وایبر (به انگلیسی: Viber) یک نرم‌افزار مالکیتی چندسکویی پیام‌رسان فوری صدا روی پروتکل اینترنت برای تلفن‌های هوشمند است که توسط شرکت وایبر توسعه داده شده‌است. علاوه بر پیام‌رسانی متنی، کاربران می‌توانند به تبادل تصاویر، ویدئو و پیام‌های رسانه‌ای بپردازند. نرم‌افزار وایبر برای مک اواس، اندروید، سیستم‌عامل بلک‌بری، آی‌اواس، سیمبیان، بادا، ویندوز فون و مایکروسافت ویندوز در دسترس قرار دارد. یک نگارش از نرم‌افزار برای لینوکس در حال توسعه است که در حال حاضر در مرحله آزمایشی عمومی قرار دارد. وایبر روی شبکه‌های نسل سوم شبکه تلفن همراه، پروژه مشارکتی نسل سوم شبکه تلفن همراه و وای-فای کار می‌کند. جهت کار با نرم‌افزار روی یک سیستم‌عامل مبتنی بر دسکتاپ الزامی است نرم‌افزار وایبر را روی یک تلفن نصب داشته باشید. وایبر در ۷ مه ۲۰۱۳ به ۲۰۰ میلیون کاربر رسید.
وایبر توسط ۴ همکار اسرائیلی تأسیس شد: تلمن مارکو، ایگور مگزینیک، سانی مارولی و اوفر اسمچا. تلمن مارکو مدیرعامل شرکت است، که چهار سال در ارتش اسرائیل مشغول به کار بوده‌است و از دانشگاه تل‌آویو فارغ‌التحصیل شده‌است. در ۱۴ فوریه ۲۰۱۴ وایبر توسط شرکت چندملیتی ژاپنی راکوتن به قیمت ۹۰۰ میلیون دلار خریداری شد. پیش از فوریه ۲۰۱۴، بیشتر سهام این شرکت را یک خانواده اسرائیلی به نام شباتای (۵۵٫۲٪) و تلمن مارکو (۱۱٫۴٪) و نیز یک شرکت آمریکایی به نام IRS وست (۱۲٫۵٪) در اختیار داشته‌اند. تلمن مارکو از پاسخ به سؤالات صریح درباره نقش خود در آینده شرکت تحت مدیریت راکوتن، امتناع کرد.
وایبر در ۲ دسامبر ۲۰۱۰ ابتدا برای آی‌فون، برای رقابت مستقیم با اسکایپ ارائه شد. یک نگارش پیش از انتشار برای اندروید در مه ۲۰۱۱ ظاهر شد اما محدود به ۵۰٫۰۰۰ کاربر بود؛ در ۱۹ ژوئیه ۲۰۱۲ یک نگارش محدود نشده منتشر شد. وایبر برای دستگاه‌های ویندوز فون و بلک‌بری در ۸ مه ۲۰۱۲ ارائه شد. با رسیدن به ۵۰ میلیون کاربر در ۲۴ ژوئیه ۲۰۱۲، پیام‌رسانی گروهی و موتورِ کیفیت صدای بالا به هر دو نرم‌افزارهای اندروید و آی‌فون اضافه شدند. از این نرم‌افزار برای سری‌های ۴۰ نوکیا، سیمبیان و سیستم‌عامل بادای سامسونگ نیز در همان روز خبر دادند. در ابتدا، قابلیت تماس صوتی فقط برای نرم‌افزارهای آی‌فون و اندروید در دسترس بود، با این وعده که تماس صوتی به نگارش‌های رسیدنیِ نرم‌افزارهای بادا، سیمبیان و ویندوز فون اضافه خواهد شد، اما هیچ اشاره‌ای به سیستم‌عامل بلک‌بری و سری ۴۰ نوکیا نشد. این محدودیت بنظر می‌رسد بخاطر هسته بلک‌بری و سری ۴۰ نوکیا باشد که از نرم‌افزارهای صدا روی پروتکل اینترنت پشتیبانی آسانی نمی‌کند.
همان‌طور که وعده داده شد، در ۲۲ سپتامبر ۲۰۱۲، تماس صوتی با کیفیت بالا و پیام‌رسانی گروهی برای ویندوز فون‌هایی که روی دستگاه‌های نوکیا نصب هستند، به عنوان بخشی از همکاری منحصر به فرد با نوکیا در دسترس قرار گرفت. وایبر همراه تماس صوتی بطور رسمی برای همه دستگاه‌های ویندوز فون ۸ در ۲ آوریل ۲۰۱۳ منتشر شد. در اوت ۲۰۱۳، وایبر به عنوان یک نرم‌افزار آزمایشی عمومی برای لینوکس منتشر شد. در ابتدا، نگارش دودویی ۶۴ بیت برای دریافت در دسترس قرار گرفت. در ۱۳ فوریه ۲۰۱۳، راکوتن از خرید وایبر به قیمت ۹۰۰ میلیون دلار خبر داد.
