره‌ای در کشور ترکیه با نام کارفورسا (CarrefourSa) شناخته می‌شود.
یکی از قوی‌ترین فروشگاههای زنجیره‌ای دنیا که در زمینه فروش اثاثیه خانه فعالیت دارد، ایکیا است. این فروشگاه سعی دارد تا به روزترین لوازم دکوراتیو و مصرفی منزل را با قیمتی مناسب به مشتریان در سرتاسر دنیا ارائه کند. برند ایکیا در اصل به کشور سوئد تعلق دارد که یکی از بزرگترین شعبه‌های آن در کشور ترکیه قرار دارد. به طوری که تقریبا در اغلب شهرهای این کشور به خصوص مرکز خرید استانبول می‌توان شاهد شعبه‌های مختلفی از ایکیا بود. پینشهاد می‌کنیم در سفر با تور استانبول حتما سری به ایکیا بزنید. تخمین زده می‌شود که این مجموعه در حال حاضر ارزشی در حدود ۵۲.۲۱ میلیارد دلار داشته باشد.
Seven & I اولین بار در سال ۲۰۱۹ تاسیس شد و از همان سال با رشد قابل توجهی در نتیجه حمایت مشتریان روبرو بوده است. این مجموعه با ۷۹۰۰۰ فروشگاه در ۱۹ کشور مختلف گسترده شده که اکثر شعبه‌های آن در ایالات متحده و ژاپن قرار دارند. همچنین طیف وسیعی از فروشگاههای بزرگ عمده و خرده فروشی در آسیا را دارا است. اصلی‌ترین اقلامی که در سون اند آی به فروش می‌رسند شامل محصولات غذایی و لوازم آرایشی هستند. ارزش این فروشگاه ۹۷ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود.
فروشگاه زنجیره‌ای هوم دِپوت نیز موفق شده تا نام خود را در لیست بهترین فروشگاههای زنجیره‌ای دنیا بگنجاند. این مجموعه با ارزش ۱۴۲ میلیارد دلار بزرگترین خرده فروش لوازم خانگی در ایالات متحده، کانادا و مکزیک به شمار می‌آید. به طوری که سالانه به ارزش آن افزوده شده و پیشرفت چشمگیری را از خود نشان می‌دهد. البته به غیر از کشورهای آمریکایی، کانادا و مکزیک می‌توان شعبه‌هایی از این فروشگاه بی‌نظیر و پرطرفدار را در انگلستان و چین نیز پیدا کرد. The Home Depot با ۱۲ شعبه در شش شهر چین مشتریان بسیاری را از سراسر دنیا به خود جذب می‌کند و البته مورد علاقه توریست‌هایتور چین هم هست! از جمله محصولات هوم دپوت در چین می‌توان به وسیله‌های دکوری خانه، انواع رنگ و کفپوش اشاره کرد.
فروشگاه «Eleven-7» که به هفت/ یازده در جهان مشهور شد، در سال ۱۹۲۷ در آمریکا و شهر تگزاس شروع به فعالیت کرد. این فروشگاه از نظر تعداد شعب، جزو بزرگترین فروشگاههای زنجیره‌ای جهان به شمار می‌رود. شعب این فروشگاه معمولا کوچک و در ابعاد فروشگاههای محلی هستند. این فروشگاه زنجیره‌ای بیش از ۷۰هزار فروشگاه در ۱۸ کشور مختلف جهان دارد. اسم این فروشگاه برگرفته از ساعات کاری آن در اوایل کارش است. فروشگاه «Eleven-7» از ساعت هفت صبح تا ۱۱ شب مشغول ارائه سرویس به مشتریان خود در سال ۱۹۲۷ بوده است اما رفته‌رفته با گسترش فعالیت خود در سال ۲۰۲۰ شاهد بازبودن در‌های فروشگاههای «Eleven-7» در ۲۴ساعت شبانه‌روز در ۷ روز هفته هستیم. در واقع مهم‌ترین ویژگی این فروشگاه آن است که در هفت روز هفته به صورت ۲۴ ساعته باز است.
ژاپن بیشترین تعداد شعب «Eleven-7» را در خود جای داده است، به‌طوری که ۱۵هزار شعبه این فروشگاه در ژاپن قرار دارد. کشور دوم و سوم از نظر فراوانی تعداد شعب، به ترتیب ایالات‌متحده و تایلند هستند. بعضی از کشورهایی که شعب این فروشگاه در آنها واقع شده‌اند عبارتند از: استرالیا، سنگاپور، تایوان، هنگ‌کنگ، مالزی و اندونزی.
فروشگاه «تسکو» توسط سرمایه‌گذاران انگلیسی شروع به‌کار کرد و از لحاظ میزان درآمد سالانه، پس از والمارت، به عنوان دومین شرکت خردهفروشی جهان شناخته می‌شود. سال ۱۹۱۹ شعبه اصلی «تسکو» در حومه لندن توسط جک‌کوهن راه‌اندازی شد.
«تسکو» شبکه‌ای گسترده از فروشگاههای خردهفروشی با حدود ۶۸۰۰ شعبه در سراسر جهان است. استراتژی خردهفروشی «تسکو» به شکلی است که با توجه به جمعیت و تقاضای بازار، کالاها را عرضه می‌کند. به‌طور کلی تمرکز «تسکو» بر غذا و نوشیدنی است، ولی بسته به مکان فروشگاه، محصولات و خدمات دیگری چون لباس، وسایل برقی، خدمات مالی، باجه‌های تلفن، بیمه ماشین، اجاره فیلم، دانلود موزیک و خدمات اینترنت نیز ارائه می‌دهد. از استراتژی‌های خردهفروشی «تسکو» برای جمعیت سنی بالاتر، ارائه مواد غذایی رژیمی در کنار غذاهای روزمره است.
فروشگاههای دلاراما (Dollarama) که عمدتا در کانادا تاسیس می‌شوند، ویژگی منحصربه‌فردی دارند که آن ارزان بودن اجناس آنها نسبت به سایر فروشگاه‌هاست. این فروشگاه زنجیره‌ای اجناس خود را از زیر یک دلار تا چند ده دلار به‌‌فروش می‌رساند، «دلاراما» یعنی این فروشگاه اجناس یک دلاری بسیاری دارد که از نظر کیفیت با اجناس اصل هیچ تفاوتی ندارد. در این فروشگاه خبری از شکلات صبحانه نوتلا یا خودکارهای مارک بیک نیست، اما اجناسی بسیار ارزان‌تر با کیفیت مثال‌زدنی وجود دارند که به آنها های‌کپی (High copy) نیز گفته می‌شوند.
با اینکه محصولات این فروشگاه زنجیره‌ای همگی کپی‌برداری شده از اجناس درجه یک هستند، اما خود شرکت «دلاراما» دوست ندارد کسی از روی محصولاتش کپی کند! این فروشگاه از آنجا که هیچ پولی بابت بازاریابی و تبلیغات نمی‌دهد، هزینه تمام‌شده اجناسش بسیار کمتر می‌شود و از طرفی می‌تواند محصولات را با قیمت کمتر به فروش برساند.
