خودکار چیست؟

خودکار یا همان «قلم» ابزار نوشتن است و عظمت و جایگاه نوشتن در زندگی انسان چنان والا است که سوره ای به نام «قلم» در قرآن مجید داریم و خداوند متعال نیز به قلم سوگند می خورد

معنی خودکار

در لغت نامه دهخدا برای معنی خودکار تعریف زیر آورده شده است: قلم خودکار ؛ قلمی که احتیاج بدوات ندارد و با ماده ای که از ابتداء داخل آن است نوشتن انجام می دهد.

تاریخچه خودکار

خودکار نوک ساچمه‌ای یا به‌زبان عام خودکار، یک ابزار نوشتاری نوین یا گونه‌ای قلم است. خودکار دارای یک لولهٔ درونی است دارای جوهر چسبناکی که با چرخش گوی کوچک فلزی (۰/۷ میلی‌متر تا ۱/۲ میلی‌متر در قطر) از جنس برنج، فولاد یا تنگستن کربید در نوک آن، در زمان استفاده پخش می‌شود.

خودکار چگونه اختراع شد؟

نخستین ایده اختراع خودکار

اولین کسی که به اختراع خودکار نزدیک شد در حقیقت آقای جان لاود بود، شغل وی دباغی چرم بود و نمی توانست با خود نویس روی چرم ها نشانی بگذارد و یا اینکه چیزی بنویسد، او که یک مرد کنجکاو آمریکایی بود برای تسهیل در کار خودش دست به اختراع یک نوشت افزار زد و یک نمونه اولیه از خودکار را اختراع کرد، البته کار اصلی را کس دیگری و جای دیگری انجام داد، بدون اینکه آقای جان لاود را بشناسد و یا چیزی درباره خودکار ساخت جان لاود بداند.

اختراع نهایی خودکار

همه می گویند نیاز، مادر اختراع است ولی خودکار به خاطرمشکلات خودنویس و به ستوه آمدن مصرف کنندگان آن اختراع شد .

یکی از مشکلات خودنویس این بود که جوهرش به صورت خشک نمی شد و زمان می برد. در سال ۱۹۳۸ یک روزنامه نگار مجارستانی به نام لازلو بیرو  (Laszlo Bire ) که از خودنویس خود و زمان زیادی که برای خشک شدن لازم داشت به ستوه آمده بود با دیدن مرکب چاپ که در چاپ روزنامه استفاده می شد و به سرعت خشک می شد به این فکر افتاد که از مرکب چاپ داخل خودنویس استفاده کند. ولی مرکب چاپ هیچگاه به نوک خودنویس نرسید چون غلیظ بود و نمی‌توانست در شیار نوک خودنویس جاری و به سطح کاغذ برسد .

او از برادرش که یک شیمیدان بود کمک گرفت و با تغییراتی اندک در مرکب جوهر کمی از غلظت آن کاست و چیزی شبیه جوهر خودکار امروزی را ابداع نمود ولی با این حال هنوز هم این جوهر غلظت بالایی برای روان شدن در خودنویس را داشت و لذا خودنویس را کنار گذاشت و به فکر قلم جدیدی افتاد که بتواند این جوهر غلیظ که سریع هم خشک  می شود را به سرح کاغذ برساند .

بنابراین با کمک برادر خود توانست یک مکانیزم و ساختار جدیدی که ما امروز در فارسی به نام خودکار و در انگلیسی به نام  Ball Point Pen ( قلم نوک ساچمه ای ) می شناسیم اختراع کند .

اختراع نهایی خودکار

لازلو در ایده اولی که به سرش آمد، تصمیم گرفت از جوهر مرکب دستگاه چاپگر روزنامه استفاده کند، اما این ایده او با شکست مواجه شد زیرا این جوهر اینقدر غلیظ بود که به نوک خودنویس نمی رسید. او این بار فکر دیگری کرد، و ایده او این بود که جوهر دستگاه چاپگر روزنامه را رقیق تر کند، لازلو با کمک برادرش که یک شیمیدان بود جوهر را رقیق کردند اما باز هم به نوک خودنویس نمی رسید.

انگار همه چیز دست به دست هم داده بود تا لازلو خودکار امروزی را اختراع کند، وی به این نتیجه رسید که نمی تواند از جوهر چاپگر در خودنویس استفاده کند. پس به یک فکر اختراع یک نوشت افزار جدید افتاد و با ایده او بود که خودکارهای امروزی و ساچمه ای اختراع شدند.

