برخی از کشورها نسبت به کشورهای مختلف جهان رد صنعت زنبورداری به ویژه تولید عسل پیشرو هستند. آشنایی با کشورهای پیشرو در صنعت زنبورداری، کمک میکند تا اطلاعات جامعی در مورد روش های نوین زنبورداری را با دنبال کردن افزاد حرفه ای در این کشورها به دست آوریم. علاوه بر این، کشورهایی که در زنبورداری پیشرفت کرده اند، میتوانند الگوی مناسبی برای کشورهایی همچون ایران باشند. هرچند ایران هم روز به روز به کشورهای پیشرفته نزدیک تر شده و برخی سال ها میزان تولید عسل طبیعی در این کشور، به رتبه های بسیار خوبی دست پیدا میکند.
در این مطلب بدون ترتیب، در مورد برخی از کشورهای پیشرو در زنبورداری صحبت می کنیم. نداشتن ترتیب کمک میکند تا این مطلب تا سال ها مورد تایید باشد. چراکه جایگاه کشورها در این لیست هر ساله با هم جا به جای میشود؛ با این حال اکثر این کشورها به عنوان کشورهای پیشرو در صنعت زنبورداری شناخته می شوند.
در چند سال گذشته، همواره ترکیه یکی از بزرگترین تولیدکنندگان عسل دنیا بوده است. میزان تولید عسل درکشور ترکیه بسیار زیاد است و این موضوع به علت مدرن بودن زنبورداری در این کشور است. البته آب و هوای مناسب و تنوع آب و هوایی نیز از دلایل عمده برای پیشرفت صنعت زنبورداری در ترکیه بوده اند.
یکی از نکات جا توجه در مورد تولید عسل در ترکیه، نوع عسل محبوب در این کشور است. بیش از ۹۰ درصد نوعی عسل طبیعی تک گیاه به نام عسل کاج در این کشور تولید و به بازارهای جهانی عرضه میشود. جالب این است که مردم ترکیه نیز علاقه زیادی به این نوع عسل دارند و مصرف داخلی آن نیز بسیار زیاد است.
علاوه بر عسل، ترکیه در زمینه های مختلف زنبورداری به ویژه فراوری فراروده های زنبور عسل نیز پیشرو است. پیشرفته ترین روش های تهیه بره موم در ترکیه در حال اجرا است و تولید ژل رویال نیز در این کشور به میزان بالایی در حال انجام است.
شاید برایتان جالب باشد که بخش عمده ای اقتصاد آفریقای جنوبی وابسته به تولید و صادرات عسل طبیعی و دیگر فراروده های زنبور عسل است. در واقع اگر عسل از اقتصاد آفریقای جنوبی حذف شود، مشکلات عمده ای برای این کشور ایجاد خواهد شد و این کشور پیشرفته را دچار بحران های خاصی میکند.
در حال حاضر واحد های فعال زیادی در آفریقای جنوبی در زمینه تولید و بسته بندی و سپس عرضه فراروده های زنبور عسل به ویژه عسل طبیعی فعال شده اند. اگرچه اکثر تجهیزات زنبورداری آفریقای جنوبی اروپایی و آمریکایی است؛ اما ظرفیت بالای این کشور برای تولید عسل باعث شده تا پیشرفت های چشمگیری در این زمینه داشته باشد.
کشور بزرگ آمریکا که خود یکی از غول های اقتصادی دنیا است و در زمینه صنایع گوناگون حرف اول را می زند، زنبورداری پیشرفته ای دارد. زنبورداری در آمریکا یکی از مشاغل پرطرفدار بوده و تقریبا در تمامی مناطق این کشور رد پایی از زنبور مشاهده میشود.
عسل آمریکایی به تمامی دنیا صادر میشود. همچنین ژل رویال تولید شده در آمریکا از محبوبیت بالایی به ویژه در شرکت های تولیدی مواد دارویی داشته و همین موضوع باعث شده رونق زنبورداری در آمریکا بیشتر هم شود. امروزه در تمامی فروشگاه های بزرگ دنیا میتوانید عسل، بره موم، ژل رویال و گرده گل آمریکایی پیدا کنید. علاوه بر این برخی فراورده های خاص زنبور مثل زهر زنبور عسل نیز در لیست تولیدات زنبورستان های آمریکایی است.
همانطور که می دانید کشور پادشاهی اسپانیا یکی از کشورهایی است که در زمینه کشاورزیدر دنیا شهرت دارد. محصولات پر رونق کشاورزی اسپانیا نه تنها در اروپا بلکه در سراسر دنیا پخش میشود. بسیاری از فعالان کشاورزی، یکی از دلایل رونق محصولات کشاورزی در اسپانیا را رونق زنبورداری می دانند.
