تعريف مديريت مصرف : مديريت مصرف به مجموعه روشها و اقداماتي گفته مي شود كه برای بهينه سازی مصرف و جهت كاهش هزينه ها بكار گرفته ميشود.
در عمل تمامی وسایل برقی خانگی و تجهیزات دیگر برای ولتاژ نامی خاصی طراحی شده و بایستی در ولتاژ مجاز نامی مورد استفاده قرار گیرند و عدم رعایت این موارد باعث صدمه دیدن وسایل وکاهش عمرآنها میشود. ازطرف دیگر ولتاژ شبکه درساعات اوج بار(پیک) کاهش پیدا میکند.
ایامی ازسال ونیزساعاتی درهر شبانه روز، دارای بیشترین مصرف انرژی الکتریکی است که به آن، روزها وساعات اوج بار گفته میشود. درایران بیشترین مصارف درفصل تابستان ازحدود اواسط تیرماه لغایت اواسط شهریورماه ودرساعات اولیه شب بعدازغروب خورشید است.
در نتیجه استفاده از وسایل برقی خانگی در ساعات اوج بار که میزان بار و برق مصرفی به حداکثر مقدار خود میرسد، باعث اختلال درشبکه وایجاد خاموشی ویا صدمه دیدن وسایل برقی میشود که این وسایل شامل: ماشین لباسشویی، جاروبرقی، بخاری برقی، اتو، مایکرویو، سماور برقی، سشوار و غیره میباشد، ضمن اینکه هزینه برق مصرفی بشدت افزایش می یابد .
بادانستن این مطالب بایستی نحوه مصرف برق خانگی راطوری کنترل نماییم که مصرف دراین روزها و آن ساعات کاهش یابد.
همچنین بیش ازیک سوم مصرف انرژی نهایی مامربوط به مصارف خانگی است که بخش زیادی ازآن را میتوان بدون ازدست دادن رفاه معمولی، صرفه جویی کرد. لذا مدیریت مصرف برق درخانه وصرفه جویی انرژیهایی که مصرف میشوند، بایستی موردتوجه جدی قرارگیرد. راهکارها اغلب موضوعات پیش پا افتاده ای هستند ولی میتوانند تاثیرات عمده به همراه داشته باشند.
– هروسیله برقی دارای یک توان خاص یا بارالکتریکی برحسب وات است که با توجه به طول زمان استفاده از آن وسیله، انرژی الکتریکی مصرفی براساس کیلووات ساعت تعیین میشود. بنابراین طبق جدول زیردربرخی لوازم برقی توان مصرف برق برابراست با :
– خوب است نسبت به میزان مصرف برق خود حساس بوده, ارقام کنتور برق را با ارقام موجود در قبض ها کنترل کنیم و برای خود هدف بلند مدتی درجهت کاهش تدریجی مصرف برق درنظرگرفته, سعی کنیم با کاهش مصرف برق درهزینههای خود صرفه جویی نماییم. – لازم است فرزندان راهنمایی شوند که در مصرف برق اسراف نکنند و از آنها خواسته شود که چراغهای اضافی را خاموش کنند و وسایل برقی را بیهوده روشن نگذراند.
– سعی شود در خرید لوازم برقی, میزان نیاز خانوار در نظر گرفته شودوازخرید وسایل بزرگ وپر مصرف خودداری گردد .
– چون تولید برق در ساعات اوج مصرف (اوج بار) هزینه بیشتری در بر خواهد داشت, سعی کنید با کاهش مصرف خود در این ساعات و عدم استفاده از لوازم پرمصرف مانند اتو, ماشین لباسشویی, جاروبرقی ، مایکرویو ، سماوربرقی و . . . جهت کاهش هزینه ها سعی شود در این ساعات از وسایل پرمصرف برقی استفاده نشود .
– سعی شود از بخاری برقی، اجاق برقی، آبگرمکن برقی ونظایرآن تاحد امکان استفاده نگردد.
– تأسیسات ساختمان خود را حداقل هرشش ماه یکبار به وسیله اشخاص کاردان موردرسیدگی قرار دهید تا ازسالم بودن عایقها، مشعلها، پمپها، رله ها، و . . . مطمئن شوید.
– هنگام خرید لوازم برقی, به میزان مصرف برق آنها, که معمولاً بر روی برچسبها نوشته شده, دقت کنید تا وسایلی انتخاب شود که ضمن مصرف کمتر برق, دارای بازدهی بالایی هستند.
