
امروزه با کاهش میزان بارش ها بحران کم آبی به شدت احساس می شود و در بسیاری از مناطق کشور با خشکسالی مواجه هستیم. با کاهش شدید سطح آب دریاچه ها و پایین رفتن آب پشت سد، زنگ خطر جدی خشکسالی و بحران کمبود آبی در کشور به صدا در آمده است. با توجه به این هشدارها مدیریت منابع آبی از اهمیت ویژه ای برخوردار است و مسئولین و مردم باید با بکار گیری از روش های نوین و صرفه جویی در مصرف آب از این بحران به خوبی عبور کنند.
این شیوها می تواند بهینه سازی لوله های انتقال آب و استفاده از لوله پلی اتیلن در زیر ساخت ها و یا استفاده کشاورزان از روش های بهینه آبیاری قطره ای مثل نوار آبیاری برای صرفه جویی در مصرف آب مزارع و کشت زار های خود باشد. با توجه به آمار های اعلام شده از سوی صندوق جهانی طبیعت (WWF)، در طول ده سال آینده بحران کم آبی اکثر نقاط جهان به ویژه کشور های اروپا و آسیا را در بر می گیرد و با توجه به تعریف بانک جهانی چنانچه کشوری سالیانه کمتر از ۱۰۰۰ متر مکعب آب شرب برای شهروندانش داشته باشد با مشکل جدی کمبود آب مواجه می شود. لذا برای تامین نمودن امنیت آبی کشور با بکارگیری اصول مدیریت پیشرفته آب و با صرفه جویی در مصرف خانگی، صنعتی و کشاورزی به ذخیره منابع آبی کشور می توان کمک نمود.
برای جلوگیری در میزان هدر رفت آب می توان نسبت به رفع فرسودگی و تعویض لوله های شبکه توزیع و انتفال آب اهتمام ورزید. با توجه به مزایای فراوان لوله های پلی اتیلن، استفاده از این نوع لوله ها می تواند گزینه مناسبی باشد. در بخش کشاورزی نیز با تغییر روش های آبیاری باغ ها، مزارع و کشت زار ها و با بکاری گیری روش های نوین آبیاری مثل استفاده از نوار آبیاری که نوعی از لوله ی دریپردار مخصوص آبیاری قطرهای هستند می توان به مدیریت مصرف و کاهش هزینه ها کمک کرد. به دلیل آن که ممکن است بسیاری از کشاورزان در مورد این نوع لوله آگاهی کافی نداشته باشند در ادامه به معرفی نوار آبیاری می پردازیم.
همانطور که گفته شد نوار آبیاری نوع خاصی از لوله های به کار رفته در آبیاری قطره ای هستند که جنس آن از پلی اتیلن است و دارای جنسی نرم و انعطاف پذیر با جداره های داخلی نازک می باشد. از مزایای نوار آبیاری می توان به کاهش مصرف آب، نصب آسان، مقاومت در برابر عوامل فرسودگی لوله، وجود اتصالات نوار آبیاری به صورت استاندار و ساده اشاره کرد. با توجه به این که نوار آبیاری شرکت توسن صنعت از جنس پلیاتیلن و پلی پروپلین با فواصل ۱۰، ۲۰ و ۳۰ سانتیمتر بوده می تواند در مدیریت صحیح مصرف آب و افزایش سطح زیر کشت بسیار کار گشا باشد.
استفاده مجدد از آب، استفاده از فاضلاب و یا آب بازیافت شده از کاربردی دیگر محسوب می شود. استفاده مجدد از آب باید برای هدفی سودمند و با به کارگیری قوانین (مانند احکام محلی حاکم بر استفاده مجدد از آب) صورت بگیرد. برخی کاربردهای بالقوه برای استفاده مجدد از فاضلاب و یا آب بازیافت شده شامل استفاده های صنعتی دیگر، آبیاری زمین، آبیاری کشاورزی، کاربردهای زیبایی مانند فواره ها و خاموش کردن آتش هستند. عواملی که باید در برنامه استفاده مجدد از آب در نظر گرفته شوند شامل موارد زیر می شوند:
شناسایی فرصت های استفاده مجدد از آب
تعیین کیفیت حداقلی آب مورد نیاز برای استفاده مجدد
شناسایی منابع فاضلاب که الزامات کیفیت آب را برآورده می کنند
تعیین چگونگی حمل و نقل آب برای استفاده جدید
استفاده مجدد از فاضلاب و یا آب بازیافتی سودمند است زیرا تقاضا برای آب های سطحی و زیرزمینی موجود را کاهش می دهد. شاید بزرگترین مزیت راه اندازی برنامه های استفاده مجدد از آب به تاخیر انداختن و یا حذف نیاز به گسترش تاسیسات تامین و تصفیه آب آشامیدنی باشد. بازیافت آب، استفاده مجدد از آب برای کاربردی مشابه با آن چه آب در آن مورد استفاده قرار گرفته، محسوب می شود. آب بازیافت شده ممکن است پیش از آن که دوباره مورد استفاده قرار بگیرد نیاز به تصفیه داشته باشد. عواملی که باید در بازیافت آب در نظر گرفته شوند شامل موارد زیر می شوند:
شناسایی فرصت های استفاده مجدد از آب
بررسی کیفیت حداقلی آب مورد نیاز برای استفاده خاص
بررسی کاهش کیفیت آب ناشی از استفاده
تعیین مراحل تصفیه که ممکن است برای آماده سازی آب برای بازیافت مورد نیاز باشد.
