آشنایی کامل با آناتومی مرغ

تخم پرنده مرغ بسیار مقوی بوده و دارای انواع امینواسید و پروتئین است. مرغ ها بدون خروس نیز می‌‌‌‌توانند تخمگذاری کنند ؛ با این تفاوت که در اینصورت تمامی تخم ها بدون نطفه خواهند بود.

توضیحات بالا اطلاعات بسیار مختصری در مورد مرغ بود. در ادامه به تشریح اجزای مرغ می‌‌‌‌‌پردازیم لطفاً تا انتهای مطلب مطالعه کنید.

پوشش خارجی بدن مرغ

پوشش بدن مرغ مانند سایر طیور از پر تشکیل شده است. این پرها از ماده ای بنام کراتین تشکیل شده اند که به عدم اتلاف دمای بدن پرنده کمک می‌‌‌‌کنند. این پرها حدود ۴ الی ۶ درصد وزن پرنده را تشکیل می‌‌‌‌دهند.

پوست مرغ لایه ای بسیار نازک بوده و بدون چربی است. تنهای ناحیه ای که مقداری غدد چربی وجود دارد دُم پرنده می‌‌‌‌‌باشد. پوست از نظر ساختاری از دو لایه تشکیل شده است که لایه خارجى اپى‌درم و لایه زیرین درم نامیده مى‌شود

مرغان با توجه به نژادهای مختلف و رنگدانه هایی که روی پر آنها وجود دارد با رنگ های مختلفی دیده می‌‌‌‌شوند؛ مثل مشکی ، قرمز ، زرد ، سفید و… .

سر مرغ

سر مرغ متشکل از چشم ، گوش ، تاج ، منقار می‌‌‌‌‌باشد. این قسمت به بخش های کوچکتری نیز تقسیم می‌‌‌‌شود که در عکس زیر آنها را ملاحظه می‌‌‌‌کنید:

منقار : منقار از پوست خارج شده و حالت شاخ مانند دارد. منقار عملکردی مانند لب را داشته و از آن برای گرفتن غذا استفاده می‌‌‌‌شود. منقار مرغ بدلیل اینکه حیوانی دانه خوار است تیز می‌‌‌‌‌باشد. تمامی مرغ ها دارای منقار بالایی و منقار پایینی هستند.

تاج : تاج از لایه دوم پوست شکل گرفته و لایه نازک از اپیدرم روی آن را پشانده است.

ریش : ریش مرغ لایه دوگانه ای از پوست است که زیر سر پرنده کشیده شده است.ریش خروس بزرگتر از ریش مرغ است و از ریش برای فهمیدن نژاد نیز استفاده می‌‌‌‌گردد.

اندام شنوایی : گوش مرغ از یکعدد سوراخ صوتی شروع شده و به داخل مجرایی بنام ناودان صوتی خارجی راه می‌‌‌‌‌یابد. شنوایی مرغ دقیقاً مانند شنوایی سایر پستانداران است.

اندام بینایی : اندام بینایی از کره چشم و اندام های فرعی شکل گرفته است. اندام‌های فرعی شامل پلک ها ، دستگاه اشک ، ماهیچه‌های پلک و … هستند. بینایی در مرغ ها قوی بوده و به همین علت آنها چشمان بزرگی دارند.

استخوان بندی مرغ

استخوان بندی هر موجودی به استحکام بدن آن کمک کرده و چارچوب کلی آن را حفظ می‌‌‌‌کند. استخوان بندی همچنین مواد معدنی بدن را در خود ذخیره می‌‌‌‌کند و وظیفه تولید گلبول های قرمز و سفید را بر عهده دارد.

استخوان بندی پرندگان سبک ترو در عین حال قوی تر از سایر حیوانات است. سیستم اسکلتی پرندگان توخالی بوده و برای استحکام از پیوندهای شبکه ای تشکیل شده است. مرغ ها استخوان پهنی در بخش سینه خود دارند که جناغ نام دارد. سایر استخوان های پرنده مانند جمجمه ، سینه ، بازو ، ترقوه و… دارای راه های هوایی هستند و به سیستم تنفسی اتصال پیدا می‌‌‌‌کنند و هوا در داخل این استخوان ها به گردش در می‌‌‌‌‌آید.