روش های مدرن زنبورداری در اسپانیا باعث شده تا تولید انواع فراورده های زنبور در این کشور در سطح بالایی قرار داشته باشد. مهمترین تولید زنبور یعنی عسل طبیعی نیز در اسپانیا به میزان بالایی تولیدو روانه بازارهای جهانی میشود. علاوه بر عسل های چند گیاه، عسل تک گیاه زیادی دراسپانیا رواج دارد که معروف ترین آن ها عسل توت سیاه و عسل شاه بلوط است. تقریبا بهترین نوع عسل شاه بلوط را میتوان در اسپانیا پیدا کرد.
کشور روسیه نیز از کشورهای پیشرو در صنعت زنبورداری است. علت این موضوع را شاید بتوان در علاقه زیاد مردم این کشور به عسل و دیگر فراورده های زنبور عسل جستجو کرد. تقریبا در کمتر کشوری این میزان از علاقه به عسل وجود دارد. به همین علت روس ها تلاش می کنند تا در ابتدا نیاز خود به عسل و دیگر فراوردههای زنبور را برطرف کرده و بعد از آن به فکر صادرات عسل باشند.
بسیاری از نمایشگاه های معتبر دنیا در زمینه صنعت زنبورداری در روسیه برپا میشود. این کشور توانسته با ایجاد بستری مناسب در زمینه زنبورداری، روز به روز بر سرعت رشد خود در این صنعت بیافزیاد و همواره خود را از کشورهای مطرح در این زمینه نگه دارد.
از گذشته تا امروز، کشور مکزیک از جمله مهمترین کشورهای تولید کننده عسل و فراروده های مختلف زنبور بوده است. گفته میشود در دوران باستان در مکزیک مردمانی زندگی میکردهاند که غذای اصلی آن ها عسل طبیعی بوده است. در این زمینه شواهد تاریخی و سنگواره های زیادی وجود دارد.
دو نوع عسل تک گل در مکزیک معروف است و به سراسر دنیا صادرات آن انجام میشود. عسل بهارنارنج و عسل آووکادو این دو نوع عسل هستند. البته اگر عسل بهارنارنج مکزیکی را با عسل بهارنارنج ایرانی مقایسه کنید، طعم متفاوت آن را متوجه خواهید شد. با این حال این دو عسل در دنیا طرفداران زیادی دارند.
از جمله کشورهای پیشرو در صنعت زنبورداری دنیا، چین است. این کشور به دلیل طب سنتی خود، نگاه طبی و پزشکی به تمامی فراورده های زنبور عسل داشته و به همین علت تولیدات آن بیشتر در این زمینه مورد توجه قرار می گیرد. به ظنر می رسد با توجه به رشد چشمگیر صنعت زنبورداری چین، در سال های آتی شاهد اخبار شگفت انگیزی در مورد میزان تولیدات این کشور در زنبورستان ها خواهیم بود.
نکته جالب توجه این است که چینی ها خود یکی از واردکنندگان عسل نیز هستند. این موضوع به این علت است که چین تلاش میکند فراورده هیا خاصی مثل ژل رویال را بیشتر مورد توجه قرار دهد. در نتیجه برای مصرف عسل خود نیاز به واردات دارد. هرچند میزان زیادی نیز از عسل چینی صادر میشود.
اگرچه کشورهند کشوری با ۷۲ ملت متفاوت است و در این کشور ادیان مختلفی وجود دارد؛ اما یه دلیل جمعیت زیاد و همچنین اهمیت ادیان مختلف این کشور به زنبور عسل، صنعت زنبورداری در هند از اهمیت بالایی برخوردار است. هندی ها علاقه زیادی به عسل دارند با این حال بسیاری از تولیدات این کشور به اروپا و کشورهای آسیایی صادر میشود.
به نظر می رسد دولت هند در سال های آینده برنامه های حمایتی برای افزایش تولید عسل طبیعی در این کشور را به اجرا بگذارد. علاوه بر این، با وارد شدن دستگاه های پیشرفته به هند، به نظر می رسد حجم تولیدات دیگر فراروده های زنبور عسل در هند افزایش چشمگیری داشته باشد.
یکی از کشورهای فعال در زمینه زنبورداری در آفریقا، اتیوپی است. این کشور یکی از مهمترین تولیدکنندگان فراروده های زنبورعسل در آفریقا و از برترین تولیدکنندگان موم در دنیا است. بسیاری از شرکت های دارویی، موم مورد نیاز کارخانه های خود را از اتیوپی تهیه می کنند.
کشور اتیوپی بسیاری از تولید ناخالص ملی خود را مدیون محصولات مختلف زنبور عسل است. با مدرن تر کردن صنعت زنبورداری این شکور، میتوان امیدوار بود که همچنان در این لیست کشورهای پیشرو در صنعت زنبورداری باقی بماند.
رومانی از کشورهای برتر اروپایی در حوزه تولید عسل اتحادیه اروپا ۱۶ میلیون کندوی عسل دارد
گزارش جدید کمیسیون اروپا نشان میدهد که رومانی تولید عسل خود را افزایش داده است، بهطوریکه به بزرگترین تولیدکننده در اتحادیه اروپا تبدیل شده است.
