
کلمه لباس از مصدر لبس که در عربی به معنای ( شبهه و اشکال و عدم وضوح ) آمده است. (المنجد) که در ذهن این معنی را می رساند که وسیله ایست برای از نظر دور داشتن شکل اصلی بدن و تغییر شکل دادن آن و آن را به شکل و گونهای دیگر در آوردن و وسیله ایست برای از بین بردن وضوح و مشخصات بدن که این کلمه در فارسی واژههای پوشش ، تن پوش و پوشاک را تداعی میکند که با فعل پوشیدن و و پوشاندن به کار میبریم که مقصود همان پوشاندن تن و ننمایاندن آن است که برای هر طبقهای قابل فهم است و منشا اصلی پیدایش لباس، محفوظ ماندن (از سرما و گرما و عوامل طبیعی ) عفت و پرهیزگاری و زیبا و با وقار بودن است. و اما اینکه انسان چه بپوشد و چگونه بپوشد بستگی به فرهنگ و جهانبینی جامعهای دارد که در ان زندگی می کند باید دید فرهنگ آن جامعه جهان را به چه معنا میداند؟ افراد انسان را چگونه موجودی میشناسد؟ و چه سرنوشتی را برای آنها تصور میکند.
لباس هر انسان پرچم کشور وجود اوست. پرچمی است که او بر سردر خانه وجود خود نصب کرده است و با آن اعلام می کند که از کدام فرهنگ تبعیت می کند . همچنان که هر ملتی با وفاداری و احترام به پرچم خود ، اعتقاد خود را به هویت ملی و سیاسی خود ابراز می کند.
قبل از گسترش فرهنگ منحط غربی صرف نظر از اختلاف ظاهری و البسه اقوام مختلف بشر، لباسهای گوناگون وجه اشتراک داشتند که آن خاصیت پوشیدگی آنهاست اما در پس گسترش فرهنگ استعماری، لباس ابزاری شد برای امیال شیطانی بشر نظیر خود نمایی، حسادت، رقابت، جاه طلبی و سلطه بر دیگران و با استفاده از ابزار مد انسان اسیر مطامع موسسات استعماری گردید که برای سود بیشتر هر روز او را به بازی میگیرند و انچه از بین رفته است انسانیت است و بس. در جامعهای که ارزشهای والای معنوی و انسانی بیاعتبار باشد و عالم درون انسان حیثیت و معنایی مستقل از نمایشها و جلوههای بیرونی نداشته باشد قهرا شخصیت انسان به کلی بر پایه توجه دیگران و اظهار نظر آنان در باره وی شکل میگیرد . و پیداست که افراد در چنین جامعه ای سعی میکنند با هر وسیله ای و از جمله با لباسی که به تن میکنند برای خود نوعی تشخیص و تعین ایجاد کنند .
در فرهنگ اسلامی از لباسی که برای شهرت و خودنمایی پوشیده شده باشد مضموم و نکوهش شده است .
بشر از زمان های بسیار دور برای رفع نیاز خود به پوشش ، به فکر استفاده از امکانات محیط افتاد و پس از شناخت محیط و نحوه استفاده از امکانات آن به تدریج در نوع پوشش خود تغییراتی به وجود آورد تا این که پس از گذشت سالیان متمادی ، لباس به معنای امروزی و با فرم های مناسب ابداع شد .
دوره اول : دراپه ( drope) یا لابس های مواج که از پیچیدن پارچه به دور بدن تشکیل میشد ، لباس های شانتی (shenti) مصری که به صورت لنگ به دور کمر می پیچیدند ، هیماسیون (himaticn ) یونانی که به صورت چادر شب استفاده می شد . و پارئیو ( poreo ) تاهیتی نیز که یک تکه پارچه به صورت لنگ بود ، نمونه لباسهای این دوره هستند .
دوره دوم : لباسهای دوخته یک پارچه از یک تکه پوست یا پارچه تشکیل می شد که این نوع لباس در وسط به صورت یک حلقه باز شده و از یک طرف بدن گذشته و بر روی شانه در طرف دیگر بدن قرار میگرفت. مانند: پانچو (poncho). این نوع لباسها به دو دسته تقسیم میشدند ، یک دسته لباس دوخته بسته که از چندین عرض چارچه نازک تشکیل شده و به دور بازوان پیچیده می شد .