استفاده از آب برای خنک سازی دستگاه های صنعتی یکی از بزرگترین حوزه های مصرف آب شیرین محسوب می شود. به طور معمول از آب برای خنک سازی تجهیزاتی که تولید گرما می کنند و یا برای متراکم کردن گازها در یک چرخه ترمودینامیکی استفاده می شود. آب دمای منبع حرارت را کاهش داده و سپس تخلیه می شود.
بازیافت آب با یک سیستم خنک کننده چرخشی تا حد زیادی می تواند مصرف آب را با استفاده از میزان آب مشابه در چندین عملیات خنک سازی کاهش دهد. صرفه جویی آب به اندازه قابل توجهی به صرفه جویی در هزینه کلی صنعت منجر می شود. سه روش محافظت از آب که می توان برای کاهش مصرف آن مد نظر قرار داد شامل خنک کننده های تبخیری، اُزناسیون و تبادل حرارت هوا می شوند.
در سیستم های خنک کننده تبخیری صنعتی/تجاری، آب زمانی که بخشی از آن تبخیر می شود حرارت را از دست می دهد. آب در نتیجه تبخیر، رانش و تخلیه از برج های خنک کننده تبخیری از دست می رود. صرفه جویی آب مرتبط با استفاده از برج های خنک کننده تبخیری می تواند با کاهش تخلیه و یا خروج آب از برج های خنک کننده افزایش یابد. استفاده از ازن برای خنک سازی آب یا اُزناسیون می تواند به کاهش پنج برابری تخلیه در مقایسه با روش های شیمیایی سنتی منجر شود و باید به عنوان یکی از گزینه های صرفه جویی آب در یک برج خنک کننده مد نظر قرار بگیرد. تبادل حرارت هوا در اصل کارکردی همانند رادیاتور یک خودرو دارد. مبدل های حرارتی هیچ گونه آبی را از دست نمی دهند اما در مقایسه با برج های خنک کننده نسبتا گران هستند. یکی دیگر از استفاده های رایج از آب در صنعت استفاده از آب مقطر برای نابودی آلاینده ها از محصولات و تجهیزات است. آب مقطر حاوی یون هایی مانند نمک نیست که به زنگ زدن و خوردگی فلز تمایل دارند. استفاده از آب مقطر بدون تحت تاثیر قرار گرفتن کیفیت تولید از طریق حذف برخی فلاش های پلنوم، تبدیل از یک جریان پیوسته به یک سیستم جریان متناوب و ارتقا کنترل استفاده از آب مقطر امکان پذیر است.
آب مقطر پس از نخستین استفاده از آن قابل بازیافت بوده اما تصفیه برای بازیافت می تواند شامل فرآیندهای بسیاری باشد که برای تولید آب مقطر از آب شهری نیاز است. استفاده مجدد از آب مقطر برای کاربردی دیگر نیز باید توسط صنایع مد نظر قرار بگیرد زیرا آب مقطر اغلب پس از استفاده اولیه خالصتر ار آب شهری است.
شیوه های رفتاری شامل اصلاح عادات مصرف آب برای دستیابی به استفاده بهینهتر از این ماده حیاتی شده و در نتیجه کاهش مصرف کلی آب از یک مرکز صنعتی/تجاری را موجب می شود. نظارت بر مقدار آب مصرف شده توسط یک مرکز صنعتی/تجاری می تواند اطلاعات پایه درباره مقدار کلی مصرف آب شرکت، الگوهای فصلی و ساعتی مصرف آب، و کمیت و کیفیت آب مصرفی در فرآیندهای فردی را فراهم کند. این اطلاعات پایه می توانند برای تعیین اهداف شرکت و توسعه اقدامات خاص بهره وری مصرف آب مورد استفاده قرار بگیرند. نظارت می تواند افزایش آگاهی کارکنان نسبت به نرخ های مصرف آب را به همراه داشته و اندازه گیری نتیجه تلاش های حفاظت از مایع حیات را تسهیل می کند.