اولین مارک خودکار در جهان

لازلو در سال ۱۹۴۳ به کشور آرژانتین رفت و در آنجا به تولید انبوه خودکارهایش پرداخت، این روند تا دوسال ادامه داشت تا اینکه در سال ۱۹۴۵ آقای مارسل بیک به دیدار او رفت و پیشنهادی به لازلو داد که نتوانست رد کند. و به این ترتیب لازلو امتیاز تولید خودکار را به مارسل بیک فروخت و اولین مارک خودکار جهان با نام بیک روانه بازار جهانی شدند، خودکارهای مارسل بیک اینقدر محبوب اند که هنوز هم در تمام دنیا به همان شکل اولیه طراحی و توزیع می شوند.

ساختار خودکار

ساختار خودکار بسیار ظریف ولی در عین حال بسیار ساده است. یک خودکار از سه قسمت اصلی تشکیل شده است. ساچمه در نوک و محل اتصال کاغذ، بدنه نگهدارنده ساچمه  و نهایتا مخزن جوهر غلیظ .

وقتی شما خودکارتان رو کاغذ می گذارید و با اندکی فشار آن را به حرکت در می آورید ساچمه شروع به  غلطیدن می کند و این غلطیدن باعث می شود قسمت بالایی ساچمه که داخل جوهراست و آغشته به جوهر است حرکت کند و جوهر را بروی کاغذ منتقل می‌کند .

لازلو بیرو اختراع خود را در سال ۱۹۴۳ ثبت نمود و به آرژانتین مهاجرت کرد و در آنجا مشغول به تولید انبود خودکارش نمود .

امروزه هنوز در آرژانتین و حتی کشور هایی نظیر ایرلند، استرالیا و ایتالیا در زبان محلی به خودکار می‌گویند Birome . او در سال ۱۹۴۵ حق اختراع خود را به یک فرانسوی به نام مارسل بیک ( Marscel Bich ) فروخت و ۵ سال بعد نجیب زاده فرانسوی اقدام به تولید انبوه خودکار با بدنه پلاستیکی و قیمت بسیار پایین نمود و نام Bic را بر آن گذاشت . هنوز خودکار بیک به همان شکلی که در ابتدا تولید شده بود بیشترین محبوبیت را در دنیا دارد .

در ایران «علی‌اکبر رفوگران» کسی است که نام خودکار را برای این نوشت‌افزار گذاشت.

خصوصیت های یک خودکار خوب و مناسب چیست؟

ما هر روز به نوعی با خودکار و نوشت افزارها سر و کار داریم، هر روز باید یادداشت هایی بنویسیم یا اگر در دوران تحصیل و یا کارمند هستیم نیز همیشه خودکار در دست داریم، گاهی از دردست گرفتن خودکار اذیت می‌شویم و انگشتان مان درد می‌گیرد این حالت به دو دلیل رخ می دهد.

اول اینکه خودکاری که خریداری کرده ایم خودکار مناسب یا ارگونومیک نیست، اما این تمام ماجرا نیست، بلکه بیشتر ماجرا مربوط می شود به طریقه خودکار دست گرفتن مان، هر کسی به همان شکل که از ابتدا قلم در دست گرفته استایل نوشتن و استفاده از خودکار را دارد، خیلی ها هنوز هم خودکار و نوشت افزارها را اشتباه به دست می گیرند.

خودکارهای ارگونومیک

طریقه درست دست گرفتن خودکار به این گونه است که: شما باید خودکار را با نوک انگشتان شصت و اشاره نگه دارید و انگشت سوم شما نیز نقش تکیه گاه را ایفا می کند. نکته ای با باید رعایت کنید این است که از خرید خودکار های سنگین و بزرگ خودداری کنید، این خودکارها بیشتر جنبه فانتزی و کلکسیونی دارند.

نحوه درست دست گرفتن خودکار

شناخت خصوصیت های یک خودکار خوب و مناسب کار سختی نیست، اول از همه باید به شکل خودکار نگاه کنید و ببینید آیا به راحتی با انگشتان شما هم آهنگ می شود یا نه، نکته بعد وزن خودکار و نکته آخر نیز روان نویسی خودکار است، خودکار های کند نویس را بیشتر نویسندگان و خطاط ها استفاده می کنند و مخصوص محصلان و کارمندان نیستند، شما به یک خودکار سبک و روان احتیاج دارید.

روان نویسی خودکار، خودکار نوک ساچمه ای

و در آخر نیز: خودکار شما نباید از دست تان لیز بخورد یا مدام در دست شما بازی کند، خودکار مناسب هیچ گاه انگشت شما را وادار به تعریق نمی کند و بین انگشتان تان بازی نمی کند. اگر حس کردید خودکاری که دارید خصوصیت های یک خودکار خوب و مناسب را ندارد، خیلی سریع آن را عوض کنید، نیازی ندارد هر روز خودتان را اذیت کنید!