
اندازه گيري جريان باعث ايجاد حساسيت در مصرف كننده نسبت به ميزان مصرف هر فعاليت و قيمت آب متناظر با آن فعاليت مي شود و در نهايت مي تواند منجر به تشويق به كاهش مصرف در مصرف كننده شود. ابزارهاي كنترل دبي جريان، به شكل فيزيكي باعث ايجاد مانع و محدوديت در ميزان حجم جريان خروجي و قابل دسترس مصرف كننده ميشوند. کنترل مورد نظر هم مي تواند با کاهش واقعي دبي جريان و هم با افزودن هوا به آب و اشغال حجمي از آب با هوا صورت گيرد.
در سیستمهای همراه با کاهش فشار آب، میزان آب کمتری در زمان مشخص به مصرف کننده توزیع خواهد شد و در نتیجه مصرف کاهش خواهد یافت. افزودن سرعت خروج آب از دهانه خروجی، باعث ایجاد کارایی بیشتر در بعضی فعالیتها نظیر شستشوی ماشین، شستشوی توالتها و … می شود. این امر با نصب یک کنترل کننده خروجی سطح جریان امکان پذیر می باشد. برای بعضی مناطق که از کمبود شدید آب رنج می برند، نصب یک تصفیه کننده آب جهت جلوگیری از هدر رفت آن، منطقی به نظر می رسد. البته معمولاً این گونه وسایل به جز موارد و مناطق خاص و استثنایی، قابل توصیه نیستند. همچنین در مواردی نظیر استفاده از سیفونها، کاهش حجم مفید مخزن از جمله راهکارهای صرفه جویی در مصرف آب می باشد.
ابزارهای کاهنده مصرف استانداردهایی عیناً نظیر ابزارهای عادی دارند و فقط در میزان مصرف آب تاثیر گذار هستند. در اغلب کشورهای جهان، استانداردهای خاصی در مورد شیر آلات بهداشتی ساختمانی متاسب با شرایط هر کشور تعریف شده و موجود است. در کشوری نظیر ایالات متحده، استانداردهای فوق پس از اجرا در سالیان متمادی، پس از بازنگری دچار تغییر و تحول نیز شده و همچنان سیر تکاملی خود را طی می نمایند. در کشور ایران در سال ۱۳۸۰، استاندارد تولید شیر آلات بهداشتی توسط موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران تهیه شده است.
استاندارد فوق شامل مجموعه اطلاعات و مشخصات فنی و آزمایشهای مختلفی از انواع درافشانها، سردوشی ها، شلنگ دوش حمام و شیرهای مخلوط اهرمی
می باشد که اجرای بعضی از موارد، غیر اجباری و دسته ای دیگر نیز اجباری است که باید مورد توجه تولید کنندگان قرار گیرد. مرجع استاندارد فوق، از مجموعه استانداردهای BS می باشد. از سوی دیگر در متن فوق، رواداریهای مجاز، آزمونها و الزاماتی که در ارزیابی مشخصات مختلف درافشانها مطرح است، معرفی گردیده است.
استاندارد فوق شامل موارد زیر است:
شیر آلات بهداشتی- مشخصات کلی درافشانها
شیر آلات بهداشتی- شیرهای مخلوط اهرمی مکانیکی
سردوش حمام، شلنگ دوش حمام
همچنین مصرف کنندگان خانگی می توانند مصارف بیرون از خانه خود نظیر باغبانی، شستشوی ماشین و . . . را از طریق روشهای مختلف کنترل نموده و از هدر رفت آب جلوگیری نمایند. این روشها میتوانند بصورت فیزیکی (استفاده از ابزار) و یا به شکل طبیعی باشند.
به عنوان مثال، کاشت گیاهان کم مصرف و متناسب با شرایط اقلیمی منطقه، به عنوان روشی طبیعی و استفاده از آب پاش ها به عنوان روشی فیزیکی، می تواند باعث بهبود کارایی بهره برداری از منابع آب گردد.