قیمت واقعی لوازم خانگی رادرنظربگیرید :
لوازم خانگی معمولادونوع هزینه دارند،یکی هزینه ای که به هنگام انتخـــــاب وخرید آنها می پردازیدودیگری هزینه ماهانه یاسالانه ای است که درقبض های خدماتی شما میآید.
به یخچالی که می خواهید بخرید توجه کنید.تا۱۵سال دیگر،این یخچال بایدغذاهای شماراخنک کند،امادرپایان این مدت شماممکن است متوجه شوید که هزینه عملیاتی که برای آن پرداخته اید ازقیمت خرید آن بیشترشده است، این دلیل خوبی است که مانند قیمت آن هزینه های عملیاتی رانیزبه هنگام انتخاب وخریدمدنظرداشته باشید.
امروزه تقریبا اکثروسایل خانگی با برق کار میکنند که برخی ازآنها بویژه دستگاههای قدیمی معمولا برق بیشتری مصرف میکنند، ولی این باعث نمیشود که فکرکنیم دستگاههای جدید اساسا کم مصرف هستند. تفاوت مصرف بین مدل های مختلف بعضا بسیارزیاد است، به همین دلیل قبل ازخرید وسایل جدید حتما ازچگونگی مصرف برق وکارآیی آن ازطریق برچسب انرژی ، کسب اطلاع نمایید.
برچسب های انرژی بیانگرمیزان بازدهی یک وسیله ومیزان مصرف انرژی آن هستند. این اطلاعات برای مقایسه مدل ها ومارک های مختلف وتعیین گزینه ای که حداقل هزینه خرید وعملیات رادرطول عمرش داراست،به شماکمک می کنند.درحال حاضربرچسب انرژی بر روی برخی ازلوازم خانگی وبرقی مشاهده می شود.برروی برچسب ها اعدادی ثبت شده که میزان مصرف آن مدل خاص رابابقیه مقایسه می کند.حتماوسایلی راکه دارای اندازه وتسهیلات مشابه هستندباهم مقایسه کرده وسپس وسیله موردنظرتان راانتخاب کنید.همچنین برای انتخاب صحیح وهوشمندانه به خاطر داشته باشیدکه هزینه کل وسیله راکه شامل هزینه خریدوعملیات است درنظر بگیرید.
دربرچسب های انرژی بطورکلی بازده انرژی از گروهA تا G طبقه بندی مـیگردد . که حرفA نشاندهنده بیشـــترین بازده انرژی و مصرف کمتر وسایل و حرف G نشـــاندهنــده کمتــرین بازده انـــــرژی و مصــرف بیشـــتر وسایل است .

روشنایی روز مهمترین و بهداشتی ترین منبع نور است که غالباً مورد کم توجهی قرار میگیرد. از لحاظ علمی استفاده از نور طبیعی برسلامت روحی و روانی افراد خانواده می افزاید. بصلاح نیست که با وجود امکان استفاده از روشنایی روز نسبت به آن بی اعتنا باشیم و فضای کار و اتاقهای خود را بطور مصنوعی با لامپهای گوناگون پرتو افشانی کنیم.لازم است بدانیم درکشورمانزدیک به یک پنجم برقی که تولید میشود به مصرف روشنایی میرسد وازاین مقدار،حدود۷۰درصدفقط برای روشنایی منازل بکارمیرود. واما چند توصیه درزمینه روشنایی :
۱- استفاده هر چه بیشتر از نور خورشید .
۲- در صورت امکان استفاده از پرده های نازک و تور و عدم جلوگیری از نور روز .
۳- پاکیزه نگهداشتن شیشه های پنجره هابرای عبورنور طبیعی .
۴- چیدن وسایل دراتاق بگونه ای که بازدارنده نور روز نباشند.
۵- درفصل تابستان , بهتراست تا حدامکان لامپهای رشتهای ( معمولی) را خاموش نگه داریم, زیرا روشن کردن یک لامپ رشته ای مانندروشن کردن یک بخاری برقی کوچک است.
۶- در رنگ آمیزی دیوارها, سقف, پنجره ها و درها از رنگ روشن استفاده شود, تا میزان بازتاب نورافزایش یابد.
