«میشل رسینک» مدیر گروه تحقیقاتی مهد کودکهای انگلستان علل گرایش کودکان و نوجوانان به این نوع بازی ها را توضیح می دهد.

میشل می گوید ما می خواهیم کمک کنیم تا اسباب بازی های هوشمند برای بچه ها توسعه یابند. البته ما به ساخت اسباب بازی های هوشمند علاقه چندانی نداریم، بلکه می خواهیم اسباب بازی هایی بسازیم که بچه ها را به فکر کردن وادار کند. ما متوجه شدیم یکی از بهترین روش هایی که به یادگیری کودکان کمک می کند، این است که برای آنها اسباب بازی و ابزار جدیدی فراهم کنیم تا آنها بتوانند فعالیت های خلاقیت آمیز انجام دهند، طراحی کنند و با لوازم و رسانه های جدید اطرافشان، چیزهای نو ایجاد و اختراع کنند.

اگر ما به بچه ها نوع درستی از بازی خانه سازی بدهیم، بدین ترتیب می‌توانیم قدرت خلاقیت آنها را تحریک کنیم. با وسایل سنتی خانه سازی، بچه‌ها می‌توانند قلعه و خانه بسازند و به این ترتیب با ساختار ساختمان هایی که در دنیا ساخته می شود، آشنا شوند. با تکنولوژی جدید، بچه ها می توانند چیزهایی بسازند که زنده مجسم شوند، حرکت کنند و کنش و واکنش نشان دهند. چیزهایی که آنها می سازند، مثلاً دقیقاً مثل یک خرگوش نیست، ولی می‌تواند مثل یک خرگوش رفتار کند، در اطراف حرکت کند و تأثیر متقابل بر محیط اطراف داشته باشد.

آنها می‌توانند درک کنند چیزهایی که در دنیا وجود دارد، واقعاً چطور کار می‌کنند. آنها با ساخت یک روبات کوچک، با چراغ سنسوری که به ارتعاش درمی‌آید، به درک جدیدی می‌رسند. آنها وقتی می‌بینند که یک شب‌پره در اطراف یک لامپ چطور پرپر می‌زند، متوجه این رفتار می‌شوند و درک می‌کنند چه قانونی باید حکمفرما باشد. این امر باعث می شود آنها هم دنیای تکنولوِژیکی و هم دنیای بیولوِژیکی اطرافشان را درک کنند.

من فکر نمی کنم این موضوع برای کودک خیلی زود باشد. چیزهای زیادی وجود دارند که بچه ها می توانند در هر سنی شروع به استفاده از آن بکنند. البته من نمی گویم این امر می تواند جایگزین لوازم و اسباب بازی های سنتی که بچه ها با آن بازی کرده اند، بشوند. قصد ندارم آنها کنار گذاشته شوند. بلکه ما همیشه می توانیم جذابیت نوع لوازمی را که بچه ها با آن بازی می کنند، بالا ببریم.

شاید فکر کینیم این تکنولوژی تا حدی پیچیده به نظر می رسد و باعث می‌شود تعداد زیادی از بچه ها از آن دوری کنند. هر کسی می تواند از مداد رنگی و کاغذ استفاده کند. مانعی برای استفاده از مداد رنگی و کاغذ وجود ندارد.

اشتباه است که تکنولوژی را امری بسیار پیچیده به بچه ها نشان دهیم که آنها نتوانند افکار و احساسات خود را بیان کنند. آنچه که ما می خواهیم انجام دهیم، این است که تکنولوژی را ایجاد کنیم تا بچه ها را قادر سازد افکار و احساسات خود را بیان کنند به همان راحتی که با مداد رنگی و کاغذ این کار را انجام می دهند. خوب است اسباب بازی سنتی بچه ها، مداد رنگی و کاغذ و خانه سازی را به عنوان یک استاندارد در نظر بگیریم، لازم است ما وسایل جدید تکنولوژیکی را به راحتی آن تکنولوژیها بسازیم.

باید به خاطر داشته باشیم که مداد رنگی زمانی یک تکنولوژی محسوب می شد. صدها سال پیش بچه ها مداد رنگی نداشتند، بنابراین اختراع آن یک پدیده پیشرفته تکنولوژی به نظر می رسید، اما امروزه به عنوان بخشی طبیعی از دوران کودکی به نظر می رسد. امروزه نیز تکنولوژی جدید دیجیتالی، ممکن است جدید و پیشرفته به نظر برسد، اما در آینده، اگر ما به درستی آنها را توسعه دهیم، آنها هم مثل مداد رنگی و کاغذ بسیار عادی به نظر خواهند رسید.

