تخته خرده چوب

صنعت تخته خورده چوب یکی از صنایع جدید است و در مقایسه با صنایع تخته فیبر وتخته چند لایه قدمت چندانی ندارد. این صنعت در حال حاضر به علت استفاده از هر گونه ضایعات چوبی اعم از سه ریال شاخه ها، و مازاد مزارع پنبه وغلات، کتان و کنف و دیگر گیاهان چوبی در ردیف مهمترین صنایع وابسته به چوب قرار دارد.

تعریف تخته خرده چوب:

تخته خرده چوب فرآورده چوبی صفحه‌ای شکل است که از مخلوط خرده چوب با سایر مواد لیگنو سلولزی و مواد چسبنده به کمک فشار و حرارت دادن ساخته می‌شود .

طبقه بندی تخته خرده چوب‌بر اساس روش ساخت (نوع پرس کردن )

تخته‌های حاصل از پرس صفحه‌ای (صاف) :

در این روش جهت طول ذرات تشکیل دهنده کیک تخته خرده چوب به صورت اتفاقی مرتب شده است.این تخته از نظر شکل مقطع (ساختمان نیمرخ ضخامت تخته) خود به چند دسته تقسیم می شوند که عبارتند از: تخته‌های یکنواخت یا یک‌لایه، تخته‌های سه‌لا، تخته‌های ریزش تدریجی (بدون لایه مشخص) .

تخته‌های چندلاتخته‌های حاصل از پرس غلتکی(پرس بی انتها):

در این روش غلتکهای پرس ثابت اند و فقط حرکت چرخشی دارند، کیک تخته خرده چوبها از بین غلتکها عبور می‌کند و به ضخامت تنظیم شده(فاصله بین دو غلتک بالا و پایین) در می آید در این روش می توان تخته های یک لا، سه لا، ریزش تدریجی و چند لایه تولید کرد.

تخته های تولید شده‌با پرس قالبی(قالب گیری شده ):

تفاوت اساسی این روش با ساخت تخته خرده چوب با پرس صفحه ای در شکل ظاهری صفحه پرس است. صفحات این پرس به شکلهای بر جسته، فرو رفته، انحنا دار، و یا پروفیل دار ساخته می شود و تخته‌هایی با شکل های مختلف به وجود می آورند: ماند صفحات ورزالیت

طبقه بندی تخته خرده چوب بر اساس  چگونگی سطح(رویه):

بر این اساس، تخته خرده جوب به چهار دسته تقسیم می‌شوند.

تخته خرده چوب بدون روکش : که به دو صورت سنباده شده وجود دارد  این تخته بیشتر در مصارف عمومی و جاهایی که در معرض دید می شود، مانند: سقف کاذب، طبقات داخلی کمد مورد استفاده قرار می گیرد.

تخته خرده چوب با روکش طبیعی (چوبی):

برای تزیین و زیبایی سطوح تخته خرده چوب می توان از آن روکش های چوبی (طبیعی) مانند: گردو، راش و… استفاده کرد. این تخته بیشتر در جاهایی که تزییین سطوح مورد نظر باشد، مورد استفاده قرار می گیرد، مانند: دکوراسیون داخلی، صفحه میز و کابینت.

تخته خرده چوب با روکش مصنوعی:

سطوح این نوع تخته خرده چوب‌ها به وسیله روکش‌های مصنوعی (کاغذ آغشته به چسب‌های مصنوعی) پوشیده می‌شود. سطح حاصله با توجه به نوع کاغذ مصرفی(ساده، رنگی، نقش دار) یا دارای نقوش مختلفی از چوب باشد. از این تخته در مکانهایی که حرارت و رطوبت زیاد باشد می‌توان مصرف کرد، مانند: دیوار حمام و رختکن، میز رستورانها، کابینت آشپز خانه.

تخته خرده چوب لعاب دار(لاک کاری شده):

سطوح این نوع از تخته ها، توسط یک لایه رنگ آغشته به مواد حفاظتی و ضد رطوبتی پوشیده می شود و بر حسب مورد مصرف ممکن است یک سطح یا هر دو سطح آن لاک کاری شود، این تخته در دیوارهای آشپزخانه،حمام، سرویسهای لابراتورها و موارد دیگر مصرف می شود.

مواد اولیه

مواد سلولزیک و لیگنو سلولوزیک ، چسب یا رزین ها ، مواد افزودنی ۹۰ درصد وزن تخته ، ماده چوبی ، از نظر هزینه  ۱۸ تا ۲۴ درصد قیمت تمام شده.  مواد اولیه بصورت مخلوط به کار می‌روند .

دسته های مواد اولیه : پنج دسته

۱-  سر شاخه و شاخه ها ی نازک حاصل از تنک کردن و قطع درختان

۲- هسته باقی مانده و مازاد روکش و لایه وچوب های بریده ( چوب بری)

۳-  پسمانده مثل پوشال ، ضایعات کناره بری، قطع بری مبلمان

۴-  خرده چوب حاصل از برش و سنباده زنی چوبهای خشک

۵- گیاهان غیر جنگلی مثل نی ، بامبو، کنف، خیزران

۶- پسمانده های کشاورزی پس از برداشت محصول، پسمانده نیشکر ، جنگل‌های دست کاشت ، صنوبر کاری و تاغ کاری، اکالیپتوس کاری ، سرشاخه درختان میوه

منابع جنگلی

صنوبر کاریها

تاغ کاری و گز کاری

سرشاخه درختان میوه

گونه های غیر جنگلی ، بامبو ، شاهدانه، استبر قونی و خیزران

ساقه پنبه

باگاس نیشکر

پسمانده کشاورزی

پوست و خاک اره

عوامل موثر بر خواص تخته های ساخته شده

این عوامل عبارتند از :

گونه چوبی

نوع ماده اولیه

فرم هندسی خرده چوب ها

نوع چسب و مقدار آن در لایه های کیک

مواد افزودنی مورد استفاده

مقدار رطوبت و توزیع آن در ضخامت کیک (گرادیان رطوبت)

ساختار کیک و نحوه توزیع ذرات چوب در ضخامت آن

جهت قرار گرفتن خرده چوبها

دانسیته متوسط و پروفیل دانسیته تخته

این فاکتور ها هم بر خواص تخته و هم بر یکدیگر اثر متقابل دارند .