تاریخچـه پل

ایجاد گذرگاه‌‌ها و پل‌‌ها برای عبور از دره‌‌ها و رودخانه‌‌ها از قدیمی ترین فعالیت‌های بشر است. پل‌‌های قدیمی معمولا از مصالح موجود در طبیعت مثل چوب و سنگ والیاف گیاهی به صورت معلق یا با تیر‌های حمال ساخته شده اند. پل‌های معلق از کابل‌هایی از جنس الیاف گیاهی که از دو طرف به تخته سنگ‌ها و درخت‌ها بسته شده و پل‌های با تیر حمال از تیر‌های چوبی که روی آن‌ها با مصالح سنگی پوشیده می‌شد، ساخته شده‌اند.

ساخت پل‌های سنگی به دوران قبل از رومی‌ها بر می‌گردد که در خاور میانه و چین پل‌های زیادی بدین شکل برپا شده است. در اروپا نیز اولین پل‌های طاقی را ۸۰۰ سال قبل از میلاد مسیح، برای عبور از رودخانه‌‌ها از جنس مصالح سنگی ساخته‌اند. اغلب پل‌های ساخته شده توسط رومی‌ها از طاق‌های سنگی دایره شکل با پایه‌‌های ضخیم تشکیل یافته است. در ایران نیز ساختن پل‌های کوچک وبزرگ از زمان‌های بسیار قدیم رواج داشته و پل‌هایی نظیر سی و سه پل، پل خواجو وپل کرخه بیش از ۴۰۰ سال عمر دارند.

از قرن یازدهم به بعد روش‌های ساختن پل‌ها پیشرفت قابل توجهی نمود و به تدریج استفاده از دستگاه‌های فشاری از مصالح سنگی و آجر با ملات‌های مختلف و دستگاه‌های خمشی از چوب متداول گردیده و تا اوایل قرن بیستم ادامه یافت. شروع قرن بیستم همراه با استفاده وسیع از پل‌های فلزی و سپس پل‌های بتن مسلح می‌باشد.

از اوایل قرن نوزدهم ساخت پل‌های معلق، قوسی یا با تیر حمال از آهن آغاز شد. اولین پل معلق از آهن در سال ۱۷۹۶ به دهانه ۲۱ متر در آمریکا ساخته شد، همچنین در سال ۱۸۵۰ یکی از مهمترین پل‌های با تیر حمال از جنس آهن متشکل از دو دهانه ۱۴۰ متر و دو دهانه ۷۰ متری در انگلستان ساخته شد.

طویل‌ترین پل معلق به طول تقریبی ۷ کیلومتر در سانفرانسیسکو ساخته و بزرگترین دهانه معلق به طول تقریبی ۱۴۰۰ متر در انگلیس (روی رودخانه هامبر) طراحی شده اند. در سال‌های اخیر طرح پل‌های ترکه‌ای فلزی (با کابل مستقیم) نیز برای دهانه ‌های بزرگ مورد توجه قرار گرفته و بعد از نخستین پل که در سال ۱۹۵۵ به دهانه ۱۸۳ متر در سوئد ساخته شده، پل‌های زیادی اجرا شده است.