قابلیت‌های اصلی این برنامه بر روی سیستم عامل‌های اندروید و آی او اس و ویندوزفون مکالمه بوسیله اینترنت، ارسال متن و عکس، شکلک و… است. این برنامه کاملاً رایگان در اختیار کاربران قرار گرفته‌است. برای ثبت نام در این برنامه باید شماره تلفن همراه شخص به آن اعلام شود و توسط یک پیام کوتاه، کد ورود به برنامه به کاربر اعلام می‌شود. همچنین کاربران می‌توانند توسط همان تلفن همراه برنامه را بر روی رایانه شخصی یا تبلت خود نصب کنند و به صورت اشتراکی از این برنامه در همگی آن‌ها استفاده کنند. وایبر با استفاده از دفترچه تلفن موجود در تلفن همراه سایر افرادی که نرم‌افزار فوق را نصب کرده و در دفترچه تلفن قرار دارند را شناسایی کرده و آن‌ها را در لیست دوستان در نرم‌افزار فوق قرار می‌دهد. نسخه جدید این نرم‌افزار اجازه اضافه کردن شکلک‌های جدیدی را نیز به کاربرانش می‌دهد. برخی از این شکلک‌ها با پرداخت هزینه قابل دریافت و برخی نیز رایگان هستند.
وایبر در حال حاضر در ۳۰ زبان در دسترس قرار دارد: فارسی، انگلیسی، عبری، آلبانیایی، چینی سنتی، چینی ساده‌شده، فرانسوی، آلمانی، ایتالیایی، یونانی، ژاپنی، کره‌ای، نپالی، پرتغالی، اردو، اسپانیایی، سوئدی، روسی و اوکراینی.
وایبر مدیا شرکتی در لاس‌وگاس می‌باشد که در قبرس به ثبت رسیده‌است و مراکز توسعه آن در بلاروس و اسرائیل قرار دارند. این شرکت را تلمن مارکو و ایگور مگزینیک، که دوستان یکدیگر در هنگام کار در نیروهای دفاعی اسرائیل بوده‌اند تأسیس کردند. این شرکت در اسرائیل اداره می‌شود، و البته بسیاری از تولید و توسعه آن به‌خاطر کمتر بودن هزینه نیروی کار در بلاروس، در این کشور انجام شده‌است. مدل چرخه سرمایه شرکت نامعلوم است؛ این شرکت هیچ درآمدزایی ای ندارد، اما در سال ۲۰۱۳ اعلام کرد اقدام به فروش شکلک در نرم‌افزار خود می‌کند. تأمین سرمایه این شرکت توسط سرمایه‌گذاران شخصی است، که تلمن مارکو آن‌ها را «دوستان و خانواده» نامیده‌است. تا ۲۰۱۳، در این شرکت ۲۰ میلیون دلار سرمایه‌گذاری شده‌است.
نرم‌افزار وایبر به خاطر محافظت ضعیف از داده‌ها مورد انتقاد قرار گرفته‌است. وایبر داده‌ها را به‌طور گسترده جمع‌آوری می‌کند که بسیار بیشتر از مقدار دیگر نرم‌افزارهای مشابه (مانند اسکایپ) است؛ هم اطلاعات کاربران سرویس اسکایپ و هم غیر کاربران این سرویس (مانند اطلاعات شماره تلفن‌های گوشی کاربر، بیرون از وایبر). بسیاری از این داده‌ها بدون رضایت و اطلاع کاربران جمع‌آوری می‌شود، که «قوانین محافظت از داده» اتحادیه اروپا را نقض می‌کند. همچنین شرکت وایبر مشخص نکرده‌است که چه هنگام و برای چه مقاصدی از داده‌های جمع‌آوری‌شده استفاده می‌کند، و این داده‌ها در اختیار چه کسانی قرار می‌گیرند. نرم‌افزار وایبر همه اطلاعات موجود در دفتر تلفن را استخراج می‌کند، و بر روی سرورهای وایبر قرار می‌دهد. برای نمونه وایبر هنگام نصب درخواست می‌کند که به نرم‌افزار توانایی‌های گسترده شامل تغییر پرونده‌های روی دستگاه داده شود. آنچه موجب افزایش بدگمانی به این نرم‌افزار شده‌است، این است که سازنده نرم‌افزار چندین سال در ارتش اسرائیل خدمت کرده‌است. به علاوه مالک شرکت از افشاکردن منابع مالی شرکت و روش درآمدزایی آن امتناع کرده بود.
مسئولان مصری معتقدند به دلیل «ریشه‌های اسرائیلی» نرم‌افزار، توسط آن به تلاش‌های جاسوسی اسرائیلی کمک می‌شود. ارتش مصر هر گونه استفاده از این نرم‌افزار را توسط نیروهای نظامی و خانواده‌شان قدغن نموده‌است.