دسته دیگر لباس های دوخته ی باز بود که از طول پارچه استفاده می شد . بدین طریق که پارچه را از طول روی هم جمع می کردند و بر روی لباسهای دیگر می پوشیدند و لباس در قسمت جلو به صورت ضربدر روی هم قرار می گرفت. مانند کفتان (caftan) اسپانیایی .
دوره سوم : در این دوره لباسهای پوستی بیشتر مورد استفاده قرار می گرفت و به این صورت بود که این لباس به وسیله یک بند یا نوار چرمی به پاها وصل میشد. این لباس در طول زمان تغییرات بسیاری کرد و به شلوار چادر نشینان و اسب سواران صحرانشین، چابک سواران، لباسهای پوستی اسکیموها تبدیل شد .
لباسهای این دوره از ترکیب لباسهای ۳دوره قبل به وجود آمد. به طوری که لباسهای این سه دوره هیچ کدام جانشین دیگری نبوده و در طول زمان برهم منطبق نشدند. ولی در نقاط مختلف جهان از قدیمیترین روزگاران به وسیله افراد مختلف شباهتهایی در آنها به وجود آمده است .
ایرانیان از بیش از ۱۰ هزار سال پیش دارای تمدن بودهاند. از این رو، ریشه بسیاری از دستاوردهای بشر را در این تمدن میتوان یافت. برای مثال، نخستین ابزار ریسندگی و بافندگی در غار کمربند، نزدیک بهشهر، یافت شده است که به ۷ هزار سال پیش از میلاد مسیح بازمیگردد. به علاوه، در قدیمیترین بخشهای شهر باستانی شوش، که در خوزستان قرار دارد، سوزنهای سوراخدار پیدا شده است.
این دستاوردها و نوآوریهای دیگری که در دورانهای بعدی رخ داد، صنعت پارچه و پوشاک ایران را پیشتاز و سرآمد جهانیان کرد. جالب است بدانید اسکندر مقدونی، با آنکه به ایران حمله و آن را اشغال کرده بود، لباس ایرانی میپوشید.
خیاطی کردن از آن کارهایی است که با زیبایی ربط و رابطه مستقیم دارد. دوختن و پوشیدن لباسهای زیبا، مسلما شما را زیباتر و برازنده تر می کند. بسیاری از خانم ها و معدودی از آقایان هستند که ترجیح می دهند خودشان دست به کار شوند و برای خودشان لباس های زیبایی تدارک ببینند. اگر شما هم از این گروهید و اهل خیاطی هستید، نکات زیر را به خاطر بسپارید…
زیپ از وسایلی است که دایم مورد نیاز است واگر با خشونت با آن برخورد شود، به سختی باز وبسته می شود وگاهی نیز از جای خودش در میرود. توصیه می شود گهگاهی صابون خشک روی آن بمالید تا روان شود و نیز میتوانید نوک مداد به آن بمالید. دانه های گرافیت میتواند کار بولبرنگ را انجام دهد وموجب نرمی زیپ شود.
از نظر خیاط ها بهترین روش انتخاب پارچه برای لباس شب این است که اول مدل را انتخاب کنید و سپس نسبت به خرید پارچه مناسب اقدام کنید زیرا خیلی از مدل ها با پارچه شما هم خوانی ندارد و در آخر لباس مناسبی دوخته نمی شود. بنابراین اگر درصدد دوخت لباس شب یا لباس عروس هستید، زحمت خیاط را با اصرار روی پارچه و مدل خودتان به هدر ندهید و اگر برای عروسی تان طبق رسم و رسوم پارچه می برید،حتما به مدلش هم توجه کنید. آستری خوب و متناسب با رنگ پارچه انتخاب کنید و اگر شال هم در نظرتان هست، حریر همرنگ بگیرید.
