تاریخچه صنعت چرم ایران
یکی از آن صنایع با شکوه که برای هزاران سال وجود داشتهاست، صنعت چرم است.چرم نقش نسبتاً ثابتی را در زندگی و اقوام ایرانی داشته که کاربرد آن گاهی در پوشاک، خصوصاً کفش شکارچیان و جنگجویان، گاهی برای افسار و یراق آلات حیوانات، زمانی برای ساخت ظروف همچنین گاهی در مراسمات و جشنهای آیینی به علت تزئینات و جذابیت منحصربفرد استفاده میشد.از این رو صنعت چرم ایران دارای سابقه ای طولانی مدت است.
در این مقاله گزارش صنعت چرم ایران ارایه شده است.
ایرانیان با سابقهای سه هزار ساله اولین و قدیمی ترین تولید کنندگان چرم دنیا هستند. بازمانده دوره پیش از میلاد نشان میدهد که ایرانیها از حدود ۱۵۰۰ سال، از پوست برای پوشاک، کفش و سلاح استفاده کرده اند.
آنها از ۵۵۰ سال پیش از میلاد از چرم برای لباسها و زره استفاده کردند.
تاریخچه صنعت چرم در ایران باستان
وجود واژههایی مانند «ادیم، کیمخت، ساغری، تیماج و سختیان» در زبان پارسی قبل از اسلام نشان از استفاده از پوست و چرم دارد. وجود واژههای مرتبط با وسایل و ابزارچرمی مانند سختک، کمربند، انگشتیان، مشک در متون پهلوی نشاندهنده استفاده از چرم پیش از اسلام است. به نوشته ابن یمین، ایرانیان باستان از پوستِ گاومیش، گاو و گوسفند برای نوشتن استفاده میکردند.
ابن یمین در نوشتههایش به فرمانهای داریوش که روی پوست نوشته شده است اشاره کرد.
پوست نوشتههایی در اورامان کردستان یافت شده که هم اکنون در موزه بریتانیا است.
این پوست نوشتهها نشان از استفاده از پوست برای نگارش در دوره اشکانیان دارد.
با مراجعه به کتب و آثار به جامانده در هر دوره از تاریخ نظیر دوران عباسی، حمله مغول، دوران تیموری، دوران صفوی به سابقه طولانی استفاده از پوست و چرم و تجارت آن پی خواهیم برد.
اولین تولیدکننده چرم ایران را بشناسید
اولینها همیشه مورد توجه بودند؛ در صنعت چرم نیز چرم میهن، چرم ایران و چرم خسروی اولینها هستند. در این میان چرم خسروی تبریز را همچنان با عنوان تجلیگاه هنر و صنعت چرم ایران میشناسند.
این کارخانه که اولین کارخانه چرمسازی در ایران بود، سال ۱۳۱۱ فعالیت خود را آغاز کرد. در آن زمان تولیدات این کارخانه به کفش، پوتینهای نظامی و سوارکاری محدود میشد. جالب است بدانید که محصولات چرمی این کارخانه صادر نیز میشد؛ سفره چرمی که این روزها در گاوصندوق هتل پولمن در شهر پولتای ایتالیا نگهداری میشود، این موضوع را اثبات میکند.
البته امروزه اولین کارخانه چرمسازی در ایران به یکی از آثار ملی کشورمان تبدیل شده است. اگرچه امروز از آن کارخانه باشکوه که صنعت قدیمی ایرانیان را به شکلی پیشرفته مجددا در میان ایرانیان رواج داد، چیزی جز ساختمانی با کاربری متفاوت آن باقی نمانده است، اما همچنان شکوه آن تاریخ صنعت چرم را در ایران نشان میدهد.
ادامه فعالیت چرم ایران
در دوره دوم پهلوی شرکتهای خصوصی با واردات ماشینهای غربی از آلمان و ایتالیا در این حوزه پیشرفت زیادی کردند. البته استفاده از محصولات شیمیایی مختلف و البته موادی که از کشورهای غربی وارد میشد، نیز در این پیشرفت بیتاثیر نبود. همین موارد سبب شد که کیفیت چرم ایران تا حد زیادی افزایش پیدا کند.