۷- سعی شود از مبلها وپرده هایی با رنگ روشن به منظور افزایش بهره نوری استفاده گردد. بدیهی است استفاده از رنگهای روشن در محیط زندگی علاوه بر افزایش بهره نوری, بر شادابی و تندرستی افراد خانواده نیز می افزاید.
۸- در ساعات اوج مصرف, خاموش کردن لامپهای اضافی باعث می شود در شبکه خاموشی نداشته باشیم.
۹- در هنگام سیم کشی برق در ساختمان, سعی شود, بخصوص در مورد لوسترها, حتماً از کلید دو پل استفاده گردد تابتوان درمواقع غیرضروری برخی ازلامپها را خاموش کرد.
۱۰- در محلهای کار که نور بیشتری مورد نیاز است, بجای افزایش لامپها درمحیط ازچراغهای موضعی استفاده گردد.
۱۱- یک لامپ۱۰۰وات معمولی(رشته ای)درحدود ۳ برابر لامپ های مهتابی(فلورسنت) و حدود ۵ برابر لامپ های کم مصرف برق مصرف می کند همچنین عمرلامپهای کم مصرف ۸ برابر لامپهای معمولی است. بنابراین بهتراست ازلامپ های مهتابی وکم مصرف استفاده کنید.
۱۲- دقت شودکه میزان نوریک لامپ ۲۰۰ وات بیشتراز ۲ عددلامپ۱۰۰وات است،همچنین بازدهی نوری لامپ رشته ای معمولی بیشتر از لامپ شمعی با وات مساوی است، از این رو در محیطهایی که روشنایی بیشترموردنیازاست ازیک لامپ معمولی باوات بیشتر بهجای چندلامپ کم وات استفاده گردد.
۱۳-تاجایی که امکان دارد، برای مطالعه کردن ودرمکانهایی مانندآشپزخانه، نهارخوری، اطاق نشیمن ویاسایرنقاطی که درآنجا لامپ بیش از ۴ ساعت درهر شبانهروز روشن وتعداد دفعات کلیدزنی کم است، بهتراست ازلامپ کم مصرف استفاده نمایید.
ب) استفاده صحیح برق در یخچال و فریزر :
۱- هنگام خرید یخچال و فریزر به میزان برق مصرفی آن به عنوان یک عامل مهم توجه کنید چرا که با خرید یخچال و فریزر کم مصرف در بلند مدت از هزینه برق مصرفی شما کاسته خواهد شد.
۲- از باز و بسته کردن بیهوده در یخچال و فریزر اجتناب و سعی کنید مواد مورد نیاز خود رایکباره ازآنهاخارج یا در آنها قراردهید.
۳- از قرار دادن یخچال و فریزر در مجاورت دیوارها و یا پنجره هایی که در معرض مستقیم نور خورشید و یا در مجاورت لوازم گرم کننده مانند: بخاری، اجاق گاز، رادیاتور، شوفاژ، سماور و . . . خودداری شود.
۴- در صورت کارکرد نامناسب یا وجود صداهای ناهنجار در یخچال و فریزر نسبت به سرویس آن اقدام کنید.
۵- فضای پشت یخچال و فریزر باید حداقل۲۰ سانتیمتربرای گردش هوا با دیوار فاصله داشته باشد.
۶- موتورو رادیاتوریخچال وفریزرراهمیشه تمیزوپاکیزه کنید.
۷- هرچند ماه یکبارنسبت به برفک زدایی یخچال اقدام کنید.
۸- دمای مناسب برای نگهداری مواد غذایی در یخچال بین ۴ تا ۵ درجه و در فریزر بین ۱۲- تا ۹- درجه سانتیگراد میباشد. با استفاده از دماسنج, دمای آنها را اندازه گرفته و در دمای مناسب تنظیم کنید.
۹- در صورت وجود لامپ در یخچال و فریزر مطمئن شوید که هنگام بسته شدن درب, لامپ داخل آنها خاموش میشود.
۱۰- ازقراردادن موادغذایی گرم دریخچال وفریزرخودداری کنیدوبگذارید ابتدا درمحیط سردشوند,سپس دریخچال یافریزر بگذارید.
ج) استفاده صحیح برق در ماشین لباسشویی:
۱- در هنگام خرید ماشین لباسشویی با دو شیر ورودی آب گرم و سرد خریداری شود.
۲- سعی شودکه ازظرفیت ماشین لباسشویی بطورکامل استفاده شود.