من به طور کلی خیلی تحت تأثیر بازی های دیجیتالی که امروزه در بازار وجود دارد، نیستم. بسیاری از آنها تکنولوژی را در راههای سطحی به کار برده‌اند. مثل این که تعدادی چراغ چشمک زن یا صدای بیپ بیپ اضافه کنند. اینها ممکن است اسباب بازی ها را مهیج نشان دهند، اما نمی توانند مدت زمان زیادی ارزشمند باشند. این گونه تکنولوژی ها که در ساخت اسباب بازی ها به کار می روند، آنها را زنده و هوشمند نشان می دهند اما فرصت جدید خلاقیت برای بچه ها ایجاد نمی کنند. لازم است ما واقعاً بر این نکته تأکید کنیم که چگونه می توانیم با استفاده از تکنولوژی، از اختراعات خلاقیت آمیز توسط بچه ها حمایت کنیم. امروزه اکثر بازی های الکترونیکی جدید به این نکته توجه ندارند، اما فکر می کنم در آینده امکانات بسیاری ایجاد شود.

ممکن است این سوال مطرح شود که اسباب بازی های ایده آلی که با استفاده از تکنولوژی دیجیتالی باعث تقویت خلاقیت می شود، یا نه؟

چندین سال است که ما با شرکت اسباب بازی سازی «لگو» همکاری کرده‌ایم تا آجرهای خانه سازی تولید کنیم. شما می توانید از آجرهای لگو سنتی استفاده کنید و آنها را به هم بچسبانید تا یک ساختمان بسازید. این آجرها را می توانید کنار هم بگذارید تا چیزهایی بسازید که در دنیا وجود دارند و می‌توانند زنده مجسم شوند و به اشیا دیگر کنش و واکنش نشان دهند. ما مشاهده کرده ایم از این آجرهای خانه سازی جدید در راههای وسیعی استفاده می شود و این یکی از عناصر کلیدی یک اسباب بازی خوب است. از این آجرها فقط برای خانه سازی استفاده نمی شود، بلکه به شیوه های متفاوتی از آنها استفاده می شود. بچه ها می توانند از این آجرها برای ساخت هر چیزی از یک کارخانه شکلات سازی اتوماتیک گرفته تا موجوداتی که با هم اثر متقابل دارند، استفاده کنند یا اینکه یک پارک تفریحی بسازند.

ثابت شده که این آجرها محبوبیت زیادی دارند. به نظر می رسد نسبت به سایر اسباب بازی ها این آجرها بهتر می توانند استعداد نهایی بچه ها را کشف کنند که به این ترتیب بچه ها می توانند کارهای زیادی با آنها انجام دهند.

اینها همچنین قدرت خلاقیت بزرگسالان را افزایش می دهند. بسیاری از این اسباب بازی ها به بزرگسالان فروخته می شود که این امر نشانه خوبی است و نشان می دهد تعداد زیادی از بزرگسالان نیز به اکتشافات تفریحی علاقه مند هستند. اگر ما نوع درستی از تکنولوژی را برای آنها فراهم کنیم، آنها می توانند به مدت طولانی به بازی ادامه دهند، کشف کنند، بسازند و یاد بگیرند.

در تمام اینها، عنصر آموزشی وجود دارد. زمانی که بچه ها از اسباب بازی استفاده می‌کنند، در واقع در حال یادگیری امور کاملاً پیچیده دیجیتالی هستند.

طی سالیان طولانی ما دریافته ایم که بسیاری از بهترین تجارب یادگیری ما، زمانی رخ می دهد که چیزی را خلق یا طراحی می کنیم. اگر ما بخواهیم به یادگیری بچه ها کمک کنیم، لازم است به آنها ابزار جدید برای طراحی و ابداع بدهیم. این دقیقاً همان چیزی است که آجرهای خانه سازی لگو انجام می دهند.