در این زمان ایرانیها بخشی از ماشینآلات این حوزه مانند جعبههای لوازم چوبی را نیز تولید کردند. همین موارد سبب شد که در دهه ۱۹۷۰ صنعت چرم سازی ایران به یکی از سودمندترین مشاغل کشورمان تبدیل شد. اما متاسفانه پس از انقلاب اسلامی با وجود تحریمها تولید با کیفیت قبلی امکانپذیر نبود. در این زمان این صنعت نیز مانند سایر صنایع کشور تحت تاثیر تحریمها قرار گرفت. حالا دیگر خبری از مواد شیمیایی وارداتی نبود و تولیدکنندگان باید مشابه این مواد را در داخل ایران تولید میکردند.
تمام این موارد دست به دست یکدیگر دادند که صنعت چرم سازی در ایران افت شدیدی به خود ببیند و در نهایت سالهای اخیر علیرغم وجود استادکاران ماهر جایی در عرصه بینالمللی نداشته باشد. اگرچه امروز ۱۷۰ شرکت چرم در کشورمان فعالیت میکنند، اما این شرکتها توان استفاده از تمام ظرفیت خود را ندارند. این نشان میدهد که پیشرفت ماشینآلات و حتی استفاده از روشهای متعدد تولید چرم همچنان جای خوبی در بازار چرم جهان ندارد.
تبریز؛ قطب چرم ایران
اینکه اولین کاخانه چرمسازی در شهر تبریز احداث شد، قطعا در لقب گرفتن این شهر به عنوان قطب چرم ایران بیتاثیر نیست. در میان ایرانیان به خصوص قدیمیهایی که از محصولات چرمی استفاده میکردند، حتماً بارها و بارها نام چرم تبریز را شنیدهاید. اما چرا تبریز؛ مگر نه اینکه کارخانه قدیمی و تاریخی چرمسازی این شهر این روزها جزئی از دانشگاه شده است؟
اگرچه این روزها دیگر خبری از کارخانه قدیمی چرمسازی آلمانی تبریز نیست، اما وجود این کارخانه سرنخی برای ادامه صنعت در این شهر بود. این روزها شاهد کارخانههای متعدد چرم سازی و کارگاههای کوچک و بزرگ تولیدات محصولات چرمی در شهر تبریز هستیم که باعث شده است چرم تبریز به مرور زمان بر سر زبانها بیفتد و جایگاه خود را در نزد مردم بالا ببرد.
پس جای تعجب نیست اگر بگوییم تبریز ۸۰ درصد محصولات چرمی کشور از جمله کیف، کفش و غیره را تولید میکند. جالب است بدانید که علاوهبر تامین نیازهای داخلی کشور، تولیدات چرم تبریز به خارج از کشور نیز صادر میگردد. در حال حاضر بیش از دویست و پنجاه کارگاه تولیدی چرم در شهر تبریز فعالیت میکنند. فعالیت بیشتر این کارگاهها در حوزه تولید چرم سنگین و تعداد کمتری در حوزه تولید چرم سبک میباشد.
معروفترینهای چرم تبریز
شاید هنوز قبول نکرده باشید که چرم تبریز به چه اندازه در میان مردم ایران محبوبیت دارد، اما اگر در جمع بزرگان بنشینید و صحبتی از کفشهای چرمی به میان آورید، میبینید که همچنان کفشهای چرمی دوستدوز تبریزی جایگاه دیگری در میان مردم ایران دارد. این کفش ها نه تنها به دلیل کیفیت چرم تبریز، بلکه به واسطه دوخت ظریف و دوام و طول عمر آن شهره عام و خاص است. از دیگر محصولات چرمی تبریز که بسیار مورد توجه مردم ایران و البته گردشگران داخلی و خارجی قرار گرفته، کمربندهای چرمی این شهر است.
کیفیت این محصولات در حداستانداردهای جهانی است و در انواع مدلهای زنانه و مردانه تولید میشود. انواع تولیدیهای کمربند در تبریز روزانه در تلاش هستند که بهترین و زیباترین محصولات چرمی را به مشتریان خود در سرتاسر ایران و خارج از مرزهای کشور عزیزمان عرضه کنند. نکته جالب توجه اینجاست که این روزها بازار بزرگ کفاشان و بازارچههای کوچک و بزرگ تولید کفش در این شهر علاوهبر محلی برای خرید و فروش محصولات چرمی به یکی از مناطق دیدنی این شهر تبدیل شده است.