به وسایل یا تجهیزاتی که فرآیند آنها وابسته به آب بوده و مصرف کننده آن هستند تجهیزات آب بر گویند مانند ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی، کولر آبی و غیره. در این وسایل معمولاً کاهش مصرف موکول به فرهنگ استفاده از وسیله بوده و لوازم کاهنده تاثیر چندانی در کاهش مصرف آنها ندارد مثل ماشین لباسشوئی که مصرف کمتر آن موکول به پرکردن کامل مخزن از لباس می باشد.
به وسایلی که فقط آب را منتقل و پخش می نمایند وسایل آب پخش گویند مانند انواع شیرآلات، سیفون، دوش و غیره.
سرشیرهای فشاری خودکار، گزینه ای بسیار مناسب جهت استفاده در اماکن عمومی می باشد.
این سرشیر علاوه بر امکان کاهش مصرف آب تا سقف ۸۹ درصد، دارای قابلیت های منحصر به فرد زیر نیز می باشد:
قابلیت قطع خودکار جریان آب
قابلیت تنظیم زمان برقراری جریان آب
قفل ضد سرقت به همراه آچار ویژه هر سرشیر
این سرشیر با قابلیت های ذکر شده بهترین گزینه جهت نصب روی شیر آلات اماکن عمومی نظیر پارک ها، بیمارستان ها، هتل ها، سرویس های بهداشتی عمومی و سایر اماکن مشابه می باشد.
سرشیرهای فشاری غیرخودکار یکی از بهترین گزینه جهت کاهش مصرف آب در روشویی سرویس های بهداشتی می باشد. این سرشیر با قابلیت اختلاط هوا با آب خروجی، میزان مصرف آب را تا ۴۸درصد کاهش می دهد. از طرفی قابلیت قطع سریع جریان به کمک فشار ضامن موجود، علاوه بر افزایش میزان کاهش مصرف آب، از انتقال آلودگی به واسطه تماس دست با شیر آب جلوگیری می کند. توجه داشته باشید، وقی شما از شیرهای فشاری غیر خودکار استفاده می کنید، نیازی به باز و بسته کردن شیر آب در هر نوبت شستشو ندارید و شما یک بار تنظیم فشار و دمای آب را به کمک باز کردن شیر آب انجام می دهید. ازاین سرشیرها علاوه بر شیر روشویی، می توانید در شیر ظرفشویی و شیلنگ توالت نیز استفاده کنید.
این گونه از پرلاتورها (افشانک ها) پیشرفته ترین مدل پرلاتورهای غیر فشاری (Touch Tap) می باشد که مجهز به پیچ تنظیم جریان آب خروجی از سرشیر است. در این محصول، این امکان برای مصرف کننده وجود دارد که میزان حجم آب خروجی را بین ۷/۱ تا ۷/۶ لیتر بر دقیقه به دلخواه و متناسب با نیاز خود تنظیم نماید. این پرلاتور بدون محدودیت فشار کاری نداشته و جریان آب خروجی از آن ثابت است.
برخی از مزایای این کالا به قرار زیر است:
دارا بودن مکانیزم اختلاط آب با هوا
صرفه جویی در مصرف آب به میزان ۳۵ – ۸۵ درصد
عمر مفید حداقل ۵ سال
خروجی ثابت در فشارهای متغیر ورودی
عدم تاثیر منفی روی کیفیت آب
آب بندی کامل قطعات
مقاومت در برابر شکل پذیری در دماهای مختلف
تکنولوژی رفع رسوب به سهولت (لمس دست)
یکی از موارد اصلی مصرف آب در کاربری های خانگی، استحمام و دوش حمام است. استفاده از سردوش های مناسب با قابلیت اختلاط آب و هوا، کنترل میزان جریان خروجی آب و حالت های مختلف پاشش، می تواند تا حدود ۵۰ درصد در کاهش مصرف آب موثر باشد. این سردوش ها به دوسته قابل نصب روی دوش های تلفنی و ثابت دسته بندی می شوند. هر چه سطح مقطع این سردوش ها پهن تر باشد، با توجه به سهولت شستشو، در کاهش مصرف آب کمک بیشتری خواهند کرد.