این امر تعداد چیزهایی را که بچه ها می توانند طراحی یا خلق کنند افزایش می دهد و بنابراین میزان چیزهایی که آنها می توانند در این فرآیند یاد بگیرند، افزایش می یابد. بعضی موارد آنها چیزهایی یاد می گیرند که جزو برنامه آموزشی تحصیلی شان است. اما این وسایل به بچه ها کمک می‌کند آموزش را از راه بهتری یاد بگیرند، زیرا آن وسایل می تواند مهیج تر و مورد علاقه بچه‌ها باشد.

همانطور که میدانیم اولاً ما هنوز برای استفاده آسانتر بچه ها از این وسایل راه درازی در پیش داریم تا آنها بتوانند چیزهایی ایجاد کنند که در قوه تخیل آنهاست.

ما می‌خواهیم فنونی ایجاد کنیم که بچه ها را با نقشه خیالی روبه رو کند و سپس نقشه خیالی آنها را به واقعیت تبدیل کند. لذا لازم است ما اسباب کار جدید خانه سازی را طوری طراحی کنیم که بچه ها به راحتی بتوانند قوه تخیل خود را به کار گیرند و آنها را به واقعیت تبدیل کند.

ما مشاهده خواهیم کرد در جهت دیگر علاوه بر استفاده از تکنولوژی کامپیوتری، این اسباب بازی ها به طور فزاینده ای از تکنولوژی ارتباطات استفاده خواهند کرد. بچه ها نه تنها یک ماشین اتوماتیکی یا موجود متحرک خواهند ساخت، بلکه گروه زیادی از موجوداتی ایجاد خواهند کرد که با هم ارتباط دارند. ما علاوه بر انقلاب کامپیوتری، از انقلاب ارتباطاتی استفاده خواهیم کرد.البته این ایده شگفت انگیز به نظر می رسد موجوداتی که ایجاد کرده ایم، بتوانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند

برای انجام این کار ما متوجه شده ایم که بچه ها در مورد ارتباطات عمومی و همچنین ارتباطات انسانی چیزهای زیادی یاد می گیرند. همان طور که آنها موجودات روباتیک خود را برای ارتباط با یکدیگر برنامه ریزی می کنند، درباره ارتباطاتی که می تواند به ایجاد ارتباط بهتر با دیگران کمک کند، نیز چیزهایی یاد می‌گیرند.

تاثیر منفی اسباب بازی های الکترونیکی بر مهارت های زبانی کودکان

طبق یک مطالعه جدید، کودکانی که با اسباب بازی‌های الکترونیکی بازی می‌کنند دارای مهارت های زبانی کمتری هستند.

محققان دانشگاه آریزونا شمالی در مطالعات اخیر خود دریافتند کودکانی که بیشتر با اسباب بازی های الکترونیکی بازی می کنند در مقایسه با کودکانی که بیشتر با کتاب و اسباب بازی های قدیمی نظیر پازل های چوبی یا بلوک های پلاستیکی سر و کار دارند، کمتر از زبان خود استفاده می کنند.

در این مطالعه، محققان آزمایشی کنترل شده شامل گروه‌های دوتایی والد- نوزاد با رده سنی ۱۰ تا ۱۶ ماه را تحت نظر گرفتند. البته محققان مشاهده مستقیم بر بازی کودکان نداشتند، بلکه آنها را از راه دور در منازل شان تحت نظر قرار دادند. به شرکت کنندگان سه دسته اسباب بازی داده شد: اسباب بازی های الکترونیکی نظیر لپ تاپ های بچه گانه، مزرعه سخنگو و موبایل بچه گانه؛ اسباب بازی های قدیمی نظیر پازل های چوبی، جورچین و بلوک های پلاستیکی همراه با تصویر؛ و پنج کتاب همراه با شکل ها و موضوعات جالب و رنگی. «آنا سوسا»، یکی از محققان این مطالعه، در این باره می گوید: «کودکان در حین بازی با اسباب بازی های الکترونیکی، کمتر از کلمات مخصوص بزرگسالان استفاده می کردند، کمتر با اطرافیان شان صحبت می کردند، کمتر به صحبت والدین شان واکنش نشان می دادند و کمتر کلمات جدید از خود تولید می نمودند.» به گفته این محقق، اسباب بازی های الکترونیکی تاثیر منفی بر رشد مهارت های کلامی کودک دارد و والدین باید در خرید اسباب بازی دقت کافی داشته باشند.