روند افزایشی کارخانههای فعال صنعت چرم ایران
بعد از تبریز و همدان، فرایند تولید چرم به تهران و اصفهان نیز رسید و رفته رفته به شهرای دیگر کشور ایران نیز گسترش پیدا کرد.استقبال از تولیدات و محصولات چرمی به صورتی بوده که طی ۱۰ سال ، تعداد کارخانهها در حوزه تولیدات مصنوعات چرمی چندین برابر شده است. عمده صادرکننده چرم در ردیف کشورهای عمده واردکننده ی پوست خام قرار دارند. امر سرمایه گذاری در صنایع چرم سازی، ایجاد اشتغال و ارزش افزوده ی ناشی از فرآوری پوست را نشان میدهد. صنعت چرم ایران با پیشرفت تکنولوژی و فنآوری نوین و روشهای نوین برای پردازش پوست، شکوفا شد.
پوست و صنعت دباغی در ایران
از زمانی که انسان شکار حیوانات را برای تغذیه ی خود مورد استفاده قرار داد، استفاده از پوست حیوانات برای پوشش متداول گردید. نقاشیها و آثار زیادی نشان از قدمت طولانی استفاده از پوست و چرم در کشور دارد. کشورهایی که دامداری و کشاورزی در آن رونق دارد، صنعت چرم و تولیدات چرمی به کرات مشاهده میشود.
صنعت چرم ایران با وجودبیش از ۹ میلیون هکتار علفزار و بیش از ۹۲ راس گاو، گوسفند، بز و بوفالو آبی، محل مناسبی برای صنعت است. ایران دارای پتانسیل فراوانی برای پرورش حیوانات است.
با پیشرفت دانش و تکنولوژی دباغی پوست و تهیه چرم جهت تولید و مصارف گوناگون شکل تازه تری به خود گرفته است. بعد از آن استفاده از محصولات چرمی با مزایای منحصربفرد و جذاب آن متداول شد.
باگذشت زمان، روشهای مختلفی برای دباغی پوست به کار گرفته شده است که هریک مزایا و معایب خاص خود را دارند.
سراجی یا چرم سازی در ایران
سراجی یا چرم سازی یکی از رشتههای فعال در حوزه ی صنایع دستی است که طرفداران خاص خود را داشته است.
در بیشتر مواقع که چرم و هنر با هم همراه شده اند نتایج جذابی را نیز فراهم آورده اند و از شاخههای صنایع دستی هستند. استفاده از چرم به قبل از ریسندگی و بافندگی بر میگردد.
فن چرم سازی از روزگار قدیم تا سده ی نوزدهم در تمام جهان و ایران تقریباً ثابت بوده است. تا اینکه روش نوین دباغی مرسوم شد و فرایند دباغی پوست، تولید و پرداخت چرم شکل جدیدی به خود گرفت. شاردن جواهرفروش و جهانگرد فرانسوی صنعت دباغی و چرمسازی ایران را صنعتی دستی میداند که ایرانیان در آن سرآمد هستند.
پتانسیلهای صنعت چرم ایران
چرم جز جذاب ترین و یکی از صنایع سودآور در جهان است.
بیشتر کشورهایی که در زمینه کشاورزی و دامداری زیر ساختهای لازم را دارا باشند به این صنعت روی آورده اند.
ایران با دارا بودن علفزارهای فراوان و بیش از ۹۲ رأس گونههای دامی پتانسیل فراوانی در جهت توسعه ی صنعت پوست و چرم دارد.یکی از کشورهای مستعد در حوزه ی دباغی و تولید چرم ایران به شمار میآید. ایران جز کشورهای برتر جهان از لحاظ تولید پوست و صادرات محصولات نیم ساخته میباشد.
ایران به دلیل تعدد پوست خام همچنین کیفیت پوست جز تأمین کنندههای چرم سبک در جهان محسوب میشود. تحقیقات نشان میدهند که ماشینآلات چرم در ایران نسبت به مناطق دیگر مانند نیروی کار، اطلاعات و سازمان در دیدگاه فنی بهتر است.
در سالهای اخیر، صنعت داخلی ظهور شرکتهایی را مشاهده کردهاست که محصولات چرمی با کیفیت بالا تولید میکنند.آنها موفق به ایجاد مارکهای مشهور شده اند، که در نمایشگاهها در کنار همتایان باتجربه خود شرکت کردند که دههها در بازار فعال بودهاند.در عین حال، فضای زیادی برای رشد صنعت چرم ایران وجود دارد.
جایگاه صنعت چرم ایران در جهان
مشارکت خارجیها در پیدایش صنعت چرم ایران
در دروان قاجار، تلاش هایی برای ساخت کارخانههای چرم صورت گرفت در این راستا اقدامتی جهت واردات ماشین آلات فرآوری چرم از غرب صورت گرفت.در این دوره، قاجار مجلس جدیدی را در خصوص ساخت کارخانههای چرم تشکیل داد.
