از اشتباهی که منجر به اختراع پاک‌کن شد تا جُرم حمل مداد تراش

گسترش استفاده از مدادهای گرافیتی به این دلیل که از قلم و مرکب راحت تر بود نیاز به وسیله ای برای پاک کردن اشتباهات را ایجاب کرد. برخی از مردم از سنگ و ماسه یا پارچه مرطوب استفاده می کردند که سطح کاغذ را می خراشید.

بعدها مردم از خمیر نان یا موم برای پاک کردن نوشته استفاده می کردند که اکنون هم برخی از هنرمندانی که با ذغال یا پاستل نقاشی می کنند برای کمرنگ کردن اثرات آنها استفاده می کنند. تا اینکه پس از گذشت مدتها در سال ۱۷۷۰ میلادی یک مهندس انگلیسی به نام ادوارد نایرن به اشتباه از یک قطعه لاستیک طبیعی به جای نان برای پاک کردن استفاده کرد و متوجه شد که این قطعه خیلی بهتر از خمیر نان عمل می کند. او شروع به فروش لاستیک کرد. اما این نوع پاک کن به خوبی عمل نمی‌کرد و بوی بدی میداد. در همان زمان ها جوزف پریستلی خواص پاک کردن لاستیک را کشف کرده بود اما توسعه و فروش اولین پاک کننده لاستیکی با ادوارد بود.

راه حل این مشکل در سال ۱۸۳۹ اتفاق افتاد، زمانی که چارلز گودیر مخترع روش فرآیند پخت لاستیک با حرارت زیاد را اختراع کرد. این فرآیند لاستیک را با دوام تر کرده و برای استفاده خانگی مجاز کرد. در ۳۰ مارس سال ۱۸۵۸ هیمن لیپمن امتیاز انحصاری ضمیمه پاک کن به انتهای مداد را به دست آورد که امروزه بسیار رایج و متداول است.

اما امروزه طریقه ساخت پاک کن ها به گونه ای دیگر است. ماده اصلی تشکیل دهنده پاک کن ها لاستیک  سینتتیک (مصنوعی ) است اما پاک کن های گران قیمت تر از ماده ونیل استفاده می کنند که باعث کیفیت بهتر پاک کن و رنگ سفید آن می شود.

اولین مداد پاک کن دار در سال ۱۸۷۲ تولید و در بازار عرضه شد، در ابتدا بسیاری با تولید و فروش مداد پاک کن دار در مدارس و به دانش آموزان مخالف بودند. آنها معتقد بودند که این موضوع باعث تنبلی و بی توجهی دانش آموزان می شود اما امروزه تقریبا بیش از ۹۰% از مدادها پاک کن دار هستند.

حال اینکه امروزه پاک کن هایی با انواع مختلف و شکل های فانتزی و جذاب تولید و عرضه شده است. در عکس های زیر مشاهده کنید.

دانستنیهای جالب درباره پاک کن ها

– پاک کن اصلی نان بود، نان روغنی.

-همان کسی که اکسیژن را کشف کرد، به کشف پاک کن کمک کرد.

-پاک کن خیلی تصادفی اختراع شد.

– وقتی پاک کن را روی اثر مداد می کشید، ساینده های پاک کن به آرامی سطح فیبر را می خراشند تا ذرات گرافیت را در جایشان سست کنند، پاک کن مانند آهن ربا ذرات جدا شده گرافیت مداد روی کاغذ را می گیرد و به خود می چسباند.

– بسیاری از پاک کن ها دارای خاکستر آتشفشانی هستند.

– مداد با پاک کن هایی روی آن پدیده ای عمدتا آمریکایی است.

– مداد پاک کن از ۹ کشور اسپانیا، آلمان، امارات متحده عربی، جمهوری کره، چین، ژاپن، مالزی، هلند و هند وارد ایران شده است.