۳- در شستشوی هر گونه لباس سعی شود ماشین در حداقل دمای مناسب و مورد نیاز تنظیم شود تا از مصرف بیش ازحد برق و اسراف آب گرم جلوگیری شود.
۴- حتی المقدور سعی شود به جای استفاده از خشک کن، ماشین لباسشویی، از تهویه طبیعی برای خشک کردن استفاده شود.
۵- از ماشین لباسشویی در ساعات اوج مصرف برق نبایستی استفاده شود. روزهای تعطیل و ساعات اول صبح بهترین موقع برای استفاده ازماشین لباسشویی است.
۶- در هنگام خرید دستگاهی را انتخاب کنید که با توجه به برچسب انرژی دارای بیشترین درجه بازدهی باشد.
۷- مدل های با درب بازشو از جلو و چرخشی (لباس در آنها می چرخد) ، میتوانند مصرف انرژی را تا ۷۰% کاهش دهند. مطالعات مستقل نشان داده اند که این مدل ها می توانند لباس ها را از همه مدلهای دیگر تمیزتربشویند.
د) استفاده صحیح برق در جارو برقی :
۱- جارو برقی باید همیشه تمیز باشد و لوله های آن گرفتگی نداشته باشد تا فشاری به موتور وارد نشود.
۲- کیسه آشغال جارو برقی را باید همیشه قبل ازپرشدن کامل،عوض کنید وفیلترآنرالااقل دوباردرسال شستشویاتعویض کنید.
۳- برای جاروب کردن مقدار کمی آشغال سعی کنید از جاروی دستی استفاده کنید.
۴- برای نظافت هر بخش از منزل بایدازقدرت متناسب دستگاه استفاده کنید.
۵- از کار مداوم با جارو برقی جداً پرهیز کنید, زیرا روشن بودن دراز مدت (بیش از ۳۰ دقیقه) به موتور دستگاه فشارزیادی واردمیکند و بازده دستگاه کاهش می یابد .
۶- حتی المقدوردرزمانهای پیک مصرف برق ازجاروبرقی استفاده نکنید.
هـ) استفاده صحیح برق درلوازم صوتی وتصویری:
۱- در هنگام خریدلوارم صوتی و تصویری به میزان مصرف برق آنها توجه کنید.
۲- تلویزیونهای بزرگتر برق بیشتری مصرف می کنندلذا در صورتی که به تلویزیون باصفحه بزرگ نیازندارید ازتلویزیونهای کوچکتر استفاده کنید.
۳- از تلویزیون تنها درمواردی استفاده کنید که به آن نگاه میکنید واز روشن ماندن بیهوده آن اجتناب ورزید. این مسئله باعث افزایش طول عمرتلویزیون وکاهش مصرف برق خواهد شد.
۴- درصورتیکه فقط قصد استفاده از صدای تلویزیون رادارید میتوانید ازموج (اف ام )رادیواستفاده کنید .
۵- درهنگام تماشای تلویزیون روشنایی محیط درحداقل ممکن مناسب باشدلذادرشب از روشن کردن لامپهای اضافی در محیط یا خاموش کردن لامپها که باعث آسیب رساندن به چشم میشودخودداری فرمایید.
و) استفاده صحیح برق در کولرهای آبی :
کولرهای آبی در فصل گرمابا مصرف انرژی برق ,فشار زیادی به شبکه برق کشور وارد می آورند و تامین مصرف انرژِ ی آنها هزینه زیادی برای کشور در بر دارد.
۱- کولری راخریداری نماییدکه دارای علامت استاندارد وبرچسب مصرف انرژی باشد.
۲- محل نصب کولرباید به گونهای انتخاب شود که احتیاج به کانال کشی طویل وباپیچوخمهای زایدوزانوهای متعدد نداشته باشد.
۳- حتی الامکان، هرسال، پوشالهای کولر راتعویض نموده ونسبت به تمیزکردن ورفع اشکالات کولرپیش ازشروع به استفاده ازآن در آغاز کاراقدام نمایید.
۴- ازروشن نگهداشتن کولر در طول شبانه روز، خودداری کنید.
۵- سعی کنید ازدرجه کم کولراستفاده کنید.
۶- درهاوپنجره های خانه رابرای جلوگیری ازبه هدررفتن سرماخوب ببندیدودرزهای آنها راباپوشش مناسب (نواردرزگیر)بپوشانید.