در دروان پهلوی، آلمانیها شروع به سرمایه گذاری صنعت چرم در ایران کردند که نتیجه آن تأسیس کارخانه چرم تبریز بود . پس از آن در دوره دوم پهلوی، کارخانههای چرم سازی در تبریز و تهران نیز گسترش پیدا کردند.
شرکتهای خصوصی در این حوزه توان واردات ماشین آلات غربی را از آلمان و ایتالیا داشتندودر این فرایند استفاده از محصولات شیمیایی و مواد کشورهای غربی، کیفیت چرم ایران را افزایش داد.
بعد از انقلاب اسلامی، تحریمها از سوی برخی کشورهای غربی، صنعت را تحت تأثیر قرار داده است.به طوریکه شرکتهای تولید کننده مواد شیمیایی، شروع به تولید مواد مورد نیازدر تولید محصولات چرمی کردند.
معضلات و جایگاه صنعت چرم ایران در بازار بین المللی
در دهه ۱۹۷۰، صنعت چرم یکی از سودمندترین مشاغل در ایران بود. قبل از انقلاب، ایرانیها توانستند بخشی از ماشینآلات را بسازند، مانند جعبههای لوازم چوبی که برای شستن چرم به کار میرفتند.
پس از انقلاب اسلامی ۱۹۷۹، تحریمها علیه ایران بر صنعت چرم تاثیر گذاشت. تحریم ها، برخی از شرکتهای مواد شیمیایی ایرانی شروع به تولید محصولات شیمیایی برای صنعت و تولید کنندگان ماشین آلات فرآوری چرم کردند.
با تولید سالانه ۴ میلیون و ۳۳۴ هزار متر مربع چرم، ۱۷۰ شرکت چرم در ایران فعال هستند. بسیاری از شرکتهای چرم به بخش خصوصی تعلق دارند و فعالیت میکنند. با این حال اکثر این کارخانجات علیرغم سرمایهگذاری زیاد در صنعت چرم در کشور، تنها با ۴۰ % ظرفیت خود کار میکنند.
این کشور علیرغم پیشرفت ماشین آلات و روشهای متعدد تولید چرم طی سالیان اخیر و با حضور استادکاران ماهر و مهارت ژنتیکی پرورش دام، نتوانسته است در بازار چرم جهان شناخته شود. صنعت چرم ایران در حال حاضر توان رقابت با برندهای برتر چرم در عرصه ی بین المللی را ندارد.
نقد اقتصاددانان درمورد مشکلات صنعت چرم
بازرگانان و ناظران اقتصادی امیدوارند که صنعت چرم ایران بتواند ارتباطات پویایی با سایر بخشها برقرار کند. همچنین سرمایه گذاریهای خارجی را جلب و احیا کند.
در این صنعت تلاش زیادی برای انرژی بخشیدن به صنعتگران چرم برای ایفای نقش در بازارهای بین المللی وجود دارد. برخی از مشکلات این صنعت به این موضوع بر میگردد که چرخه تولید چرم کامل نیست. بخشی از زنجیره، از جمله پاشنه کفش، یراق آلات وسایر مواد اولیه، انواع کالای چرمی و لباسچرمی، در داخل کشور تولید نمیشود.
در سالهای اخیر گام هایی برداشته شده است که منطبق با استانداردهای موسسات بین المللی شناخته شده است. امروز ایران یکی از اعضای فعال کمیته فنی استانداردسازی سازمان بین المللی استانداردسازی باشد. اگر ایران بتواند سرمایه گذاری جدید خارجی و فن آوری پردازش چرم را به درستی به دست آورد، سهم عادلانه خود از بازار بین المللی به دست میآورد.
موانع و مشکلات صنعت چرم ایران
– نبود سرمایه گذاری و تسهیلات با شرایط مناسب
– عدم به روز رسانی و ارتقا ابزار و ماشینآلات
– فعالیت حداقل ظرفیت و توان تولیدی کارخانه جاتها و به تعلیق در آمدن
-عدماستفاده بهینه از لایههای مختلف چرم در کشور
– نبود فناوری در قسمت بازیافت و دور ریز برخی لایه ها
– از دست رفتن ارزش افزوده ناشی ازآن لایهها
– لایههای زیرین برای تهیه ژلاتین ، لایههای میانی برای ساخت زیره کفش و دستکش و لایه ی رویی که بعد از پردازش به محصولات چرمی نهایی تبدیل میشود.
