پس از سقوط امپراطوری روم در قرن پنجم، حمل و نقل جاده ای از اهمیت افتاد و اغلب جاده ها به صورت محلی ساخته و نگهداری می شدند. به دلیل فقدان نگهداری از بسیاری جاده ها، حمل و نقل زمینی به فعالیتی بسیار خطرناک تبدیل شد. تا قرن ۱۷ و ایجاد دولت شهرهای مدرن و ساخت سیستم های حمل و نقل جاده ای، وضع به همین منوال بود. فرانسویان، با تلاش های دولت مرکزی سیستم جاده های سلطنتی را که محدوده ای ۲۴۰۰۰ کیلومتری داشت ایجاد کردند، که خدمات حمل و نقل عمومی مسافران و نامه ها را از طریق آن جابه جا می کردند.

سال ۱۷۹۴، نقطه آغاز حمل و نقل جاده ای مدرن با افتتاح اولین سرویس پستی بین لندن و بریستول بود، که بر طبق برنامه زمانی فعالیت می کرد. همچنین نوآوری های فنی با اهمیت در مهندسی جاده این امکان را فراهم کرد که ساخت جاده های قابل اتکا و با هزینه کمتر انجام گیرد.

یک چنین موفقیت هایی حاصل کار مهندس اسکاتلندی مک آوام بود که فرآیندهایی را توسعه داد که بعدها به نام سنگ فرش کردن شناخته شد. سطوح جاده ها سخت و ضد آب بودند که توسط ترکیب سیمان و سنگ خرد شده با آب و یا بتون ساخته می شدند. این جاده یک پوشش ارزان، پایا، صاف و غیرلغزنده فراهم کرد که به صورت قابل ملاحظه ای قابلیت اتکا و سرعت سفر جاده ها را ارتقا داد. بسیاری از جاده ها را می توان اکنون برای سال ها استفاده کرد.

توسعه جاده ها در نیمه اول قرن ۲۰، شتاب بیشتری گرفت. دهه ۱۹۲۰، اولین بزرگراه بین قاره ای، بزرگراه لینکلن، ساخته شد که دارای مسافت ۵۳۰۰ کیلومتر بود و نیویورک را به سان فرانسیسکو متصل می کرد. آلمان ها اولین بزرگراه مدرن را در سال ۱۹۳۲ با ویژگی هایی چون دسترسی محدود، روگذر و تفکیک جاده ای که نهایتا به عنوان ویژگی های معمول سیستم های بزرگراهی تبدیل شدند. دوران پس از جنگ جهانی دوم نشانگر دورانی است که توسعه سریع شبکه های حمل و نقل جاده ای در سطح جهان بود.

چشمگیرترین پیشرفت بدون شک سیستم بزرگراهی بین ایالتی آمریکا بود که در سال ۱۹۵۶ افتتاح شد. هدف استراتژیک آن فراهم کردن یک سیستم جاده ای ملی بود که به اقتصاد آمریکا خدمت می کرد و همچنین به استحکام حرکات و فعالیت هایی مانند باند فرودگاه در موارد ضروری کمک کرد. حدود ۵۶۰۰۰ کیلومتر مسیر از دهه ۱۹۵۰ تا دهه ۱۹۷۰ ساخته شد، اما بین سال های ۱۹۷۵ تا ۲۰۰۶ فقط ۱۵۰۰۰ کیلومتر به این سیستم اضافه شد. در کل، حدود ۷۰۰۰۰ کیلومتر بزرگراه چهارباند و شش باند ساخته شد، که تمام شهرهای مهم آمریکا را به هم متصل می کرد.

پیدایش حمل و نقل جاده ای

حمل ‌و نقل جاده‌ای قدیمی‌ترین و معمولا کم‌هزینه‌ترین راه برای جابجایی کالاها است. انسان‌ها در ابتدا فقط به منابع اطراف خود اکتفا می‌کردند، از این‌ رو نیاز به حمل کالا احساس نمی‌شد.

