
تراموا (Trams)، قطار برقی شهری است که بر روی ریل های مخصوص در خیابان ها حرکت میکند.
تراموا یا همان واگن برقی قابلیت حمل و نقل افراد و بعضا بار را در درون شهرها و بین شهرها را دارد، خطوط تراموا نیز ممکن است بین شهرستانها یا درون شهر باشد. این واگن های برقی معمولاً متشکل از۱تا ۳ واگن بوده به همین دلیل سبک تر، کوتاه تر و انعطاف پذیرتر از مترو میباشد. ترامواها قدرت برق زیادی را مصرف میکنند و امروزه از پانتوگراف برای به حرکت درآوردن آن استفاده می شود، از برق در خیابان های شهرستان، و دیزل در محیط های روستایی بیشتر استفاده میشود.
پیدایش تراموا به سال ۱۸۰۷ در جنوب ولز انگلستان برمیگردد که توسط اسب ها کشیده میشد، بعدها با متداول شدن این نوع حمل و نقل، به سایر نقاط دنیا نیز رواج پیدا کرد. سپس در سال ۱۸۳۲ در نیویورک آمریکا بر روی ریل به حرکت درآمد. با رواج دیگ بخار، در سال ۱۸۷۳ این انرژی جای اسب ها را گرفت و به سرعت در اروپا متداول گردید و پس از لندن و پاریس در شهرهای برلین، بودایست، بیرمنگام، لنینگراد، لیسبون و منچستر از این شیوه در جابجایی های شهری استفاده شد.
هنگامی که برق آمد، آلمانی ها به سرعت نیروی الکتریسیته را جایگزین موتورهای بخار کردند و توانستند گامی بلند در جهت پیشرفت روزافزون ترامواها بردارند. اوج شکوفایی تراموا در سالهای ۱۹۲۰ میلادی به بعد ثبت گردیده که در قاره اروپا، آمریکای شمالی و آمریکای جنوبی و استرالیا، در مجموع بیش از ۳هزار شهر به این وسیله نقلیه ریلی مجهز شدند. در قاره آفریقا و آسیا از این وسیله نقلیه عمومی چندان استقبال نگردید.
تراموا در آسیا در ابتدای قرن بیستم ساخته شد ولی بین اواسط تا اواخر دهه ۱۹۳۰ رو به افول نهاد. دهه ۱۹۶۰ نقطه پایان غالب بودن این وسیله نقلیه عمومی بود که منجر به بسته شدن اکثر شبکه های اصلی شد و وسایل، تجهیزات و خطوط ریل بصورت قراضه جهت بازیافت فروخته شدند. اما هنوز برخی از خطوط اولیه در هنگ کنگ و ژاپن در حال فعالیت می باشند. در سال های اخیر، تمایل جدیدی به تراموا با سیستم های مدرن در ژاپن، چین، کره جنوبی و هندوستان بوجود آمده است.
در بسیاری از شهرهای اروپا بیشتر زیر ساختهای تراموا در نیمه قرن بیستم از دست رفت، اما نه در مقیاس و بزرگی نقاط دیگر جهان مثل امریکای شمالی. بیشتر کشورهای اروپای شرقی سیستم تراموای خود را حفظ نمودند. در مقابل، برخی از شهرهای اروپای غربی در حال ترمیم و بازسازی، گسترش و نوسازی خطوط قدیمی تراموای خود میباشند. همچنین بسیاری از شهرهای اروپای غربی در حال ساخت خطوط جدید تراموا می باشند.
از نظر ایمنی، میزان سوانح این سیستم تنها به میزان فرهنگ ترافیکی عابرین بومی و دیگر رانندگان ناوگان ترابری شهری بستگی دارد. همچنین از عمدهترین مزایای استفاده از این سیستم می توان به هزینه احداث و راه اندازی پایین آن اشاره نمود که در مقایسه با سایر سیستم های حمل و نقل دارای برتری نسبی می باشد. ایمنی تراموا در موقع بروز آتش سوزی نسبت به مترو بسیار بالاتر میباشد و دسترسی نیروهای امدادی به مصدومین بسیار آسانتر است.