در دسامبر ۲۰۱۲، وزارت ارتباطات لبنان برنامه وایبر را در همگی شبکه‌های تلفن همراه و DSL کشور مسدود کرد، چرا که این برنامه اسرائیلی است.
در ۵ ژوئن ۲۰۱۳ کمیسیون ارتباطات و فناوری اطلاعات عربستان سعودی اقدام به مسدودسازی برنامه وایبر کرد، زیرا با قوانین و مقررات تنظیمی عربستان مطابقت ندارد. در ۹ مه ۲۰۱۳ رئیس شرکت وایبر اعلام کرد محدودیت‌های شرکت ارتباطات عربستان را دور خواهد زد، و کاربران عربستانی خواهند توانست بدون موافقت کمیسیون ارتباطات و فناوری اطلاعات عربستان از برنامه وایبر استفاده کنند. عصر ایران اعلام کرد، طبق گزارش‌های غیررسمی رسیده، وایبر در شامگاه ۲۴ اردیبهشت ۹۳ از دسترس برخی کاربران ایران خارج شد. پیشتر این خبر در رسانه‌ها به نقل از دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه انتشار یافته بود، فیلتر شدن نرم‌افزارهای تانگو، وایبر، واتس‌اپ و کوکو در دستور این گروه هنوز از دستور بررسی خارج نشده‌است. در حال حاضر وایبر در ایران در دسترس است. پایگاه اطلاع‌رسانی و خبری جماران به نقل از تسنیم اعلام کرد، سردار اسماعیل احمدی‌مقدم فرمانده ناجا با مجرمانه خواندن اقدام برخی افراد در توهین به امام خمینی در شبکه‌های اجتماعی تلفن همراه گفت: ما با کسانی که حدود آزادی را رعایت نکنند و از قوانین کشور تخطی کنند، به عنوان یک مجرم و متخلف برخورد خواهیم کرد.
در واکنش به اقدام هتاکانه برخی هنجارشکنان در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی تلفن همراه و ایجاد صفحات توهین آمیز به امام خمینی و ادعای برخی که عنوان می‌کنند برای برخورد با این موضوع باید اقدام به فیلتر کردن این شبکه‌های اجتماعی کرد، اظهار داشت: این که در حال حاضر خیابان‌های ما باز است و آزادی در کشورمان وجود دارد، دلیل نمی‌شود راننده‌ای با هر سرعت دلخواهی در خیابان‌های شهر براند؛ لذا این اقدامات توهین‌آمیز یک جرم است. به گزارش جماران، همچنین صادق زیباکلام تحلیلگر مسائل فرهنگی و سیاسی معتقد است که پیامک‌های جسارت‌آمیز به بزرگان نظام ایران که‌از طریق شبکه وایبر دست به دست می‌شوند، ممکن است از جانب کسانی باشد که با انگیزه‌هایی مشخص قصد فیلتر کردن این شبکه اجتماعی را دارند. او همچنین گفت، که از این موضوع استفاده شده تا به وسیله آن، از اینترنت پرسرعت جلوگیری شده و شبکه‌های اجتماعی فیلتر شوند.
بنابر اظهارات علی جنتی در بهمن ۱۳۹۳، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت یازدهم، بیش از ۱۰ میلیون ایرانی عضو این شبکه اجتماعی می‌باشند. بنا به گزارش الکسا اینترنت، کاربران داخل ایران دارای بزرگترین درصد بازدید کنندگان از شبکه وایبر دات کام است و ایرانی‌ها بیش از ۱۷ در صد از کاربران این شبکه را تشکیل می‌دهند. شبکه رایگان وایبر با توجه به اشتهای سیری ناپذیر کاربران ایرانی به طنز، به صورت وسیله‌ای برای رد و بدل کردن تازه‌ترین جوک‌ها درآمده‌است. از دولت حسن روحانی بارها خواسته شده‌است که شبکه‌هایی نظیر وایبر و واتس آپ را مسدود کند اما محمود واعظی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات تاکنون از انجام چنین درخواستی خودداری کرده‌است.
یکی از موضوعاتی که همواره ذهن مصرف کنندگان این گونه از شبکه‌های پیام رسان را مشغول نموده است، مدل درآمدی این اپلیکیشنها است. بسیاری از این اپلیکیشنها در سال‌های ابتدایی راه‌اندازی خود مدل درآمدی خاصی ندارند یا حتی آن‌ها را پیاده‌سازی نمی‌کنند، زیرا باید در ابتدا کاربران را به استفاده از سرویس خود ترغیب کنند و پس از این مرحله شروع به تجاری‌سازی سرویس خود با روش‌های مستقیم و غیرمستقیم کنند. آبونمان، تبلیغات، استیکر و آنالیز بیگ دیتا، از جمه مهمترین شیوه‌های درآمدزایی در این اپلیکیشنها است.
