انبر دست انواع و کاربردها

پیشینه و تاریخچه

انبردست در طول سالیان دراز توسط بشر استفاده می شده است. گفته می شود، انبردست های چوبی و برنزی مربوط به  حدود  ۳ هزار سال پیش، در یونان باستان پیدا  شده است. قدیمی‌ترین تصاویر موجود انبردست را در نقاشی های آهنگری هفاستوس، خدای فناوری و صنعت یونانی مشاهده کرده اند.

انواع انبر دستی

انواع انبر دستی شامل: انبردست، سیم چین، انبرمنقاش، دم باریک، انبرکلاغی، انبرقفلی، خار باز کن، خارجمع کن و…….

نحوه استفاده و کار با انبرهای دستی

انبر دست ها با توجه به ساختار و شکلی که دارند، بکار می روند در ادامه به توضیح کاربرد و همچنین به نحوه استفاده هر کدام از آنها می پردازیم.

انبردست عمومی

انبردست های عمومی یا معمولی به منظور گرفتن و ثابت نگهداشتن قطعات مختلف، نگهداشتن مهره ها، خم کاری و فرم دادن و عملیاتی از این قبیل مورد استفاده قرار می گیرند. داخل فک هاى انبردست های معمولی نوعی آج به کار رفته است و در انتهای فک ها، قسمت تیزشده ای تعبیه می شود که به وسیله آن می توان سیم ها یا سر میخ و پیچ را قطع نمود. انبردست رامتناسب با قطر سیم یا پیچ و میخ براى قطع کردن انتخاب می کنند تا از خراب شدن فکهاى انبردست درمحل تیزشده جلوگیری شود. توصیه می شود برای قطع کردن سیم ها از ابزار سیم چین استفاده شود. دسته های انبردست های معمولی را تاحد مشخصی عایق می کنند در زمان کار با وسایل برقی، از برق گرفتگی جلوگیری شود. البته بایستی توجه شود که محدود ولتاژ قید شده روی انبردست رعایت شود .

انبر دم باریک

در مواقعی که نیاز به برداشتن و یاگرفتن قطعاتی کوچک داریم، کاربرد دارند یا هنگام افتادن پیچ کوچک درشیارها، نصب کردن پیچ ومهره درمواضع و مکان های  تنگ، خمکارى و … می توان از دم باریک استفاده نمود. بعضی از دسته این نوع انبردست عایق است و می تواند در کارهای الکتریکی نیز مورد استفاده قرار بگیرد.

انبر کلاغی

انبرهای کلاغی فک های منحصر به فرد و خاصی  دارند که موجب تمایز این نوع انبر با سایر انبردست ها می شود. در انبردست کلاغی مکانیسم عمل به گونه ای است که فک ها به صورت موازی در مقابل یکدیگر قرار میگیرند. اما دهانه آن بزرگ وکوچک می شود از این رو در کارهای متفاوت ازجمله گرفتن و ثابت کردن اجسام دوار مانند لوله ها و شفت ها به خوبی کاربرد داردکه متناسب با ضخامت قطعه یا قطرکار، فک آن در شیار محورآن حرکت می کند.

سیم چین

سیم چین شباهت زیادی به انبردست دارد با این تفاوت که لبه فک ها از داخل تیز شده است و دمه باریک و درازتری دارد که برای بریدن سیم و میخ مورد استفاده قرار می گیرد. فک سیم چین آجدار است و برای لخت کردن سیم نیز قابل استفاده است.به شرطی که مهارت کافی را برای لخت کردن را داشته باشند.

انبر خارباز کن یا خار جمع کن

زمانی که بخواهید تا اجزای یک دستگاه را خارج کنید می توانید از انبر خارباز کن یا خارجمع کن استفاده کنید. این ابزار به راحتی اجزا را از سیستم خارج می کند. انبر خار بازکن اغلب بصورت حلقه ای است که می توان وسایل را با آن باز کرد. با استفاده از این انبر می توان با فشردن دسته، فک را از هم باز کرد. براى اینکار باید دسته ابزار را به یکدیگر فشار دهید تا قطر حلقه خار را باز و بزرگتر کرده و از شیار مربوطه خارج کند. خار باز کن برای خارج کردن خار از روی شفت ها و محور به کار می رود. نوع دیگر انبر خار جمع کن است که با فشردن دسته انبر، فک ها به هم نزدیک مى شوند و قطر خار حلقوى کوچکتر شده و نهایتا خار از شیارخارج مى شود .

