
نسخههای پزشکی را فقط خود پزشکان میتوانند بخوانند و از آن سر در بیاورند. چون اغلب با دستخط بسیار عجیب نوشته میشوند که این در اغلب رشتههای پزشکی عمومیت دارد. اما نسخههای چشمپزشکی نسبت به بقیه، فرق اساسی دارد؛ اینکه به جای دستخط بد متخصص با جدولی از اعداد مواجه هستیم که باز هم ناخواناست. اما این بار به دلیل وجود اصلاحات و علامتهای اختصاری مختلفی که در آن هست، نه دستخط پزشک.
به همین خاطر، اگر دوست دارید هنگام مشاهده نسخه عینک یا انواع لنز طبی تماسی متوجه شوید که اوضاع از چه قرار است، باید با اصطلاحات نسخه چشم پزشکی آشنا شوید. در این راستا، ما در ادامه این مطلب، اصطلاحات اختصاری مختلفی که معمولا در نسخه چشم پزشکی استفاده میشود را برایتان توضیح دادهایم. همراهمان باشید.
OS به معنای چشم سمت چپ
(oculus sinister)
OD به معنای چشم سمت راست
(oculus dextrus)
OU به معنای هر دو چشم چپ و راست
SPH به معنای میزان قدرت لنز است که برای اصلاح مشکل نزدیک بینی یا دوربینی تجویز میشود. اسفر بر اساس دیوپتر اندازهگیری میشود. اگر علامت اسفر- باشد نزدیک بین و اگر + یا اصلا علامتی نداشته باشد یعنی چشم دوربین است.
CYL به معنای قدرت لنز برای حل مشکل آستیکماتیسم است. در صورتی که هیچ عددی در این ستون نوشته نشده باشد یعنی شما هیچ آستیگماتیسمی ندارید، یا آستیگماتیسم چشم شما بسیار اندک است و به اصلاح با عینک نیاز ندارد.
Axis عددی است که میزان انحنای مربوط به آستیگماتیسم را نشان میدهد و بین صفر تا ۱۸۰ درجه متغیر است. عدد ٩٠ نشاندهنده استوای عمودی و عدد ١٨٠ نشاندهنده استوای افقی است. اگر در نسخه عینک عددی برای سیلندر نشان داده شده باشد، حتما عددی که نشاندهنده محور آن استیگماتیسم باشد نیز وجود دارد که البته قبل از آن یک علامت X نیز وجود خواهد داشت.
Add عدد «افزوده» پاوری است که به قسمت پایینی لنزهای چند کانونی اضافه میشود تا پیر چشمی بیمار را اصلاح کند. عددی که در این قسمت از شماره عینک نشان داده میشود همواره عددی مثبت است حتی اگر علامت + ای نیز قبل از آن وجود نداشته باشد. بطور کلی این عدد بین ٠/٧۵ تا ٣ متغیر بوده و برای هر دو چشم مساوی است.
Prism قدرت منشوری است که برای رفع مشکل همگرایی چشم مورد استفاده قرار میگیرد. عدد «منشور» موید عددی است که برای جبران انحراف مختصر چشمها لازم است اعمال شود. این پدیده بسیار نادر است و شمار اندکی از نسخههای عینک شامل آن میشوند.
اصطلاحات نسخه چشم پزشکی
BU قاعده به طرف بالا
BD قاعده به طرف پایین
BI قاعده به طرف داخل
BO قاعده به طرف خارج
BC توان پایه در عدسی
در این نسخه، پزشک ٢- نمره اسفر برای اصلاح نزدیک بینی رابرای چشم راست تجویز کرده است. هـیچ آستیگماتیسمی تجویز نشده، بنابراین عددی برای آستیگماتیسم یا محور را در نسخه نمیبینید. پزشک به این عدد اسفر، ٢ نمره بعنوان «افزوده» اضافه کرده است. برای چشم چپ ١- نمره اسفر برای نزدیک بینی و ٠/۵- نمره سیلندر برای اصلاح آستیگماتیسم بیمار در محور ١٨٠ درجه تجویز شده و مشابه چشم چپ ٢ نمره add نیز به عدد اسفر اضافه میشود تا وضعیت عینک پیرچشمی بیمار نیز روشن شود. در این نسخه مقدار ٠/۵ نمره منشور در هر چشم تجویز شده است. در چشم راست، منشور قاعده به پایین و در چشم چپ منشور قاعده به بالا است.
از دیگر اصطلاحات نسخه چشم پزشکی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
IPD / PD به معنای فاصله بین مراکز دو مردمک چشم
SV عدسی تک دید
PAL نام تجاری عدسی تدریجی (پراگرسیو)
H به معنای Hypermetropia دوربینی
M به معنای Myopia نزدیک بینی
Presbyopia پیرچشمی
Cataract آب مروارید
Glaucoma آب سیاه
Sensitive to light حساس به نور
امیرحسین شریفی