– عدم تعدد در رنگ چرمهای باکیفیت، یکی از مسائلی است که بیشتر فعالان این صنعت با آن مواجه هستند در بیشتر کارخانه جات چرم سازی، لابراتوارقسمت تخصصی تهیه رنگ وجود ندارد به همین دلیل نبود تنوع رنگی چرمهای طبیعی، بازار داخلی و خارجی را تحت تأثیر قرار میدهد.
– علاوه بر آن تأمین پوست مرغوب عاری از هرگونه زخم و اسکار در رنگ پذیری مطلوب چرم علی الخصوص در رنگهای سفید و روشن تر بسیار موثر است.
– بازار داخلی شکل خوبی دارد اما تولید کنندگان عمدتا به خاطر بازاریابی ضعیف در صادرات محصولات چرمی موفق نبوده اند.
– صادرات به دلیل فعالیت شرکتهای داخلی در معرفی محصولات چرمی ایران در بازار جهانی به حداقل رسیده است.
تاثیر واردات و قاچاق بر صنعت چرم
در ایران موضوع واردات تاثیر چندانی بر صنعت چرم سازی و پیشروی این حرفه ندارد. در واقع مواد اولیه پوست خام در کشور ما موجود است؛ بنابراین گسترش این حوزه کمک زیادی به اقتصاد ملی و تولیدات داخلی میکند. اما این قاچاق است که نمیگذارد این روند به شکلی درست پیش برود.
متاسفانه کنترل نشدن قاچاق، این صنعت را با مسئله کمبود ماده اولیه اصلی روبهرو کرده است. به طورکلی پدیده قاچاق نه تنها مشکلات اقتصادی را در تولید داخلی صنعت چرم تشدید کرده، بلکه برنامهریزیهای تولیدکنندگان چرم را نیز با مشکلات زیادی همراه میکند.این موارد در کنار یکدیگر سبب کاهش تولیدات داخلی میشوند. در نتیجه فرصتهای سرمایهگذاری در تولید محصولات چرمی و ایجاد اشتغال در این حوزه را از بین میبرد. اما آنچه که سبب میشود قاچاق در این حوزه افزایش یابد، چیزی جز سود بالای این کار نیست.درنهایت شرکتهای داخلی توان کافی برای رقابت با تولیدات مشابه خارجی را ندارند که نتیجه آن گاهی فراتر از زیاندهی فراوان میرود و منجر به ورشکستگی سرمایهگذاران داخلی میشود. بنابراین برای رونق صنعت چرم در ایران لازم است که نهادهای مختلف دولتی و غیردولتی حمایتهای لازم را از فعالان این صنعت به عمل بیاورند.
آیا قصد ورود به صنعت چرم سازی را دارید؟
سرمایهگذاران و افرادی که قصد ورود به صنعت چرم را دارند، باید مراحل مختلفی را پشت سر بگذارند. اگر شما نیز قصد ورود به این صنعت را دارید، اخذ جواز تاسیس کارخانه یا کارگاه در شهرکهای صنعتی اولین گام مهم جهت سرمایهگذاری در این حرفه است.
اما ماجرا به همین سادگی تمام نمیشود، شما باید به دنبال اخذ پروانه بهرهبرداری و اقدامات لازم جهت راهاندازی خط تولید و غیره نیز باشید. اما از این مراحل که بگذریم برای شروع سوالات مهمی دیگری است که ذهن شما را به خود مشغول میکند. در ادامه قصد داریم این دغدغههای ذهنی را برطرف کنیم.
هزینه تولید چرم چقدر است؟
معمولا تولید چرم به روشهای سنتی هزینههای چندانی ندارد؛ اما برای تولید چرم با ماشینآلات مختلف هزینههای تامین چرم به طرز چشمگیری افزایش پیدا میکند. در برخی واحدهای تولیدی برای کاهش هزینهها نیمی از مراحل تولید چرم به صورت سنتی و نیمی دیگر به روش مکانیزه انجام میشود. بنابراین این شما هستید که انتخاب میکنید، تولید چرم در کارگاهتان به چه صورت باشد و در نهایت چه مقدار برای تولید چرم هزینه کنید.
هزینه راهاندازی کارخانه چرم
هزینه راهاندازی کارخانه چرم یکی دیگر از دغدغههای تولیدکنندگان است که با توجه به افزایش قیمت تجهیزات و ماشینآلات چرم سازی نمیتوان به طور قطع مبلغ مشخصی برای آن در نظر گرفت. هر کارخانه یا کارگاه تولیدی چرم بر اساس متراژ و حجم محصولات آن هزینههای مختلفی دارد. البته این تنها بخشی از هزینهها است؛ معمولا بیشترین هزینه کارگاههای تولیدی بعد از تامین تجهیزات مربوط به کارگران میشود.