با توجه به اینکه کار خیاطی نیازمند لوازم و خرده ریزهای بسیاری است، در صورتی که برای هر یک از آنها مکانی جداگانه و مخصوص در نظر گرفته شده و در نهایت همه آنها در جعبه ای بزرگ تر قرار گیرند، هم دسترسی به لوازم به راحتی و با سرعت بیشتر صورت می پذیرد و هم دیگر احتمال افتادن خرده ریزها روی زمین و ایجاد خطرهای ناشی از آنها وجود نخواهد داشت. به عنوان مثال برای خرده ریزهایی مانند انواع سوزن ها، دکمه ها، پولک و ملیله و غیره قوطی های فیلم خام عکاسی و قرصهای جوشان مناسبترین هستند. اگر برای قرار دادن سوزن های خیاطی هیچ یک از قوطیهای فوق را در دسترس نداشتید، مقوایی به شکل مربع بریده و هر یک از سوزن ها را در قسمت میانی مقوا به صورت کوک وارد کنید. سپس اضلاع مقوا را از چهار طرف روی سوزن ها تا کرده و در جعبه لوازم خیاطی قرار دهید.
در هر جعبه خیاطی وجود یک عدد آهن ربای بزرگ ضروری است. ضمنا اگر قیچی خیاطی شما در اثر مرور زمان و یا استفاده های ناصحیح کند شده و یا لبه های ناصاف پیدا کرده است، یک ورق سمباده آهن خریداری کرده به آرامی به لبه آن بمالید و یا آنکه سمباده را چند بار قیچی کنید.
از سمباده برای تیز کردن سوزن چرخ خیاطی نیز می توانید استفاده کنید. به این ترتیب که سمباد ه ای نازک تر تهیه کرده و روی آن را با چرخ خیاطی بدوزید. تماس مکرر سوزن با سمباده آن را تیز می کند.
با لاک ناخن بی رنگ سطح روی دوخت دکمه را به آرامی پوشش دهید. برای دوام بیشتر دوخت دکمههای پرمصرف، به خصوص دکمه لباسهای بچههای کوچک، از نخ دندان استفاده کنید.
در اغلب پالتوها و کت ها شاهد دکمه کوچکی در پشت دکمه بزرگ و اصلی لباس هستید. این کار سبب محکم شدن اتصال دکمه های اصلی می شود.
اغلب مادربزرگ ها به هنگام نخ کردن سوزنهای خیاطی با مشکل مواجه هستند. در حالی که با بهکارگیری یکی از راهکارهای زیر می توانند این کار را با راحتی بیشتر انجام دهند:
از آنجا که پس از بریدن نخ، سر آن ریش ریش شده و همین مساله مانع ورودش به داخل سوزن می شود، ابتدا انگشت دست تان را به کمی اسپری مو و یا کرم دست آغشته کرده و به نوک نخ بمالید. به این ترتیب نخ، فرم محکم تری به خود گرفته و راحت تر به درون سوراخ وارد می شود.
بسیاری از مشکلات نخ کردن سوزن، به جهت مشکل دید سوراخ آن است. بهترین راهکار برای حل این مساله این است که تکه کاغذ سفیدی را برداشته سوزن را تا لبه سوراخ در آن فرو کنید. به این طریق محدوده سوراخ مشخص شده و نخ کردن آن به راحتی انجام پذیر می شود. در صورت استفاده از نخ سفید برای دوخت و دوز، کاغذی سیاه یا رنگی را برای این منظور انتخاب کنید.
برای خودتان پیش بندی با چند جیب بزرگ و کوچک بدوزید تا هنگام انجام کارهای خیاطی، همواره لوازم و خرده ریزهای پرمصرف در دسترس شما قرار داشته باشند.
پیش از تبدیل لباس های کهنه به دستمالهای گردگیری و یا انتقال آن به سطل زباله، دکمهها و زیپ آن را جدا کرده و برای استفاده در دوخت لباسهای دیگر نگهداری کنید.
اگر می خواهید شلوار خودتان را با اتو خط بیندازید، با اسفنج آغشته به آب و سرکه سفید محل مورد نظر را مرطوب کنید و سپس اتو بزنید.