عناصر رنگ در شیشهها و شیشهکاریهای رنگی
اولین افرادی که بر روی شیشه های رنگی کار کردند هیچ گونه کنترلی روی رنگ ها نداشتند. سپس به صورت اتفاقی و آزمایشی، شیشه سازها آموختند که اگرموادی خاص را به شیشه گداخته اضافه نمایند، رنگهایی تماشایی در محصول نهایی ایجاد خواهد گردید. همچنین مواد دیگری نیز کشف گردید که افزودن آنها به شیشه گداخته سبب از بین رفتن رنگ محصول نهایی خواهد گردید.
مصریان و رومیان در تولید شیشههای رنگی خُبره شدند. در قرن هشتم میلادی شیمیدانی ایرانی به نام «جابربن حیان» فرمولهای بسیاری برای تولید شیشهها در رنگهای بخصوص را ثبت کرد. جابربن حیان که به عنوان «پدر شیمی» شناخته میشود تشخیص داد که اکسیدهای فلزات، محتوای کلیدی رنگ های شیشه ها می باشند.
دامنه رنگی کامل
همینکه روش تولید شیشه ای رنگی کشف گردید، انفجاری از آزمایشات به وقوع پیوست. یکی از ابتدایی ترین اشیاء ساخته شده از شیشه، جام های کوچک، بطری ها و اشیاء تزئینی بودند.
سازمان های مذهبی در میان آنهایی بودند که به اولین صنعتگران شیشه ساز، انگیزه می دادند. شیشه های کار شده رنگی، بیش از ۱۰۰۰ سال قبل در کلیسا ها و مساجد به افزونه جدید بسیار محبوبی مبدل گردیدند. این شیشه گران به یک دامنه رنگی کامل از رنگ ها برای ساختن چشم اندازهای رئالیستیکی از شیشه های کارشده رنگی، نیاز داشتند . این کاوش برای یک دامنه رنگی کامل، عاملی برای تحقیق و آزمایش های علمی برای تولید مجموعه گسترده ای از رنگ ها بود.
رنگ هایی باداوم
در آن زمان مشکل دیگری بوجود آمد. بسیاری از این شیشههای رنگی نمی توانستند حتی برای یکسال در معرض نور مستقیم اشعههای خورشید ایستادگی نمایند. نتیجه، منظره ای از زیبایی در حال خراب شدن شیشه کارشده رنگی بود. برخی از رنگ ها تیره شده یا تغییر مییافتند و یا اینکه با گذر زمان از بین می رفتند.تحقیق و آزمایش در تلاش برای رفع نیازِ رنگ هایی بادوام ادامه داشت. سرانجام دامنه رنگی کامل از رنگ هایی تقریباً پایدار بدست آمد.
فلزات بکار گرفته شده برای رنگ دادن به شیشه ها
دستور ساخت شیشه های رنگی معمولاً شامل اضافه نمودن یک فلز به شیشه می باشد. این دستور، با اضافه نمودن مقداری از پودر اکسید ، سولفید ویا دیگر ترکیبات فلزی به شیشه زمانی که شیشه گداخته است، تکمیل میگردد.
رنگ های شناخته شده شیشه ها
برخی از رنگ های شیشه ها در همه جا شناخته شده اند. شاید بهترین مثال «لاجوردی» باشد که بواسطه اضافه نمودن اکسید کبالت به شیشه گداخته ساخته می شود. «شیشه وازلینی» که شیشهای زرد-سبز شبرنگ است، حاوی مقادیر اندکی از اکسید اورانیوم میباشد. «طلاییروبی» و«شیشهقَرَهقاطی» شیشههای قرمز ایجاد شده بواسطه اضافه کردن طلا می باشند. «روبی سِلِنیوم»رنگ قرمزی است که بواسطه اضافه کردن اکسید سلنیوم و «آبی مِصری» بوسیله اضافه کردن مس ایجاد می شود.
مواد معدنی، کلید رنگ کردن شیشه ها
منابع اکسیدها، سولفیدها و دیگر ترکیبات فلزی بکار رفته در شیشه های رنگی، مواد معدنی هستند. کلید زیبایی، اغلب مستقیماً از زمین می آید.