با توجه به اینکه صنعت چرم در کشور ما از قدمت بالایی برخوردار است و دامپروری و به دنبال آن تولید پوست نیز رونق مناسبی دارد؛ بنابراین با ورود تکنولوژی در این عرصه مطمئنا خیلی از هزینهها کاهش پیدا میکند. هرچه ابزارآلات و تجهیزات چرمسازی به روز تر شود، تولیدکنندگان میتوانند به جای هزینههای جانبی ناشی از دستگاههای قدیمی و مستهلک، سرمایه خود را صرف کیفیت محصولاتشانکنند.
چرا وارد صنعت چرم سازی شویم؟
راهاندازی یک کارخانه یا حتی برپایی یک کارگاه چرم دوزی هرچند هم که کوچک باشد، اگر به صورت اصولی و با سیاست درستی پیش رود، سود خوبی به همراه خواهد داشت. یکی از مزایای راهاندازی کارخانه یا کارگاه تولید چرم در دسترس بودن اکثر مواد اولیه مورد نیاز است.
خوشبختانه در کشور ایران مشکل کمبود پوست خام و مواد اولیه چرمسازی وجود ندارد. هماکنون مواد اولیه برای کارگاههای تولیدی بیشتر چرم خام است که میتوان آن را از مراکز مختلفی از جمله کارخانهجات چرم دولت آباد تهران، همدان، تبریز و ورامین تهیه کرد. از طرفی امکان نگهداری محصولات چرمی تولید شده به مدت طولانی در انبار وجود دارد؛ به اصطلاح بازاریهای این حوزه باید بگوییم که این محصولات خاصیت انبارمانی بالایی دارند. بنابراین تولیدکنندگان این عرصه کمتر نگران خرابی یا از بین رفتن محصولاتشان هستند.
از طرفی به دلیل علاقه فراوان مردم ایران به کالاهای چرمی نه تنها بازار تولیدکنندگان صنعت چرم هنوز اشباع نشده است، بلکه مشتریان زیادی نیز به دنبال محصولات این چنینی هستند. بنابراین آینده روشن و قابل پیشرفتی پیش روی این صنعت قرار دارد.
مشکلات راهاندازی کارخانه چرم سازی
بدون شک شروع هر کسب و کاری علاوه بر مزایایی که به همراه دارد، مشکلات کوچک و بزرگی را نیز به بار میآورد. هر چند این مشکلات برای افرادی که با اراده محکم پا به این عرصه گذاشتهاند، موضوعی قابل حل است.
از مشکلات خاص راهاندازی کارخانه چرم سازی میتوان به مواردی چون مسایل اخذ مجوز، خطرات ناشی از استفاده از تجهیزات برشی مخصوص چرم، استهلاک تجهیزات چرم سازی، مشکلات اخذ تسهیلات و رقابت با برندهای تقلبی چرم اشاره کرد.
تقریبا نمیتوان تولیدکنندهای را پیدا کرد که از قانونهای زائد و سختگیریهای بیش از حد در زمینه اخذ مجوزهای قانونی کسب و کارهای مختلف گلهمند نباشد.
با این حال تولیدکنندگانی که میخواهند موفق باشند، با در نظر گرفتن تمامی این جوانب و گذراندن آموزشهای لازم در کنار هدایت و پشتیبانی کارشناسان حوزه صنعت چرم، میتوانند به راحتی با رفع این موانع به کار تولید و برندسازی مشغول شوند.
سخن آخر
امروز هزینههای راهاندازی یک واحد کوچک چرم سازی بسیار سنگین است. وقتی به این مبلغ هزینه خرید زمین، تامین وسایل جانبی، احداث تولیدی و سرمایه در گردش اضافه میشود؛ راهاندازی صنعت چرمسازی به رویایی دست نیافتنی و بسیار پیچیده تبدیل میشود.
البته در این مسیر نباید نیاز این صنعت به توجه بیشتر را نیز نادیده گرفت. صنعت چرم سازی ایران نیاز به توجه بیشتر دولتمردان، استفاده از تکنولوژیهای روز دنیا در راستای کاهش هزینههای جانبی و استفاده از آخرین طرحها مطابق با مد روز دنیا را میطلبد.