صرفه جویی در مصرف آب تا ۷۰ درصد
جبران افت فشار در طبقات بالایی ساختمان
عملکرد الکترونیکی بر مبنای ارسال و دریافت نور مادون قرمز و بدون تماس دست
سیستم نمایشگر تمام شدن عمر باطری
عایق رطوبت
مقاوم در برابر نویز
مجهز به سیستم مخلوط کننده آب و هوا برای صرفه جویی بیشتر
استفاده از شارژر جهت شارژ باطری و عدم نیاز به تعویض باطری
قابلیت تنظیم دما و سرمایش و گرمایش آب از روی شیر
عدم خرابی از نوع چکه کردن
قابلیت نصب روی شیرآلات موجود (مخصوص سرشیرهای الکترونیکی)

شیرها و سر شیرهای فتوالکتریک برای علاقمندان به استفاده بهداشتی از شیرهای آب که دوست ندارند در زمان استفاده از شیر آنرا لمس کنند، گزینه مناسبی است. این شیرآلات قابلیت کاربرد در دستشویی و حمام را دارند و مانند شیرهای خودکار مکانیکی، از حالت مخلوط خارج شده و به صورت تکی آب سرد و گرم را تنظیم کرده و به مصرف کننده تحویل می دهند. معمولا این نوع از شیرها یا سر شیرها با برق و یا باطری قابل عرضه می شوند. شیرها و سر شیرهای فتوالکتریک به گونه ای طراحی شده اند که در صورت قرارگیری یک مانع در زیر یا مقابل حسگر (سنسور) الکترونیکی آن، آب از شیر خارج شده و پس از برطرف شدن مانع جریان آب را قطع می کنند. این شیرآلات و سر شیرها مجهز به زمان سنج هایی می باشند که در برابر یک مانع ثابت به صورت زمان دار عمل نموده و آب برای یک بار و در حد چند ثانیه تخلیه می کند و از جریان مداوم آب به مدت زمان نامحدود (به عنوان مثال بیش از ۴۵ ثانیه) جلوگیری می نماید. شیرها و سر شیرهای فتوالکتریک برای کاهش میزان آب مصرفی در اماکن خاص و عمومی مانند اتاق های عمل بیمارستان ها، مدارس، اماکن مذهبی و مساجد، ادارات دولتی، هتل ها، سینماها، پایانه ها و … کارایی بالایی دارند. در منازل مسکونی به دلیل قیمت پایین تر سر شیرهای فتوالکتریک نسبت به این نوع شیرالات (حدود یک دهم)، سر شیرهای فتوالکتریک بیشتر مورد اقبال قرار گرفته است.
برخی از ویژگی های شیرها و سر شیرهای فتوالکتریک عبارتند از:
صرفه جویی در مصرف آب تا ۷۰ درصد
اجبران افت فشار در طبقات بالایی ساختمان
عملکرد الکترونیکی بر مبنای ارسال و دریافت نور مادون قرمز و بدون تماس دست
سیستم نمایشگر تمام شدن عمر باطری
عایق رطوبت
مقاوم در برابر نویز
مجهز به سیستم مخلوط کننده آب و هوا برای صرفه جویی بیشتر
استفاده از شارژر جهت شارژ باطری و عدم نیاز به تعویض باطری
قابلیت تنظیم دما و سرمایش و گرمایش آب از روی شیر
عدم خرابی از نوع چکه کردن
قابلیت نصب روی شیرآلات موجود (مخصوص سرشیرهای الکترونیکی)
ساز و کار عملکرد این شیرها به گونه ای است که پس از آوردن فشار بر روی دسته شیر، جریان آب برای مدت زمان مشخصی برقرار شده و پس از آن توسط مغزی ویژه ای به صورت خودکار جریان آب قطع می شود و برای برقراری مجدد جریان، دسته شیر باید دوباره فشرده شود. لذا استفاده از این ساز و کار، جهت صرفه جویی آب در مدارس و دستشویی ها بسیار موثر می باشد، زیرا ضمن صرفه جویی در مدت زمان استفاده از جریان آب، از بازماندن شیرهای آب در مدت زمان استفاده نیز جلوگیری خواهد شد، این نوع شیرآلات می توانند تا ۵۰ درصد مصارف آب را کاهش دهند.