تاریخچه مداد تراش

تراش نوعی ابزار مکانیکی بوده که برای تیز کردن مداد استفاده می شود. مداد پس از مدتی استفاده کند و نوک آن کوتاه می شود، بنابراین تراش پوشش و نوک مداد را می تراشد تا تیز شود. این کار را می توان به صورت دستی یا الکتریکی انجام داد.

پس از جایگزین شدن ذغال به جای سرب و قرار دادن پوشش چوبی برای مدادها قبل از اختراع تراش از چاقو برای تیز کردن و تراشیدن مداد استفاده می کردند. بعضی از مدادها (مانند مداد نجاری) امروزه نیز با چاقو تیز می شوند زیرا صاف هستند و نمی توانند با حرکت چرخشی تراشیده شوند.

اولین تراش ها

در سال ۱۸۲۸، برنارد لاسیمون، ریاضیدان فرانسوی، اولین مداد تراش را ثبت کرد. این تراش دارای ورقه ای فلزی بوده که به صورت ۹۰ درجه در یک بلوک چوبی قرار داشت و لبه های نوک مداد را تیز می‌کرد. این روش سریعتر یا ساده تر از تیز کردن مداد با یک چاقو نبود، بنابراین محبوبیت نداشت.

همچنین شخص دیگری از فرانسه به نام Thierry des Estivaux، این طرح را بهبود بخشید و تراشی تولید کرد که دارای یک تیغه در مخزن مخروطی شکل بود- طرحی که هنوز هم استفاده می‌کنیم – و آن را یک تراش منشور نامیدند اما ایراد این تراش این بود که قابل حمل نبود. پس از سالها با استفاده از تیغه کوچکتر سطح مخروطی زیرین نیز کوچک و قابل حمل شد. بهبود بعدی از طرف مردی به نام والتر فاستر بود. او طرح Estivaux را به طوری که بتواند تولید انبوه شود، بهبود بخشید.

این اختراعات فقط یک نقص داشتند. در همه آنها باید تراش را ثابت نگه می داشتند و مداد را بچرخانند یا برعکس، که اغلب نوک آن می شکست. بسیاری از افراد سعی در بهبود تیز کننده داشتند اما موفق نشدند. مداد تراش دیگری در سال ۱۸۹۶ اختراع شد. این تراش دو دیسک فرز کاری داشت که در اطراف محور مربوطه چرخانده شده بودند، در حالی که محورهای دیگری اطراف نوک مداد می چرخیدند. این سیستم دارای دسته محور بوده که با چرخاندن آن مداد تراشیده می شد و کم کم این تراش ها بهبود یافتند تا اینکه امروزه به شکل تراش های رومیزی درآمدند.

اولین تراش های الکتریکی در سال ۱۹۱۰ تولید شده، اما تا سال ۱۹۴۰ در دسترس نبودند. از آن به بعد مداد تراش ها تغییرات زیادی نداشتند جز موارد استفاده برای تولید آنها.

انواع تراش

امروزه تراش های مختلفی با کاربردهای متفاوت در بازار موجود هستند. تراش های دستی معمولی و تراش های دستی با مخزنی برای براده های مداد از ساده ترین و قدیمی ترین نوع آنهاست. آنها یک حفره مخروطی شکل دارند که منجر به تیغه ای می شود، مداد داخل حفره قرار می گیرد و چرخانده می شود، به طوری که کمی از چوب و گرافیت مداد از بین می رود تا نوک آن تیز یا قابل نوشتن شود. حفره مخروطی دور تیغه پوششی برای تیغه و معمولا از آلومینیوم یا پلاستیک سخت تولید می شوند، تراش های قدیمی از چوب ساخته می شدند. نوعی تراش رومیزی نیز در بازار موجود بوده که شما مداد را درون آن قرار می دهید با چرخاندن دسته تراش نوک مداد تیز و قابل استفاده می شود و تراشه های آن در مخزنی که زیر آن قرار دارد میریزد که شما می توانید آن را بیرون کشیده و تمیز کنید.