به گزارش سایت فوربس، در سال ۲۰۱۵ رومانی ۳۵ هزار تن عسل، در مقایسه با ۲۰ هزار تن در سال ۲۰۱۴ تولید کرده است. اسپانیا و مجارستان از جمله بزرگترین تولید کنندگان اتحادیه اروپا هستند که در جایگاه دوم و سوم قرار دارند که به ترتیب ۳۲ هزار و ۲۰۰ و ۳۰ هزار و ۷۰۰ تن عسل تولید کرده اند. این در حالی است که عوامل مختلف در رشد چشمگیر رومانی تأثیر داشته است.
داشتن شرایط جغرافیایی مطلوب و جمعیت روستایی که تقریبا نیمی از ۱۹ میلیون کل جمعیت را در اختیار دارد و دارای تنوع زیستی قابل توجه است، این کشور اروپای شرقی را به مکانی مناسب برای پرورش زنبور عسل و گرده افشانی تبدیل کرده است. علاوه بر این، یارانه های اتحادیه اروپا در راستای پرورش زنبور عسل و برنامه ملی زنبورداری با نرخ ۵۰ درصد نیز در رشد این بخش تاثیر داشته است. این در حالی است که بودجه اتحادیه اروپا با توجه به تعداد کندوی زنبور عسل کشور اختصاص داده میشود. رومانی در این زمینه اختصاص بودجه اتحادیه اروپا، پس از اسپانیا و فرانسه قرار دارد. اتحادیه اروپا در حدود ۱۶ میلیون کندوی زنبور عسل دارد.
در سه ماهه نخست سال ۲۰۱۶، رومانی میزان درصد تولید عسل خود را در مقایسه با سال ۲۰۱۵، افزایش داده است.
تابستان گذشته، بارش بیش از حد و آب و هوا نامناسب روی خانواده زنبور عسل و تولید عسل تاثیر گذاشت و در نتیجه باعث شد تا زنبورداران رومانیایی از وزارت کشاورزی در خواست کمک کنند، آن ها معتقد بودند که ۲۰۱۶ یکی از بدترین سالها در ۳۰ سال گذشته برای زنبورداران رومانیایی بود.
با این حال، یارانه بیشتر اتحادیه اروپا، میتواند مشکلات مشابه در آینده را کاهش دهد. برای دوره ۲۰۱۷-۲۰۱۹، رومانی بیش از ۱۰ درصد از بودجه ۷۷ میلیون دلاری در بخش کشاورزی را به پرورش زنبور عسل اختصاص داده است.
علاوه بر حمایت مالی و بعد از استاندارد کردن شیوه های محلی با استانداردهای اتحادیه اروپا، فرصت های اقتصادی بیشتر برای زنبورداران رومانیایی برای فروش گسترده تر محصولات خود در بازارها ایجاد شده است. حتی سرمایه گذاران خارجی علاقه مند به سرمایه گذاری و کسب و کار در بخش عسل رومانی شدند.
Jim Turnbull تولید کننده مواد غذایی در روستای Saschiz ، منطقه ترانسیلوانیا گفت: «ما عسل از زنبورداران محلی، می خریم قبل از این که عسل بخریم آن را تست می کنیم. ما دسترسی به مواد تشکیل دهنده فوق العاده در این جا داریم.»
مراتع گیاهان وحشی، در سراسر اروپا گسترده است، همچنین در مناطق روستایی ترانسیلوانیا فراوان هستند که در آن Jim Turnbull ، عسل خود را به دست میآورد. از سال ۲۰۱۰، Turnbull اجناس خود را تحت نام تجاری Pivnita Bunicii ، یا Grandma’s Cellar معامله میکند. اکثر معاملاتاش با سوپر مارکت ها کلیدی رومانیایی است، همچنین برای تهیه عسل فروشگاه بزرگ Fortnum & Mason لندن، قرارداد دارد.
رومانی بیش از نیمی از تولید عسل خود را حدود ۸۰ درصد به آلمان، پس از آن به اسپانیا و کشورهای اسکاندیناوی صادر کرده است.
این درحالی است که چالش های متعددی پیش رو زنبورداران اتحادیه اروپا وجود دارد که میتوان به رقابت شدید با کشورهای غیر اروپایی، مانند چین و اوکراین، واردات ارزان تر، و از دست دادن کلنی های زنبور عسل به دلیل بیماری و کاهش منابع غذایی اشاره کرد.
با این حال آیا رومانی میتواند به عنوان بزرگترین تولید کننده عسل اتحادیه اروپا موقعیت خود را حفظ کند؟
عنصر بسیار مهم برای زنبورداران وجود منابع مناسب و کافی است که بتوانند فعالیتهای خود را در آینده در پیش بگیرند