سیستم گوارشی مرغ

سیستم گوارش مرغ بدلیل عدم داشتن قدرت جویدن با انسان کاملاً متفاوت است. این پرندگان همه چیز را قورت می‌‌‌‌‌دهند ؛ به همین علت دارای پیش معده و سنگدان هستند. در ادامه به بررسی سیستم گوارشی مرغ پرداخته و آنها را در عکش شرح می‌‌‌‌‌دهیم.

منقار : مرغ ها دهان و دندان ندارند و بجای آن دو کف دارند که منقار نامیده می‌‌‌‌شود. منقار بالایی مرغ به جمجمه متصل بوده و منقار پایین تنها قابلیت حرکت به سمت بالا یا پایین را دارد.

زبان : زبان مرغ حالت مثلث مانند دارد و دارای تغیه هایی در اطراف آن می‌‌‌‌‌باشد. زبان پرنده نقش مهمی را در حرکت غذا به سمت مری دارد و با توجه که طیور از قدرت مکش در دهان خود بی بهره هستند ؛ بودن زبان در تغذیه آنها نقش مهمی دارد.

مری : لوله ای عضلانی است که غذای خورده شده را تا پیش معده هدایت می‌‌‌‌کند.

چینه دان : قبل از آنکه غذا وارد پیش معده شود از این ناحیه عبور می‌‌‌‌کند و عملیات هضمی جزئی در این بخش انجام می‌‌‌‌گیرد.

پیش معده : عملیات ترشح اسیدها و آنزیم های هضم غذا در این بخش انجام می‌‌‌‌گیرد. این اندام وضیفه هضم غذا را بر عهده دارد.

سنگدان : وظیفه این بخش آسیاب کردن مواد غذایی هضم شده در پیش معده می‌‌‌‌‌باشد.

سیستم ادراری مرغ

دستگاه ادراری مرغ از دو کلیه تشکیل شده و هر کدام از کلیه ها یک می‌‌‌‌زنای دارد. بخش اصلی ادرار طیور اسیداوریک است که در کلواک با مدفوع ترکیب شده و ماده سفیدرنگ خمیری تولید می‌‌‌‌کند.

دستگاه تنفسی مرغ

بخش های مختلف سیستم تنفسی مرغ عبارتند از : بینی ، نای ، حنجره ، نایژه ها ، شش ها ، کیسه های هوایی و… . مرغ ها یک کیسه هوایی منفرد و چهار جفت کیسه هوایی دارند . ریه دستگاه اصلی تنفس است و مقدار تنفس به کمک خون تنظیم می‌‌‌‌شود. با افزایش و یا کاهش دی اکسید کربن خون می‌‌‌‌زان تنفس نیز کاهش و یا افزایش پیدا می‌‌‌‌کند. تعداد سیکل های تنفس پرنده در حال استراحت در دقیقه حدود ۱۵ الی ۲۵ سیکل است.

دستگاه تولید مثل مرغ

سیستم تولید مثل در طیور با پستانداران بسیار متفاوت است، چراکه در پستانداران جنین داخل رحم رشد کرده و در پرندگان جنین در خارج رحم رشد می‌‌‌‌کند. در طیور ، دستگاه تولید مثل تنها برای تولید تخم و نطفه دار کردن آن استفاده می‌‌‌‌شود و از لحاظ رشد تاثیر چندانی ندارد. طیور عموماً در ۵ الی ۶ ماه بالغ می‌‌‌‌شوند و چند روز پیاپی تخم می‌‌‌‌گذارند و پس از آن مدتی به استراحت می‌‌‌‌پردازند.

دستگاه تولید مثل در مرغ از دو قسمت تخمدان و مجرای تخم بر تشکیل شده است.

تخمدان : دو عدد تخمدان در مرغ وجود دارد که تخمدان چپ بزرگ و فعال بوده و تخمدان راست کوچک و غیرفعال است. تخمدان بزرگ در بخش بطنی و در نزدیکی کلیه ها قرار گرفته است و شبیه خوشه انگور می‌‌‌‌‌باشد.

مجرای تخم بر : لوله بزرگ و پهن است که قسمت اعظم محوطه بطنی را فرا گرفته و تا کیسه هوایی پشتی ادامه دارد.