خرید انبردست

خار جمع کن را برای جمع کردن و خارج کردن خار ها از داخل سیلندرها یا سوراخ ها و ساپورت ها مورد استفاده قرار می دهند. برای بازگشت انبر خارجمع کن و خار بازکن به حالت اولیه هر دو انبر دارای یک فنر هستند که انبر را از حالت فشرده با حالت آزاد بر می گرداند.

انبردست محور لغزان

در انبردست های محور لغزان به دلیل وجود فک ها یى که اندازه دهانه آنها تغییر مى کند، براى گرفتن قطعات و پیچ هاى با قطر متفاوت قابل استفاده هستند. بدین منظور باید فک آنرا به صورت کشویى روى محور حرکت دهید. تفاوت این انبردست با انبرکلاغى این است که فک هاى آن بشکل موازى روى طرفین قطعه در موقع عمل قرار نگرفته اند. این انبر دستها معمولا فاقد تیغه های برنده هستند .

انبر قفلی

این ابزار در اشکال، سایز و فک های مختلفی در بازار وجود دارد و برای  گرفتن مهره و سرپیچ بعنوان آچار، گرفتن لوله مانند آچار لوله گیر یا نگهداشتن ثابت کردن قطعات مانند انبردست و یا فشردن دو قطعه به یکدیگر به عنوان گیره (پیچ دستى) کوچک و بسیاری موارد دیگر مورد استفاده قرار می گیرد. این انبر دست دارای قابلیت تنظیم دهانه فک است. زمانی که از این نوع انبردست استفاده می شود، دهانه (فاصله دو فک) باید به طوردقیق تنظیم شود. بدین منظور می توان از پیچ تنظیم انتهاى دسته ثبات آن استفاده کنید و با پیچاندن آن دهانه انبرقفلى را متناسب با قطر و ضخامت کار بازو بسته می شود. برای قفل کردن، باید بتوان قدرى دسته هاى انبر را به طرف یکدیگر فشار داد، تا انبر قفل شود و قطعات بین دو فک را محکم نگه دارد. اینکار باید متناسب با مقاومت، ضخامت و نیاز قطعه کار صورت بگیرد تا به قطعه کار آسیب وارد نکند. زمانی که فک های انبر قفلی به قطعه ای که باید باز شود، می چسبد، تماس محکم و استواری بر قرار شده و به آسانی آنرا از محل خود باز می کند. توجه داشته باشید که برای اجسام نرم ممکن باعث آسیب به سطح جسم شود.

قیچی آهن بر

به منظور بریدن ورقهای فلزی و بعضی از انواع واشرها به قیچی های مخصوصی نیازمند هستیم. قیچی های آهن بر هم در گروه  انبردست ها به حساب می آیند که به شکل لب صاف و یا لب گرد هستند. نوع لب گرد، برای برش های منحنی شکل مورد استفاده قرار می گیرد.

توجه داشته باشید که انبرهای دستی اغلب به عنوان یک ابزار چند منظوره بررسی می‌شود و اغلب مواقع بدون توجه به هدف طراحی آنها، این وسایل به صورت اشتباه و نادرست به کاربرده می‌شوند. انبرهای دستی برای عمل گرفتن و بریدن طراحی شده‌اند و استفاده از آنها به عنوان وسیله جایگزینی برای آچارها باعث آسب به انبر یا قطعه کار و در موارد موجب ایجاد آسیب و خطر برای کاربر خواهد شد.

نکات ایمنی به هنگام کار با انبردست

انبردست ها نیز همچون سایر ابزارها نیازمند رعایت نکات ایمنی هستند که در زیر به آنها اشاره می کنیم:

هنگام استفاده از انبردست باید مچ دست خود را صاف نگه داشته و آن را خمیده نکنید. این کار موجب آسیب رسیدن به مچ دست اعصاب حسی انگشتان و کف دست خواهد شد.

در زمان خرید انبر دست سعی کنید با بررسی دقیق نوع باکیفیت آن را خریداری نمایید و بدنه آن حتما حالت ایرودینامیک داشته و فاقد لبه های تیز و برنده باشد.

قبل از استفاده از ابزار انبر بهتر است آن را بررسی کنید. اگر در دم یا فک آن شکستگی یا ترکی داشته بهتر است آن را کنار گذاشته و از انبر دیگری استفاده کنید.

اگر فک انبردست جویده و در اثر استفاده نا مناسب یا فرسودگی صاف شده نمی تواند به خوبی عمل کند. بهتر است سیم ها را با سیم چین مناسب قطع کرده و برای این منظور کمتر از انبردست استفاده کنید. توجه داشته باشید که بهتر است هر ابزاری در جای مناسب خود استفاده شود.

برای برقکاری و کارهای الکترونیکی الزاما از انبردست های عایق شده که عایق آنها سالم است استفاده کنید.