با پیشرفت تکنولوژی تراش های الکتریکی روی کار آمدند. کاربرد این تراش به این گونه است که با قرار دادن مداد در سوراخ تراش، دستگاه شروع به چرخش کرده و تیغه‌ی آن، به‌سرعت نوک مداد شما را تیز می‌کند، مخزنی برای تراشه های مداد دارد و اکثر آنها با باتری کار می کند.

داشتن تراش جرم است

داشتن تراش در خلال جنگ جهانی دوم به خاطر اسراف در مصرف و هدر رفتن چوب و گرافیت در بریتانیا اکیداً ممنوع بود. افراد مجبور بودند مدادهایشان را در صورت نیاز به روش قدیمی و با کمک چاقو تیز کنند.

از سیر تا پیاز جامدادی

از تاریخچه جامدادی چه می دانید؟ آیا برایتان جالب است سرگذشت جامدادی و سیر تغییر و تحول آن را بخوانید؟ اگر شما هم جزء افرادی هستید که دانستن تاریخچه اشیا و لوازم برایتان جذاب است، پیشنهاد می کنیم مطالعه این مطلب کوتاه را از دست ندهید.

امروزه اکثر جامدادی ها مستطیلی شکل و غالبا پارچه ای هستند. اما در گذشته این محصولات با شکل، ظاهر و جنسی متفاوت تر عرضه می شدند. بیش از ۲۰۰ سال پیش جامدادی ها با ظاهری گرد و استوانه ای شکل و از مواد سختی همچون چوب، فلز، یشم و آج فیل ساخته می شدند. این بین برخی نیز از مواد نرم تری همچون پلاستیک، چرم و پارچه برای ساخت جامدادی خود استفاده می کردند. در نیمه قرن هجدهم در لندن جامدادی ها بسیار گرانبها و از جنس نقره تمام عیار ساخته می شد. در همان دوران نیز در چین جامدادی های چوبی و فلزی ساخته و به سایر نقاط دنیا صادر می شد. همچنین در دهه ۵۰ میلادی بعضی بانک ها نیز جامدادی هایی را با نام خود به مشتریانشان هدیه می دادند.

اما ایده ثبت جامدادی اولین بار در ۱۲ اکتبر ۱۹۴۴ توسط خانمی آمریکایی به نام Verona Pearl Amoth شکل گرفت و پس از ۲ سال در تاریخ ۲۴ دسامبر ۱۹۴۶ به نام وی ثبت شد. در طراحی این جامدادی شش حفره در نظر گرفته شده بود که هر خودکار در یک حفره مجزا قرار می گرفت. در قسمت انتهایی جامدادی بخشی برای قرار دادن پاک کن وجود داشت که از جامدادی بیرون زده بود. جامدادی باز نمی شد، اما به سادگی خودکارها از انتهای آن خارج می شدند. در این مدل از طراحی، جامدادی می بایست به صورت عمود حمل می‌شد و یا روی میز قرار می گرفت و فضایی برای قرار دادن پاک کن و یا سایر نوشت افزار نداشت.

اما امروزه جامدادی ها عموما به دو گروه تقسیم می شوند. گروهی همان جامدادی های متداول است که دانش آموزان برای حمل مداد، خودکار، پاک کن و سایر لوازم التحریر استفاده می کنند و گروه بعدی جاقلمی‌هایی است که برای حمل نوشت افزار لوکس و مرغوبی نظیر محصولات برندهای مون بلان (Mont Blanc)، واترمن (Waterman)، کراس (Cross) استفاده شده و معمولا هنگام خرید همرا این نوشت افزار فروخته می شود. این جاقلمی ها معمولا برای به نمایش گذاشتن خودکارهای کلکسیونرها  و یا محافظت و نگهداری از قلم های ارزشمند و قیمتی طراحی می‌شود.