ورود کامپیوتر به ایران

امیر عباس هویدا یکی از مقاماتی بود که پس از ورود کامپیوتر در تیرماه ۱۳۴۱ به ایران، کامپیوتر شخصی در محل کارش داشت.

معلوم نیست که امیر عباس هویدا از چه زمانی کار با کامپیوتر که هنوز تکنولوژی نا آشنایی به شمار می رفته را یاد گرفته است اما عکسی که “جیمز بلر” عکاس نشنال جئوگرافی از امیر عباس هویدا در دفتر کارش گرفته او را پشت یک سیستم ابتدائی کامپیوتر نشان می دهد. این عکس مربوط به سال ۱۳۵۴ و سال های پایانی نخست وزیری ۱۳۳ ساله اوست.

شخصی که کامپیوتر را وارد ایران کرد می گوید: از ما پرسیدند که تصور می کنید در سال ۷۰ چه میزان تقاضا برای کامپیوتر داشته باشیم که ما گفتیم ۱۰ هزار دستگاه. تمامی مدیران حاضر در جلسه به ما خندیدند! “

نخستین محموله کامپیوتر در سال ۱۳۶۴ به سفارش شرکت مخابرات ایران و توسط یک شرکت نرم افزاری وارد کشور شد. پیش از این تاریخ، کامپیوتر به صورت محدود وارد کشور شده بود که در اختیار چند شرکت خاص بود.

دکتر محمد صنعتی در دهه ۶۰ با ورود ۸۰ دستگاه کامپیوتر برای شرکت مخابرات ایران نخستین کسی است که نام خود را در ورود این فن آوری به ایران ثبت کرده است با ذکر خاطره جالب دراین باره می گوید: «در جلسه ای بنا بود کامپیوترهای وارد شده را به شرکت مخابرات تحویل دهیم. در این جلسه که تمامی مدیران ارشد آن زمان حضور داشتند از ما سوال شد که تصور می کنید در سال ۷۰ چه میزان تقاضا برای کامپیوتر در ایران وجود داشته باشد و من گفتم ۱۰ هزار دستگاه. تمامی مدیران حاضر در جلسه به یک باره به ما خندیدند!» او می افزاید: «مطابق آمار در سال ۷۰، تعداد کامپیوترهای وارد شده به ایران از ۲۴۰ هزار دستگاه گذشت.»

دکتر صنعتی همچنین نخستین برنامه فارسی را با نام “زرنگار” تولید و عرضه کرد که پیش از ورود برنامه “word” در دهه ۷۰ کاربران زیادی داشت اما با ورود محصول فارسی ماکروسافت، “زرنگار” رفته رفته از رده خارج شد.

محمد صنعتی متولد سال ۱۳۳۱ است. تحصیلات دبیرستانی و دانشگاهی را در تهران گذراند. او در سال ۱۳۵۴ از دانشگاه تهران فارغ التحصیل شد. درجه فوق لیسانس و دکترای خود را در رشته کامپیوتر در سال های ۱۹۷۷و۱۹۸۰ از دانشگاه ایالتی نیویورک دریافت کرد. پس از شش سال تدریس در آمریکا در سال ۱۳۶۴ به ایران بازگشت و شرکت نرم افزاری اش را بنا نهاد.

تاریخچه کامپیوتر در ایران را می توان به چهار دوره تقسیم کرد :

۱ – پیدایش کامپیوتر:  کامپیوتر در سال ۱۳۴۱ وارد ایران شد. بدین ترتیب پیدایش کامپیوتر در ایران تقریبا ۱۰ سال بعد از ظهور کامپیوتر در کشور های صنعتی بود.

۲ –  توسعه کامپیوتر:  دوره توسعه کامپیوتر از سال ۱۳۵۰ در ایران آغاز و تا سال ۱۳۶۰ ادامه یافت. این دوره همراه با رقابت زیاد برای خرید سخت افزار، پیاده سازی سیستم های عظیم نرم افزری، استخدام هر چه بیشتر نیروی انسانی و دنبال کردن برنامه های جامع با توجه به واقعیت های فنی نیروی انسانی کشور بود.

۳ – بازنگری کامپیوتر:  با ظهور انقلاب اسلامی, در زمینه کامپیوتر نیز تغییر و تحولاتی صورت گرفت و در نهایت تا سال ۱۳۵۹ یک سری بازنگری کلی انجام شد.

۴ – بلوغ و رشد کامپیوتر در ایران: پس از بازگشایی دانشگاه ها در سال ۱۳۶۲ مرحله بعدی رشد کامپیوتر آغاز شد و هر دو شاخه نرم افزار و سخت افزار توسعه فراوانی یافتند. از مهمترین کارهای این دوره می توان پردازش زبان و خط فارسی را نام برد.