به ‌تدریج با تغییر سبک زندگی و حرکت از غارنشینی به سمت زندگی شهری باعث شد که نیازهای انسان تغییر کرده و سیر تحولات صنعت حمل‌ونقل بسیار سریع‌تر از گذشته شود. در زیر به‌مرور این پیشرفت‌ها می‌پردازیم.

جاده‌های ابتدایی و استفاده از انسان‌ها و حیوانات برای حمل بار

اولین شیوه‌های حمل‌ونقل بار در جاده‌ها استفاده از حیواناتی مانند اسب، گاو و حتی استفاده از انسان‌ها بود. با افزایش نیاز بشر به حمل‌ونقل، به‌منظور کاهش ترافیک انسانی و حیوانی اولین پیشرفت‌ها در احداث جاده‌ها عمدتاً با برداشتن سنگ‌ها و درختان شروع شد. جاده‌های خاکی امکان انتقال سریع نیروهای نظامی را فراهم کرد و یکی از مهم‌ترین دلایل کشورگشایی پادشاهان و شکل‌گیری امپراتوری‌های بزرگ بود.

حمل ‌و نقل با استفاده از چرخ‌ها

اولین خیابانی که برای تردد چرخ‌ها ساخته شد، مربوط به خیابانی در یونان است که شمال و جنوب را به هم وصل می‌کند و در حدود سه هزار سال قبل از میلاد ساخته‌شده است. همچنین به نظر می‌رسد که اولین دوچرخ‌های ساده که توسط حیوانات و انسان کشیده می‌شدند، حدود ۳ هزار سال قبل از میلاد در بین‌النهرین و ایران مورداستفاده قرارگرفته‌اند. بعدازآن ارابه‌های دوچرخ با چرخ‌های گردشی اختراع شد که توسط اسب‌ها کشیده می‌شدند. هم‌زمان با پیشرفت وسایل حمل‌ونقل، جاده‌ها نیز تغییر شکل می‌دادند. ابتدا خیابان‌های داخل شهرها شکل سنگی به خود گرفتند و سپس جاده‌های بین‌شهری از گچ ساخته شدند و بعدها جاده‌های آسفالت جای آن‌ها را گرفتند. ۵۰۰ سال قبل از میلاد، داریوش کبیر ساخت جاده سنگی بزرگی را برای امپراتوری ایران آغاز کرد.رومیان نیز با توجه به نیاز نظامیان خود برای انتقال سریع به مناطق مختلف سرزمینشان جاده‌های بزرگی از سنگ‌فرش احداث کردند.

شکل‌گیری جاده‌های امروزی

جاده‌های خاکی در تابستان گردوغبار ایجاد می‌کردند و در زمستان گل سطح جاده را می‌پوشاند، از اواخر سده نوزده میلادی جنبش جاده‌های خوب در آمریکا ابتدا توسط دوچرخه‌سواران شکل گرفت و به‌تدریج تبدیل به یک جنبش ملی شد و در اوایل سدهِ بیستم با اختراع مکانیسم مخلوط کردن قیر و سنگ و حرارت دادن آن‌ها جاده‌های امروزی گسترش یافتند. از اوایل قرن بیستم هم‌زمان با انقلاب صنعتی استفاده از حمل‌ونقل دریایی و راه‌آهن توسعه یافت، هم‌زمان حمل‌ونقل زمینی اهمیت خود را از دست داد تا اینکه در دهه‌های آخر قرن بیستم با توسعه جاده‌ها و افزایش نیاز صنایع و کارخانه‌ها به جابجایی کالاها و محصولات تولیدی، خودروسازان توجه بیشتری به بازار وسایل نقلیه باری مانند کامیون‌ها و کفی‌های باری داشتند و مجدداً حمل‌ونقل زمینی جان تازه‌ای گرفت به‌نحوی‌که بسیاری دهه ۸۰ میلادی را نقطه عطفی درحمل و نقل نوین می دانند،به علاوه حمل‌ونقل تجاری میان آسیا و اروپا از طریق زمینی رونق گرفت.